Κανείς Δεν Μιλά για τους Ανθρώπους που Έχουν Χάσει τα Αδέρφια τους από Αυτοκτονία

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο VICE Australia.

Το αγαπημένο πράγμα της Sarah πάνω στην αδερφή της ήταν το ύψος της. «Με ύψος 1,80, κανείς δεν ήθελε να τα βάλει μαζί της», λέει. «Αν και ήταν πιο μικρή, πάντα με πρόσεχε. Ένιωθα μεγαλύτερη σιγουριά, όταν ήμουν μαζί της».

Πριν από τέσσερα χρόνια, μετά από μάχη που έδωσε με την εξάρτησή της από συνταγογραφούμενα φάρμακα, η Jessica έβαλε τέλος στη ζωή της. Ήταν έναν μήνα πριν από τα 23α της γενέθλια.

«Σε μισώ, εύχομαι να πεθάνεις». Αυτό ήταν το τελευταία πράγμα που είπε η Sarah στην αδερφή της. Όπως οι περισσότερες σχέσεις μεταξύ δύο αδερφών, η δική τους ήταν ταραχώδης και ο πόνος που ένιωσε μετά από αυτήν την τελευταία στιχομυθία, έκανε τη Sarah να μην μπορεί να σηκωθεί από το κρεβάτι της για μήνες, γεμάτη ενοχές και υποφέροντας από κατάθλιψη. Τo τραύμα που κουβαλούσε, έγινε ακόμη μεγαλύτερο, καθώς έβλεπε τους γονείς της να καταρρέουν – ο πατέρας της έκλαιγε κάθε πρωί, ενώ η μητέρα της υπέφερε από συνεχείς εφιάλτες.

Η Sarah δυσκολεύεται ακόμη να πηγαίνει στο πατρικό της σπίτι, όπου είναι διασκορπισμένα τα πράγματα της Jessica. Μερικές φορές, της έρχεται στο μυαλό η εικόνα του θανάτου της αδερφής της, ξανά και ξανά. «Έχω χάσει το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον μου», λέει.

Η Δρ Jan-Louise Godfrey, ψυχολόγος της Εταιρείας Ψυχολογίας της Αυστραλίας και ειδική στην απώλεια παιδιών, πιστεύει ότι το πένθος που δεν αναγνωρίζεται από την κοινωνία μπορεί να έχει τεράστιες επιπτώσεις στην ψυχική υγεία. Αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό στην περίπτωση των ατόμων που έρχονται αντιμέτωπα με τον χαμό ενός αδελφιού, καθώς, παρόλο που υπάρχει επαρκής υποστήριξη για τους γονείς, δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα για τη συγκεκριμένη ομάδα.

Γενικά, τα αδέλφια έχουν μια τάση να κρύβουν τη θλίψη τους, σε μια προσπάθεια να μικρύνουν το τραύμα που βιώνουν οι γονείς τους, λέει η Δρ Godfrey. Αυτή η ανικανότητα ή απροθυμία να εκφραστούν, μπορεί να εμποδίσει τη διαδικασία του πένθους, καθώς το παιδί που μένει πίσω, μπορεί να «δυσκολευτεί να αφομοιώσει» αυτό που συνέβη.

Ο Bronwen Edwards, ιδρυτής της ομάδας πρόληψης αυτοκτονιών Roses in the Ocean, το βίωσε αυτό από πρώτο χέρι το 2008, όταν ο 43χρονος αδελφός του αυτοκτόνησε. «Τα αδέλφια που μένουν πίσω δεν έχουν καμία στήριξη», λέει ο Edwards. Είμαστε μια παράπλευρη απώλεια. Υπάρχουν κάποιες ομάδες υποστήριξης για ανθρώπους που έχουν βαρύ πένθος, όπως η Stand By Response, οι οποίες προφέρουν μεγάλη υποστήριξη, όμως δεν υπάρχουν παντού».

