Δικαιώματα

Τι να Κάνεις αν Είσαι Θύμα Stalking

Είναι πιο πιθανό να συμβεί απ’ ό,τι νομίζεις.
RB
Κείμενο Rachel Barker
stalker

Η αλήθεια είναι ότι το να είσαι θύμα stalking είναι μια πραγματικά τρομακτική εμπειρία. Αν και μπορεί να έχει διάφορες εκφάνσεις, stalking θεωρείται γενικά η επίμονη και ανεπιθύμητη προσοχή από κάποιον που κάνει το άτομο που παρακολουθείται να αισθάνεται παρενόχληση και εισβολή στον προσωπικό του χώρο και δεν αναφέρεται σε μεμονωμένες συμπεριφορές/ περιστατικά.

Δεν είναι πάντα κάποιος που στέκεται σε μια γωνία του δρόμου με καπέλο και παρακολουθεί τον απρόθυμο στόχο του. Βασικά, σπάνια είναι έτσι. Υπάρχουν πολλές άθλιες συμπεριφορές, που μπορεί να μην τις σκεφτόμαστε καν ως stalking, οι οποίες εντάσσονται σε αυτό το φάσμα, που μπορεί να ξεκινάνε ήπια και να επιδεινώνονται.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Τις περισσότερες φορές, ακόμη, είναι κάποιος γνωστός: συχνά κάποιος με τον οποίο τα είχες, έχεις χωρίσει ή έχεις εμπλακεί με κάποιον τρόπο στενά μαζί του.

Μια αμερικανική μελέτη, που δημοσιεύθηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, έδειξε ότι τρία στα τέσσερα θύματα stalking παρακολουθούνται από κάποιον που γνωρίζουν, με τα άτομα ηλικίας 18 έως 24 ετών να αντιμετωπίζουν το υψηλότερο ποσοστό stalking.

Ποιες είναι λοιπόν οι συμπεριφορές που θεωρούνται stalking;

Υπερ-οικειότητα

Μπορεί να είναι υπερβολικές πράξεις που τραβούν την προσοχή, για να δείξεις τη λατρεία σου για ένα άτομο. Όπως ο Heath Ledger όταν τραγουδάει το "I Love You Baby" με μια μπάντα που παρελαύνει για να δείξει στην Katarina πώς νιώθει. Αλλά σαν να μην της άρεσε ο Heath. Σαν να μην ήθελε να τον δει ή σαν να μην τον ήξερε καλά. Αυτό το είδος συμπεριφοράς είναι συχνά καλοπροαίρετο αλλά εντελώς άστοχο, σε σημείο αυταπάτης.

Διαδραστική επαφή

Επανειλημμένες προσπάθειες να έχει επαφή μαζί σου, πρόσωπο με πρόσωπο. Είτε έρχεται στη δουλειά σου, στη σχολή σου, στο σπίτι σου είτε πιο διακριτικά σε πάρτι, συναυλίες και εκδηλώσεις που ξέρει ότι θα είσαι.

Διαμεσολαβημένη επαφή

Διαμεσολαβημένη επαφή είναι όταν το άτομο που σε παρακολουθεί χρησιμοποιεί διαφορετικά μέσα για να έρθει σε επαφή μαζί σου. Από τις διάφορες πλατφόρμες social media, μέχρι παλιομοδίτικες απόπειρες όπως γράμματα, email και τηλέφωνα. Καθώς πλέον είμαστε τόσο πολύ online και έχουμε πολλά σημεία επαφής, μπορεί να το νιώθουμε σαν μεγάλη εισβολή

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Έρευνα

Η συγκεκριμένη έρευνα αναφέρεται στο να μαθαίνει κανείς λεπτομέρειες σχετικά με τον στόχο εν αγνοία του/της. Τα social media μάς έχουν δώσει ένα πάσο πρόσβασης στη ζωή του άλλου τις τελευταίες δύο δεκαετίες, κάτι που μπορεί να κάνει δύσκολο να προσδιορίσουμε πότε αυτό γίνεται μεγάλο πρόβλημα. Αλλά από τη στιγμή που η συνήθεια ξεπερνά το να τσεκάρει το facebook σου μία ή δύο φορές για να δει από πού είσαι ή με ποιον τα έχεις, οι τάσεις stalking καταλήγουν σε πραγματικά τρομακτική συμπεριφορά.

