Τα «Τριάρια» στον Κολωνό και τα Σεπόλια Πωλούνται 280.000 Ευρώ σε Κινέζους

Διαβάστε το πρώτο μέρος της έρευνας για τους Κινέζους επενδυτές της Golden Visa που έπεσαν θύματα απάτης από ατζέντηδες και developers στην Αθήνα.

Τον Αύγουστο του 2018, εταιρεία ακινήτων που δραστηριοποιείται στην Αττική μεταβίβασε σε Κινέζο αγοραστή ένα διαμέρισμα στα Σεπόλια. Το ακίνητο αποκτήθηκε έναντι 250.000 ευρώ, όσο ακριβώς είναι το ελάχιστο όριο επένδυσης για την απόκτηση Golden Visa στην Ελλάδα. Ωστόσο, η αντικειμενική αξία του διαμερίσματος, όπως αναφέρεται στα έγγραφα της αγοροπωλησίας, δεν ξεπερνούσε τα 55.000 ευρώ.

Το ελληνικό κράτος έχει χορηγήσει έως σήμερα 7.550 «χρυσές βίζες». Οι 5.504 αγοράστηκαν από Κινέζους. Το VICE παρουσιάζει τα ευρήματα πολύμηνης έρευνας, τα οποία πρόεκυψαν από την ανάλυση περισσότερων από 300 συμβολαίων στο Υποθηκοφυλάκειο Αθηνών. Η έρευνα επικεντρώθηκε σε δύο εταιρείες ακινήτων, οι οποίες την περίοδο 2017-2020 έχουν αποκτήσει και μεταπωλήσει σε Κινέζους εκατοντάδες διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας.

Από την επεξεργασία των φακέλων Golden Visa προκύπτει ένα αποκαλυπτικό μοτίβο. Ακίνητα με αντικειμενική αξία 50.000-60.000 ευρώ μεταπωλούνται σε Κινέζους για τουλάχιστον 250.000 ευρώ, κόντρα στους κανόνες της αγοράς και τη λογική. Ενδιαφέρον παρουσιάζει, επίσης, η σταθερή επανάληψη ονομάτων στα συμβόλαια, είτε πρόκειται για συμβολαιογράφους είτε για πληρεξούσιους δικηγόρους.

Από την ανάλυση των στοιχείων προκύπτει ότι η μέση απόκλιση μεταξύ αντικειμενικής και εμπορικής τιμής είναι εξωφρενική. Η πρώτη εταιρεία πουλά ακίνητα κατά μέσο 120.000 ευρώ πάνω από την αντικειμενική τους αξία, ενώ για τη δεύτερη εταιρεία η αντίστοιχη διαφορά αγγίζει τις 190.000 ευρώ. Ενδεικτικά, στις 28 Απριλίου του 2020, μία μέρα μετά την επαναλειτουργία των Υποθηκοφυλακείων λόγω κορονοϊού, διαμέρισμα δευτέρου ορόφου στην οδό Φυλής πωλήθηκε σε Kινέζο επενδυτή σχεδόν 280.000 ευρώ, ενώ η αντικειμενική του αξία εκτιμήθηκε στα 45.000. Αντιστοίχως, το 2019 στην ίδια περιοχή, στον Άγιο Νικόλαο, Κινέζος κατέθεσε 340.000 ευρώ για διαμέρισμα με αντικειμενική αξία 70.000 ευρώ. Νωρίτερα τον ίδιο χρόνο, ακίνητο στην Ακαδημία Πλάτωνος αντικειμενικής αξίας 45.000 ευρώ, πωλήθηκε σε Κινέζο για 270.000 ευρώ.

