Μια Ωδή στα Βράδια που Ξενυχτούσες Κατεβάζοντας Μουσική από το LimeWire

Για μια συγκεκριμένη γενιά, υπάρχουν δύο είδη «online». Υπάρχει το «online» του σήμερα, στο οποίο υπάρχουμε ηλεκτρονικά: τα τηλέφωνά μας, που μας παρακολουθούν από τις τσέπες μας, τα box-set του Netflix που παρακολουθούμε το βράδυ, τα μηνύματα στο WhatsApp που στέλνουμε στους φίλους την ώρα που τρώμε το μεσημέρι. Υπάρχει, όμως, και το «online» μιας άλλης εποχής, πριν από τα μέσα της δεκαετίας του 2000, το οποίο ερχόταν σε αντιδιαστολή με το «offline». Αυτό το online ισοδυναμούσε με την εκκίνηση του υπολογιστή και τους συνακόλουθους ήχους που έβγαζε εκείνο το κουτί καθώς ξυπνούσε. Ισοδυναμούσε με την ανυπομονησία σου να κλείσει η μαμά σου το σταθερό, για να μπορέσεις να συνδεθείς μέσω τηλεφώνου. Ισοδυναμούσε με μια βουτιά σε έναν μυστικό χώρο που υπήρχε μέσα σε αυτό το μεγάλο, γκρίζο αντικείμενο και με αλλεπάλληλα χτυπήματα στο πληκτρολόγιο. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι περιοριζόταν σε ένα λογισμικό όπως το MSN Messenger, ο Internet Explorer και για μερικούς από εμάς, το LimeWire.

Το LimeWire ήταν ένα δωρεάν, peer-to-peer δίκτυο ανταλλαγής αρχείων που υπήρχε από το 2000 έως το 2010, μέχρι που έκλεισε με εντολή ομοσπονδιακού δικαστηρίου, μετά από τετραετή νομική διαμάχη με τη μουσική βιομηχανία των ΗΠΑ. Έτσι, παράλληλα με το Napster, το οποίο εμφανίστηκε και εξαφανίστηκε πριν από αυτό, το LimeWire πέρασε στην αφάνεια. Οι εφαρμογές streaming ξεκίνησαν να επικρατούν και ακόμη και η ιδέα της «παράνομης λήψης αρχείων MP3» θεωρήθηκε σιγά-σιγά παρωχημένη. Αν αναφέρεις σε οποιονδήποτε κάτω από την ηλικία των 21 το LimeWire, πιθανότατα θα νομίσει ότι μιλάς για κάποια γεύση ηλεκτρονικού τσιγάρου ή για κάποιο υποείδος μουσικής. Για μένα, όμως, όπως και για άλλους 25άρηδες και 30άρηδες, το LimeWire αντιπροσώπευε έναν κρυμμένο θησαυρό. Ακούγεται παράλογο, τώρα που υπάρχει το YouTube και οι κολοσσοί του streaming, αλλά η δυνατότητα του να πληκτρολογείς ένα τραγούδι σε ένα πλαίσιο και να το βλέπεις το επόμενο δευτερόλεπτο να εμφανίζεται στην οθόνη σου, ήταν σκέτη αποκάλυψη.

Όταν ήμουν 13 ή 14 ετών, υπήρχε ένα μαγικό παράθυρο ανάμεσα στο βραδινό φαγητό και την προετοιμασία για ύπνο, το οποίο μου επέτρεπε να δραπετεύσω σε έναν ολοκαίνουργιο κόσμο, που μου έδινε την αίσθηση ότι ήταν ανώνυμος και αχανής. Περιηγούμουν από αρχείο σε αρχείο, μέχρι που το σκοτάδι πίσω από τα βλέφαρά μου θύμιζε τον κώδικα του Matrix και ανακάλυπτα συγκροτήματα όπως τους My Bloody Valentine, ενώ έψαχνα για Sonic Youth (ήταν άπειρα τα τραγούδια με λάθος ονομασία), έβρισκα soundtrack από 90s ταινίες (το Human Traffic και το Trainspotting εμφανίζονταν πολύ συχνά για κάποιο λόγο) ή ξέθαβα άγνωστα κομμάτια (βλέπε «Sorrow» του Bowie). Η μεταφόρτωση της μουσικής συνεπαγόταν το ψάξιμο ανάμεσα σε αρχεία πορνογραφικού περιεχομένου με ονόματα όπως «6girlslesbianthreesomexxxgangbang.wav» και link γεμάτα ιούς που κατέκλυζαν την οθόνη με pop-ups, σαν βακτήρια. Με το που αποκτούσες το κομμάτι, όμως, το έκαιγες κατευθείαν σε CD, για να μπορείς να το ακούς στο Discman σου αργότερα και έγραφες όλα τα ονόματα πάνω στο CD με ανεξίτηλο μαρκαδοράκι. Όλο αυτό, έμοιαζε με τελετουργικό που σου προσέφερε ικανοποίηση και σου έδινε την αίσθηση του καινοτόμου, μια αίσθηση που δεν μπόρεσα ποτέ να νιώσω ξανά – ούτε και να καταφέρω ποτέ να προσδιορίσω επακριβώς– έκτοτε.