Εισβολή

Η παραβίαση φυσικών ή συμβολικών ορίων. Από καταπάτηση ιδιωτικού χώρου μέχρι κλοπή αντικειμένων ή πληροφοριών.

Παρενόχληση και εκφοβισμός

Αυτά είναι πράγματα που γίνονται ξεκάθαρα με στόχο να τρομάξουν το θύμα του stalking ώστε να συμμορφωθεί. Το άτομο που κάνει το stalking μπορεί να κάνει τα πάντα για να δημιουργήσει ένα εκφοβιστικό ή εχθρικό περιβάλλον, κάνοντας το θύμα να αισθάνεται ανασφαλές και ασταθές.

Απειλές

Πίεση ή εξαναγκασμός του θύματος να κάνει αυτό που θέλει εκείνο το άτομο που το καταδιώκει. Αυτές οι απειλές μπορεί να είναι προφορικές ή γραπτές και μπορεί να περιλαμβάνουν εκβιασμό ή απειλές κατά των φίλων, της οικογένειας και των αγαπημένων προσώπων του θύματος.

Βία

Παρόμοια απειλητική συμπεριφορά, αλλά με σωματική ή σεξουαλική βία. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι η σεξουαλική βία περιλαμβάνει σεξουαλική παρενόχληση και κακοποίηση που μπορεί να μην είναι βίαιες σωματικά.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Ένα θύμα stalking λέει στο VICE ότι την παρακολουθούσε «ένας τύπος της ηλικίας μου, όταν ήμασταν 13 ετών, ο οποίος ήταν πολύ ντροπαλός για να μου μιλήσει στην πραγματική ζωή, με έπαιρνε με απόκρυψη και ανάσαινε στο τηλέφωνο. Με ακολουθούσε με το ποδήλατό του από μακριά».

Ένα άλλο άτομο που είχε βιώσει stalking  μοιράστηκε ότι την παρακολουθούσαν τόσο στην πραγματική ζωή όσο και στο Διαδίκτυο.

«Έγραφε τρελές αναρτήσεις για μένα στα social media για να τραβήξει την προσοχή μου και ανέβαζε βίντεο στα οποία μιλούσε για μένα. Επίσης, έπαιρνε κι έστελνε μηνύματα από καινούργιους αριθμούς κάθε φορά που τους απέκλεια. Τελικά έβγαλα προσωρινά περιοριστικά μέτρα».

Είναι εύκολο να κατηγορείς και να λες αυτή τη συμπεριφορά «τρελή», αλλά πόσοι άνθρωποι μπορούν να πουν ότι δεν έχουν μπει ποτέ στο Instagram ενός πρώην τους και δεν έχουν δει τις φωτογραφίες του για να δουν τι κάνει;

Το πώς προσέχεις μην κάνεις like κατά λάθος τα λέει όλα. Δεν πρέπει να το κάνεις. Αλλά το κάνεις έτσι κι αλλιώς. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να αναγνωρίσεις αυτές τις συνήθειες στον εαυτό σου, αλλά όταν διακυβεύεται η ψυχική σου υγεία, το να αναγνωρίσεις πότε το ενδιαφέρον σου για κάποιον ξεφεύγει ωφελεί τους πάντες.

Δεν λέμε βέβαια ότι κάθε πρώην που κάνει scrolling στο Instagram είναι ψυχάκιας. Είναι 2023 και θα πρέπει να είσαι ερημίτης για να μη σου έρχονται πληροφορίες για άτομα με τα οποία είσαι συνδεδεμένος στο Ίντερνετ.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αλλά το πώς στρέφεσαι σε αυτού του είδους τις συνήθειες μετά από έναν χωρισμό ή όταν έχεις καψούρα, δίνει μια εικόνα του πώς οι άνθρωποι δικαιολογούν το άλμα στην παρενόχληση. Μπορεί να ξέρεις ότι είναι λάθος και μπορεί να επιδεινώσει τη ζωή σου και την ψυχική σου υγεία, αλλά συνεχίζεις. Οπότε, γιατί;