Η μεγαλύτερη απόκλιση που εντοπίσαμε στη βάση δεδομένων αφορούσε μια αγοροπωλησία τον Οκτώβριο του 2017. Κινέζος πολίτης αγόρασε δύο ακίνητα στον Κολωνό και στην Πλατεία Αμερικής, αντίστοιχα. Η αντικειμενική τους τιμή υπολογιζόταν εκείνο το διάστημα αθροιστικά στα 130.000 ευρώ, αλλά τελικά αποκτήθηκαν έναντι 470.000 ευρώ, δηλαδή με διαφορά της τάξης των 340.000 ευρώ. Τα περισσότερα ακίνητα βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας. Εμφανίζονται επανειλημμένα ο Κολωνός, τα Σεπόλια, η Πλατεία Αμερικής, η Πλατεία Κολιάτσου, o Άγιος Ελευθέριος, ο Άγιος Νικόλαος και φυσικά η Κυψέλη. Ελάχιστα είναι σε ακριβές περιοχές, όπως το Θησείο, ο Λυκαβηττός και η Φιλοθέη.

Επιπλέον, σε ορισμένες περιπτώσεις οι δύο επενδυτικές εταιρείες στην Αθήνα φαίνεται να αγόρασαν ολόκληρες πολυκατοικίες ή τα περισσότερα διαμερίσματα σε καθεμιά, με τα ακίνητα να μεταπωλούνται στη συνέχεια σε διαφορετικούς Κινέζους επενδυτές. Μία τέτοια περίπτωση είναι οικοδομή στην οδό Ναυπλίου στον Κολωνό. Τουλάχιστον οκτώ διαμερίσματα της πολυκατοικίας έχουν χρησιμοποιηθεί ως «όχημα» για την απόκτηση Golden Visa. Παρόμοια παραδείγματα μπορεί κανείς να εντοπίσει στις οδούς Διστόμου και Σερίφου, στον Κολωνό και στην Πλατεία Κολιάτσου, αντίστοιχα. Από την έρευνα στο Υποθηκοφυλάκειο δεν βρέθηκαν μαζικές αγορές ακινήτων από το ίδιο πρόσωπο.

O Georg Chmiel είναι εκτελεστικός διευθυντής της κινεζικής εταιρείας ακινήτων Juwai, που κλείνει δουλειές στην Αθήνα. Στην ερώτηση αν υπάρχει περιθώριο παράνομων ενεργειών (εικονικων πωλήσεων, επιστροφή των χρημάτων στην Κίνα κλπ), απάντησε με γραπτό μήνυμα ως εξής: «Η Ελλάδα δεν περιλαμβάνεται στη λίστα της FATF - Financial Action Task Force για τις χώρες με κενά στην καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος. Η χώρα σας το 2018 έκανε κάποιες αλλαγές στο πρόγραμμα της Golden Visa, με σκοπό την αποτροπή του ξεπλύματος και την εξασφάλιση μιας ελεγχόμενης διαδρομής των χρηματο-οικονομικών συναλλαγών».

Ο Chmiel ανέφερε επίσης ότι τον περασμένο Φεβρουάριο το αρμόδιο όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Νομιμοποίηση Εσόδων από Εγκληματική Δραστηριότητα και τη Χρηματοδότηση της Τρομοκρατίας, έδωσε στη δημοσιότητα μια έκθεση επισημαίνοντας τους σχετικούς κινδύνους στην Κύπρο, όχι όμως στην Ελλάδα. «Αυτό δείχνει ότι η Ελλάδα διαθέτει ένα σχετικά καλά διαχειριζόμενο πρόγραμμα Golden Visa με επαρκείς διασφαλίσεις», σημείωσε.

Δεν ήταν το ίδιο απόλυτος ο αξιωματούχος της Κομισιόν, υπόψη του οποίου θέσαμε τα ευρήματα των 300 συμβολαίων στο Υποθηκοφυλάκειο της Αθήνας. Τον Ιανουάριο του 2019 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε πάρει θέση για τα προγράμματα Golden Visa που προσφέρουν διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ελλάδα, επισημαίνοντας τέσσερις κινδύνους: Ξέπλυμα μαύρου χρήματος, ασφάλεια μετακίνησης προσώπων εντός της Ζώνης Σένγκεν, φοροδιαφυγή και αδιαφάνεια όσον αφορά την αποδοχή ή την απόρριψη των αιτήσεων. Στη σχετική έκθεση ως χώρες υψηλού κινδύνου αναφέρονταν τότε η Βουλγαρία, η Κύπρος και η Μάλτα.