Λόγω της έλλειψης δομών παροχής υποστήριξης, το τραύμα που δημιουργείται από την απώλεια ενός αδελφού ή μιας αδελφής μπορεί να επιδεινωθεί, με πολλά άτομα που έχουν χάσει τα αδέλφια τους να αναφέρουν συμπτώματα που σχετίζονται με το άγχος, την κατάθλιψη και τις διατροφικές διαταραχές. Η Δρ Godfrey λέει ότι παρόλο που μπορεί να υπήρχε ήδη η προδιάθεση για αυτές τις ψυχικές ασθένειες, η έρευνά της δείχνει ότι το τραύμα που προκαλείται από την απώλεια ενός αδελφιού, συσχετίζεται με συνολικά υψηλότερα ποσοστά.

Αυτό συνέβη στην περίπτωση της Kerri, η οποία ήταν 18, όταν αυτοκτόνησε ο μικρός της αδελφός Joseph. Σήμερα, στα 25, η ασκούμενη σχεδιάστρια λέει ότι παραμέρισε τη θλίψη της, για να φροντίσει τον πατέρα της, καθώς ανησυχούσε ότι μπορεί να αυτοκτονούσε και ο ίδιος, εξαιτίας του χαμού του παιδιού του. Όσο προσπαθούσε να διαχειριστεί τον πατέρα της που έλεγε ότι «Δεν μπορώ να συνεχίσω να ζω» και «Δεν θέλω να φάω», η Kerri καταπίεζε τη θλίψη που ένιωθε η ίδια, πράγμα που τελικά εκδηλώθηκε ως διατροφική διαταραχή που την έκανε να πάει στα 43 κιλά από τα 90.

«Κατέληξα στο νοσοκομείο, κινδυνεύοντας να πεθάνω από ανορεξία», λέει η Keri. «Με κράτησαν μέσα για δύο εβδομάδες, συνδεδεμένη με μηχανήματα και στη συνέχεια μεταφέρθηκα σε νοσηλευτικό ίδρυμα για δύο μήνες θεραπείας».

Δεν ήταν μόνο η αντιμετώπιση της Keri απέναντι στο φαγητό που διαταράχθηκε. Ο θάνατος του αδελφού της έφερε τα πάνω κάτω και στη δομή της οικογένειας. Η Keri έγινε ουσιαστικά η νοσοκόμα του πατέρα της, καθώς η μητέρα της έλειπε συνέχεια από το σπίτι και προσπαθούσε να διαχειριστεί την κατάσταση βγαίνοντας έξω με φίλους. Ο πατέρας της, από την άλλη, «είχε ανάγκη να μείνει μόνος».

Η Liz Adams, ψυχολόγος από την Αυστραλία, ολοκλήρωσε πρόσφατα τη διδακτορική της διατριβή πάνω στην επίδραση της αυτοκτονίας στις οικογένειες, επηρεασμένη από τον 16χρονο γιο της Peter, ο οποίος έβαλε τέλος στη ζωή του το 2001. Περισσότερο από τον καθένα, η Adams κατανοεί πώς το κενό που δημιουργείται από την αυτοκτονία μπορεί να επηρεάσει τη δυναμική της οικογένειας. «Μπορεί το ένα παιδί να αναλάβει τη φροντίδα του γονιού, μιας και ο γονιός χάνει το έδαφος κάτω από τα πόδια του και καταρρέει», λέει. «Υπάρχει η λανθάνουσα αντίληψη ότι το παιδί είναι ανθεκτικό».

Εναλλακτικά, ο γονιός μπορεί να αναλάβει τον ρόλο του αυταρχικού φροντιστή. Ή απλώς, να γίνει στατιστική: Σε σουηδική έρευνα του 2011 πάνω σε 11 εκατομμύρια ανθρώπους, διαπιστώθηκε ότι «η αυτοκτονική συμπεριφορά εντείνεται στις οικογένειες», πράγμα που σημαίνει ότι παράλληλα με την αύξηση του συνολικού ποσοστού θνησιμότητας, οι γονείς είναι πιο πιθανό να βάλουν τέλος στη ζωή τους, αν το παιδί τους έχει αυτοκτονήσει.