Γιατί το κάνουν όσοι το κάνουν;

Οι άνθρωποι κάνουν stalking για διάφορους λόγους. Μερικές φορές προέρχεται από μια επιθυμία για έλεγχο, ή από θυμό ή από αδυναμία διαχείρισης της απόρριψης. Πιθανώς ο λόγος που βλέπουμε περισσότερο στη μυθοπλασία είναι η εκπλήρωση μιας φαντασίωςης, η προσομοίωση της εγγύτητας με το άτομο, η φαντασίωση μιας σχέσης μαζί του, η αίσθηση ιδιοκτησίας. Ο stalker μπορεί να αισθάνεται ότι έχει δικαίωμα στο θύμα, ότι του ανήκει.

Συχνά εμφανίζεται μετά από μια ρομαντική σχέση ως προσκόλληση ενός ατόμου στη σχέση.

Μπορεί επίσης να έχει εξάρτηση από τις ερωτικές σχέσεις, αυτό που οι ψυχολόγοι αναφέρουν ως εμμονικό πάθος.  Η αξία του ατόμου είναι τόσο συνδεδεμένη με την ανάγκη μιας ερωτικής σχέσης που παραμελεί άλλα κομμάτια της ζωής του για να επιδιώξει μια τέτοια σχέση.

Δεν είσαι μόνος αν η αίσθηση αξίας σου είναι συνδεδεμένη με τη σχέση σου, αλλά πρέπει να το παραδεχτείς και να μιλήσεις με κάποιον, προτού αρχίσει να επηρεάζει εσένα ή τους άλλους γύρω σου.

Πώς επηρεάζει το stalking το άτομο που το βιώνει;

Όποιος κι αν είναι ο λόγος που το κάνει κάποιος, το stalking είναι τρομερά τραυματικό. Μπορεί να είναι αφόρητο, τρομακτικό και να προκαλέσει πίεση σε άλλους τομείς της ζωής σας και στη συνεχεία μια σειρά σωματικών τραυματικών αντιδράσεων στρες όπως πονοκεφάλους, δυσκολίες στον ύπνο ή αλλαγές στην όρεξη.

Τι πρέπει να κάνεις αν είσαι θύμα stalking.

Κατάγγειλέ το στην αστυνομία.

Χρησιμοποίησε το τηλέφωνό σου με ασφάλεια, κατά προτίμηση χωρίς ενεργές υπηρεσίες τοποθεσίας.

ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

Αποκλεισμός αριθμών και λογαριασμών που προσπαθούν να έρθουν σε επαφή μαζί σου.

Κράτα αρχείο και αντίγραφα όσων σου αποστέλλονται. Αυτό θα βοηθήσει σε περιπτώσεις νομικών ενεργειών.

Ενημέρωσε τους κοντινούς σου ανθρώπους για το τι συμβαίνει και ζήτα πρακτική υποστήριξη, όπως να σε πηγαίνουν στο σπίτι ή να μην ανεβάζουν φωτογραφίες σας.

Εάν σε παρακολουθούν στη δουλειά, είτε κάποιος από τη δουλειά είτε κάποιος που ξέρει πού εργάζεσαι, ενημέρωσε τον διευθυντή σου και ζήτα τη βοήθειά του για να είσαι ασφαλής στον χώρο εργασίας σου.

 Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.

Περισσότερα από το VICE

Ο Σκηνοθέτης του "Pari" Πιστεύει ότι τα Εξάρχεια Δεν Κινδυνεύουν από Τίποτα

«Σκεφτόμουν ότι θα Καούμε Ζωντανοί» - Ο 20χρονος Επιβάτης που Έσωσε Ζωές στα Τέμπη Μιλά στο VICE

«Δεν Αναγνώριζα τον Εαυτό μου στον Καθρέφτη»: Ο Ανδρέας Περιγράφει Πώς Είναι να Ζεις με Αποπροσωποποίηση

Ακολουθήστε το VICE σε FacebookInstagram και Twitter