«Οι κίνδυνοι δεν περιορίζονται πάντα επαρκώς από τα μέτρα που λαμβάνουν τα κράτη-μέλη», απάντησε προ ημερών με γραπτό μήνυμα προς το VICE εκπρόσωπος της Κομισιόν. «Τα διάφορα προγράμματα Golden Visa δεν ρυθμίζονται σε επίπεδο EE και εξακολουθούν να διέπονται από την εθνική νομοθεσία. Από το 2019 έχει δημιουργηθεί μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων από διάφορα κράτη-μέλη για τον έλεγχο της διαφάνειας, της εφαρμογής και της ασφάλειας των συγκεκριμένων επενδυτικών προγραμμάτων. Η επιτροπή εργάζεται επί του παρόντος σε ένα κοινό σύνολο ελέγχων ασφάλειας», σημείωσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος.

VICE Video: Ελληνικός Τουρισμός σε Παύση

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Πηγές της αγοράς Golden Visa περιγράφουν τον μέσο Κινέζο επενδυτή στην Αθήνα ως άτομο προερχόμενο από τα ανώτερα μεσοαστικά στρώματα και όχι ως μεγιστάνα που φιλοδοξεί να επεκτείνει τις επενδύσεις του εκτός Κίνας. Οι περισσότεροι φαίνεται να είναι οικογενειάρχες, με τους ίδιους ή τα παιδιά τους να έχουν ζήσει ή σπουδάσει για ένα διάστημα σε κάποια χώρα της Δύσης. Δύο τουλάχιστον άνθρωποι της αγοράς συνέδεσαν την απόφαση Κινέζων πολιτών να αποκτήσουν Golden Visa σε χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με το ζήτημα των πολιτικών και δημοκρατικών δικαιωμάτων στην Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. «Φαίνεται ότι βλέπουν τα ακίνητα ως καταφύγια, σε περίπτωση που χρειαστεί να αναζητήσουν κάποια διέξοδο από τη χώρα τους στο μέλλον», ειπώθηκε.

Στην Κίνα υπάρχουν μεγάλες εταιρείες, που λειτουργούν ως Immigration Agencies. Προσελκύουν τους αγοραστές και τούς κατευθύνουν στην Ελλάδα, διαφημίζοντας το όνειρο: άδεια διαμονής πέντε ετών στην Ελλάδα και ευρωπαϊκό διαβατήριο. Πηγές της αγοράς επιβεβαίωσαν ότι οι ατζέντηδες στην Κίνα μπορεί να εισπράττουν ως προμήθεια έως και το 30% του ύψους της επένδυσης, όχι απαραίτητα φορολογούμενοι. Οι ίδιοι συνεργάζονται με γραφεία στην Αθήνα, τους λεγόμενους developers, που αναλαμβάνουν το πρακτικό μέρος της αγοράς και εμφανίζονται ως πωλητές στα συμβόλαια των ακινήτων της Golden Visa. Γραφεία στην Αθήνα φέρεται να βρίσκονται πίσω από πολλές υποθέσεις απάτης σε βάρος Κινέζων, όπως παρουσιάστηκε στο πρώτο μέρος της έρευνας.

Από την έρευνα του VICE προκύπτει ότι το ποσό των 250.000 ευρώ καταβάλλεται κανονικά, το ίδιο και οι σχετικοί φόροι στο ελληνικό κράτος. Το βασικό ερώτημα είναι πώς μπορεί να εξηγηθεί η μεγάλη διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής τιμής και της εμπορικής αξίας των διαμερισμάτων της Golden Visa στην Αθήνα.