Τα στοιχεία αποκάλυψαν επίσης ότι τα αδέλφια έχουν τριπλάσιες πιθανότητες να αυτοκτονήσουν, μετά την απώλεια ενός αδελφού ή μιας αδελφής, λόγω των «γενετικών κινδύνων» -τον βαθμό στον οποίο σχετίζονται βιολογικά– και των «κοινών περιβαλλοντικών παραγόντων», όπως η οικογενειακή κατάσταση ή οι συνθήκες μέσα στο σπίτι.

Μπορούν επίσης να προκύψουν και μακροχρόνια αναπτυξιακά ζητήματα. Η Δρ Godfrey παραθέτει τρεις βασικούς τομείς στη ζωή ενός νέου, οι οποίοι μπορεί να επηρεαστούν από την απώλεια ενός αδελφού ή μιας αδελφής. «Η ανεξαρτησία, η σύναψη ερωτικών δεσμών και η επαγγελματική εξέλιξη».

«Έχουμε διαπιστώσει ότι οι έφηβοι [που έχασαν ένα αδέλφι] τείνουν να φεύγουν αργότερα από το σπίτι τους και να ξεκινούν αργότερα την ενήλικη ζωή τους», λέει η Δρ Godfrey, εξηγώντας ότι νιώθουν την ανάγκη να βρίσκονται κοντά στους γονείς τους. Αυτό μπορεί να έχει τεράστιο κόστος, αν οι νεαροί ενήλικες συμμετέχουν λιγότερο, με τη σειρά τους, σε συνηθισμένες δραστηριότητες, όπως το να περνούν χρόνο με τους φίλους τους και να δημιουργούν νέες σχέσεις.

Για πολλούς, η απώλεια ενός αδελφιού λόγω αυτοκτονίας, οδηγεί και στη μερική απώλεια της δικής τους ταυτότητας. Το 2007, η 29χρονη Jolene έχασε τον αδελφό της από αυτοκτονία. Αν ξεχνούσε ποτέ τον ήχο της φωνής του, το γέλιο του ή τις συζητήσεις που είχαν κάνει στο παρελθόν, λέει τώρα, «θα έχανα τον εαυτό μου».

VICE Video: Το Δάσος των Αυτοκτονιών

Παρακολουθήστε όλα τα βίντεo του VICE, μέσω της νέας σελίδας VICE Video Greece στο Facebook.

Η Jolene λέει ότι οι διάφοροι συνδυασμοί θεραπειών τη βοήθησαν να τα βγάλει πέρα και να ανακάμψει, όμως εκτός από τις συμβατικές μεθόδους, προτείνει σε όσους έχουν χάσει αδέλφια να κλαίνε, να ουρλιάζουν και να συγχωρέσουν τον εαυτό τους.

«Βρείτε μια πηγή δύναμης. Βρείτε έναν αντιπερισπασμό», λέει. «Μην φοβάστε να είστε μόνοι, όταν οι σκέψεις και η καρδιά σας δεν σας αφήνουν να κοιμηθείτε. Ακούστε τις, νιώστε τις. Αφήστε τις να σας καταβροχθίσουν. Στο τέλος, θα περάσει. Θα πονέσει, όμως θα περάσει».

*Όλα τα ονόματα έχουν αλλαχθεί για την προστασία της ιδιωτικότητας.

Περισσότερα από το VICE

Αθώος ο Καμμένος για το Περίφημο «Λιντσάρετε τον Πάχτα»

«Απόγνωση. Αυτό» - Ο Σταμάτης και η Κατερίνα Μετανάστευσαν στα 56 τους για να Βρουν Δουλειά

Ένας Χρήσιμος Οδηγός για το Ποια Συμπληρώματα Διατροφής Λειτουργούν Τελικά