_VICE Video: Inner Ear - 10 Xρόνια Bινύλια, Kρίση και Rock'n'Roll_

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Σε ένα πρόσφατο δοκίμιο για το Hazlitt, η συγγραφέας Helena Fitzgerald περιγράφει εξαιρετικά το vibe και την ενέργεια αυτών των πρώιμων εξερευνήσεων του Διαδικτύου. «Ολόκληρο το διαδίκτυο είχε κάτι το σεξουαλικό στις πρώτες μέρες του και σε μεγάλο βαθμό, αυτό ήταν που μας είχε προσελκύσει», γράφει. «Ήταν το μέρος που μπορούσαμε να μιλάμε για πράγματα που δεν θα λέγαμε ποτέ φωναχτά». Για μένα, η χρήση του LimeWire δεν ήταν «σεξουαλική» με τον τρόπο που ήταν, για παράδειγμα, τα πρώτα chatrooms στις αρχές του 2000 για τον κόσμο, αλλά υπήρχε μια μυστικότητα και μια οικειότητα στην όλη διαδικασία και αυτό ήταν πολύ ελκυστικό. Όπως επισημαίνει η Fitzgerald στο άρθρο της, η εφηβεία είναι μια εποχή που καταλαβαίνεις τα γούστα σου, τις επιθυμίες σου και το ποιος θέλεις να είσαι. Στο LimeWire, μπορούσες να χαθείς για ώρες, αναζητώντας το ιδανικό κομμάτι και επειδή αισθανόσουν ότι δεν σε παρακολουθούσε κανείς, αυτό μπορούσε να είναι το οτιδήποτε. Πριν από αυτήν την εποχή, ο μόνος τρόπος πρόσβασης στη μουσική ήταν ο φυσικός ή μέσω του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, αλλά αυτές οι πλατφόρμες καταναλώνονταν δημόσια. Ξαφνικά, μπορούσες να σταματήσεις να προσποιείσαι ότι θέλεις να δεις Kerrang! και Kiss ή ό,τι ήταν δημοφιλές στους φίλους σου. Μπορούσες να κατεβάζεις άλμπουμ της Britney μέχρι τις δύο τα ξημερώματα ή να εντρυφήσεις στο νορβηγικό black metal. Δεν είχε σημασία: Στο LimeWire μπορούσες να κατεβάσεις ό,τι τραβούσε η όρεξή σου.

Ο κόσμος στον οποίο μύησε το LimeWire τους fan της μουσικής δεν έχει εξαφανιστεί ακριβώς – απλώς μας είναι τόσο οικείος πλέον, που δεν τον παρατηρούμε καν, όπως τα δημητριακά το πρωί ή η διαδρομή που κάνουμε με το λεωφορείο, για να πάμε στη δουλειά. Οι ατελείωτες ώρες στην τρύπα του Ίντερνετ, όπου κάνεις κλικ στο ένα link του Soundcloud μετά το άλλο και επιτρέπεις στον αλγόριθμο του YouTube να σε βυθίσει στον κόσμο της 80s γιαπωνέζικης pop, έχει γίνει πλέον ο κανόνας και όχι ένας νέος τρόπος ύπαρξης. Υπάρχει, επίσης, μια διαφορετική ενέργεια στην όλη διαδικασία. Αντί να συνδέεσαι σε ένα μηχάνημα μετά το σχολείο στην κρεβατοκάμαρά σου και να περιηγείσαι σε αηδίες, με την αφοσίωση ενός ψηφιακού ντετέκτιβ, μπορείς απλώς να ακούσεις μουσική στο κινητό σου, ανά πάσα στιγμή, οπουδήποτε. Με αυτόν τον τρόπο, όμως, δεν νιώθεις ότι αυτό που κάνεις είναι τόσο προσωπικό, καθώς έχει χαθεί εκείνη η αίσθηση του να σκαρφαλώνεις σε μια απάτητη κορυφή για πρώτη φορά.

Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι μου λείπει το LimeWire. Είναι προφανώς πολύ καλύτερα που οι νέοι σήμερα μπορούν να ακούνε τα αγαπημένα τους κομμάτια στο Spotify ή οπουδήποτε άλλου, χωρίς να χρειάζεται να γεμίζουν με ιούς, με την ελπίδα ότι θα κατεβάσουν ένα nu metal mega-mix που δεν υπάρχει στην πραγματικότητα, όπως και ότι μπορούν να αποφύγουν το downloading ενός βίντεο με πραγματικό ανθρώπινο αποκεφαλισμό, ενώ ψάχνουν για τις t.A.T.u. Πιστεύω, όμως, ότι το λογισμικό αυτό μου άνοιξε τα μάτια. Αν δεν υπήρχε το LimeWire, δεν νομίζω ότι θα είχα όλα τα B-sides των Placebo χαραγμένα στο μυαλό μου. Ποτέ δεν θα είχα το soundtrack του Αυτόχειρες Παρθένοι καμένο σε CD. Επίσης, μπορεί να μην είχα τολμήσει να παρεκκλίνω από αυτά που υποτίθεται ότι έπρεπε να μου αρέσουν – τουλάχιστον, όχι τόσο γρήγορα. Το LimeWire με έκανε nerd στη μουσική και το Ίντερνετ ταυτόχρονα και τολμώ να υποθέσω ότι έκανε το ίδιο και σε πολλούς άλλους.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο Noisey UK.

Περισσότερα από το VICE

Μαμά, Είμαι Εθισμένη: Το Γράμμα μιας Tοξικοεξαρτημένης Κόρης

Φωτογραφίες από τη Μεταπολίτευση, την πιο Ροκ Εποχή της Σύγχρονης Ελλάδας

O Δημήτρης Σαραβάκος Μιλά για την Εποχή που Ήταν Ball Boy, τον Παναθηναϊκό και τον Κοσκωτά