Ο δικηγόρος Αθηνών Αλέξανδρος Βαρνάβας χειρίζεται υποθέσεις Κινέζων επενδυτών κι επίσης είναι μέλος του Investment Migration Council, της ομοσπονδίας που έχουν συστήσει στη Γενεύη επαγγελματίες και άλλοι ειδικοί που ασχολούνται με τα προγράμματα της Golden Visa. «Από όσα ακούγονται κατά καιρούς στην αγορά, οι επενδυτές-θύματα διακρίνονται σε δύο κατηγορίες – τους "συνενόχους αφελείς" και τους "απλώς αφελείς". Οι πρώτοι γνώριζαν και αποδέχονταν να αγοράσουν υπερτιμολογημένα ακίνητα με την προοπτική οι μεσάζοντες να τους επιστρέψουν μέρος της επένδυσης από άλλα ταμεία τους στην Κίνα. Δηλαδή και οι ίδιοι οι επενδυτές προσδοκούσαν να τους επιστραφεί ένα σημαντικό ποσό, θεωρώντας ότι έτσι θα εξασφάλιζαν τη Golden Visa με λιγότερα χρήματα, αγνοώντας βέβαια πολλές φορές ότι το "καπέλο" των ατζέντηδων ήταν κατά πολύ μεγαλύτερο του ποσού που θα τους επέστρεφαν», είπε στο VICE ο κ. Βαρνάβας.

«Οι απλώς αφελείς, συνήθως από υπερβολική εμπιστοσύνη στους ατζέντηδες, αλλά κι επειδή ήθελαν να γλιτώσουν χρήματα, στην πλειοψηφία τους δεν αναζήτησαν σωστή επαγγελματική συμβουλή, δηλαδή μη σχετιζόμενη με τους λοιπούς μεσάζοντες, όχι μόνο στο πρόσωπο ενός ανεξάρτητου δικηγόρου και συμβολαιογράφου, αλλά κι ενός δικού τους εκτιμητή ακινήτων ή μηχανικού», εξήγησε ο ίδιος. Ένα δεύτερο ερώτημα αφορά τον τρόπο καταβολής των 250.000 ευρώ για την εξασφάλιση της Golden Visa. «Όπως κι αν γίνεται η συναλλαγή, ο επαγγελματίας που εκπροσωπεί έναν επενδυτή πρέπει να εξασφαλίζει ότι είναι σύμφωνη με συγκεκριμένες διατάξεις, όπως ο Κώδικας Φορολογίας Εισοδήματος και η νομοθεσία για το ξέπλυμα χρήματος», σημείωσε ο κ. Βαρνάβας.

Μία υπόθεση Golden Visa που απασχόλησε πρόσφατα τα διοικητικά δικαστήρια της Αθήνας, είναι αποκαλυπτική της σοβαρότητας με την οποία λειτουργεί το σύστημα. Από τον φάκελο προκύπτει ότι Κινέζος επενδυτής κατέθεσε αίτηση στη Διεύθυνση Αλλοδαπών και Μετανάστευσης της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής (στην ίδια αίτηση περιλαμβάνονταν και δύο συγγενείς του, όπως δικαιούνται). Ο ίδιος προσκόμισε το συμβόλαιο αγοραπωλησίας ακινήτου με τίμημα 284.000 ευρώ, εκ των οποίων τα 14.000 ευρώ είχαν καταβληθεί μέσω πιστωτικής κάρτας σε λογαριασμό της εταιρείας σε ελληνική τράπεζα.

Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση ζήτησε την άποψη του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής για την εγκυρότητα της συναλλαγής - έως τότε τα χρήματα μπορούσαν να καταβληθούν είτε με δίγραμμη επιταγή είτε με έμβασμα σε ελληνική τράπεζα. Μετά από αυτό, ο Κινέζος προσκόμισε μια διορθωτική δήλωση σύμφωνα με την οποία το σύνολο των δόσεων του τιμήματος πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω δίγραμμης τραπεζικής επιταγής. Η υπόθεση θα μπορούσε να κλείσει εκεί, όμως, όπως αναφέρεται στα δικόγραφα, ζητήθηκε η άποψη του Υπουργείου, επειδή στη διορθωτική δήλωση για τα 14.000 ευρώ δεν γινόταν καμία αναφορά στη διαδικασία με την οποία άλλαξε ο τρόπος πληρωμής.

Επιπλέον, αποκαλύφθηκε ότι υπήρχε προηγούμενο. Πιο ειδικά, ήδη από τον Απρίλιο του 2018 το Υπουργείο είχε ερωτηθεί σχετικά από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής για άλλη υπόθεση: «Παρακαλούμε να μας γνωρίσετε εάν είναι εφικτή η ακύρωση της συναλλαγής, η οποία πραγματοποιήθηκε μέσω POS, έξι μήνες σχεδόν μεταγενέστερα και κατά συνέπεια εάν η εν λόγω συναλλαγή εμπίπτει στις διατάξεις του σχετικού Νόμου» για τη Golden Visa. Στο μεταξύ δεν υπήρξε αντίδραση του Δημοσίου εντός διμήνου, επομένως θεωρήθηκε ότι οι αιτήσεις των Κινέζων απορρίφθηκαν σιωπηρώς. Η υπόθεση έφθασε στο ΣτΕ, που έκρινε ότι η διοίκηση όφειλε να επανεξετάσει τα αιτήματα.

Η απόφαση του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου δημοσιεύθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2019. Συμπτωματικά, την επόμενη μέρα κατατέθηκε η τροπολογία του Υπουργείου Ανάπτυξης, η οποία παρέχει στο εξής τη δυνατότητα στους επενδυτές της Golden Visa να καταβάλουν τα χρήματα και μέσω POS, με αναδρομική ισχύ στις συναλλαγές από τον Ιανουάριο του 2017.

Οι τιμές των ακινήτων καθορίζονται από μια σειρά παραγόντων. Το VICE ζήτησε από τη σελίδα ακινήτων spitοgatos.gr τη διακύμανση των τιμών πώλησης στις πέντε περιοχές της Αθήνας όπου αγοράζουν διαμερίσματα οι Κινέζοι επενδυτές – Άγιο Νικόλαο, Κολωνό, Κυψέλη, Πλατεία Αμερικής και Πλατεία Κολιάτσου. Μας διατέθηκαν στοιχεία από το 2011 έως σήμερα – η Golden Visa ξεκίνησε το 2014. Στις τιμές προσφοράς, που θέτουν οι ιδιοκτήτες, καταγράφεται βουτιά τα πρώτα χρόνια των μνημονίων. Ωστόσο, τα τελευταία δύο χρόνια παρατηρείται αύξηση, με τις τιμές να πλησιάζουν τα επίπεδα του 2015 ή να τα ξεπερνούν. Στον Κολωνό η τιμή προσφοράς ανά τετραγωνικό μέτρο το 2015 ήταν στα 1.230,77 ευρώ και σήμερα είναι στα 1.133,33 ευρώ. Στην Κυψέλη η αντίστοιχη διακύμανση είναι 678,22 – 1.181,82 ευρώ. Στην Πλατεία Αμερικής 531,25 – 1.057,69 ευρώ. Στην Πλατεία Κολιάτσου 582,82 – 1.025 ευρώ. Μια εξήγηση για αυτό θα μπορούσε να είναι τα υπερτιμολογημένα ακίνητα που αγοράζουν οι Κινέζοι της Golden Visa.

Ακολουθήστε τον Κώστα Κουκουμάκα και την Κορίνα Πετρίδη στο Twitter.

Περισσότερα από το VICE

Στην Πλατεία Θεάτρου θα Βρεις Πορνεία, Ναρκωτικά και Κλεμμένα Κινητά

Η Νύχτα που Κάηκε το Θρυλικό «Μινιόν» - Mία Υπόθεση που Παραμένει Ανεξιχνίαστη

Το Άλμπουμ της Ζωής του Μίμη Δομάζου