De man met de zeldzaamste wijnen ter wereld in zijn kelder

Stel je voor dat je geweldige wijn in huis hebt, maar er alleen maar naar mag kijken. Niet proeven, niet even ruiken – alleen maar staren naar die fles, zonder ’m ooit soldaat te maken.

Het vergt wat zelfdiscipline, maar dan heb je ook wat: een van de meest prestigieuze wijncollecties ter wereld, in het geval van de 79-jarige Franse wijnverzamelaar Michel-Jack Chasseuil.

Chasseuil bewaart zijn pareltjes in een kelder in La Chapelle-Bâton, een klein dorp in het westen van Frankrijk — ver weg van de wijngaarden waar wijnliefhebbers meestal naartoe trekken. Hij woont in een huis dat ooit van zijn grootouders was, die een bistro in het dorp hadden.

De eerste verzameling van Chasseuil bestond niet uit wijnen, maar uit postzegels – zijn vader was namelijk postbode. Daarna ging hij over op muntjes en mineralen, en in de jaren tachtig uiteindelijk op wijn. Daar steekt hij nu al zijn energie en spaargeld in. Hij is in staat om drie maandsalarissen te besteden aan een batch van twee à drie flessen, waarna hij er eentje houdt en de rest weer doorverkoopt om alles te kunnen betalen. Zijn obsessie wordt deels bekostigd door de stijgende wijnprijzen.

Als je zijn kelder betreedt, kom je eerst in de oorspronkelijke kelder van het huis, waar zijn grootouders hun wijn bewaarden – en dat voelt alsof je teruggaat in de tijd. Via een versterkte deur kom je in een andere ruimte terecht, die vol staat met wijnflessen. Deze ruimte moet Chasseuils “alcoholarium” worden, met whisky, rum, chartreuse, sake en alles ertussenin. Het enige criterium: het moet zeldzaam zijn.

Een bunkerachtige tunnel, waarin je niet rechtop kunt lopen, voert je vervolgens naar de hoofdkelder. Aan de muren hangen kruisen en religieuze schilderijen, en om voor nog wat extra sfeer te zorgen laat Chasseuil af en toe wat ceremoniële muziek door de speakers horen. Hier liggen de zeldzaamste en duurste wijnen ter wereld, van Pétrus tot Château d’Yquem, en Cheval Blanc tot Coche-Dury.

De bijzondere wijnen worden van de nóg bijzonderdere wijnen gescheiden door een ijzeren poort. Alleen de allerzeldzaamste worden vertoond in de galerij. 

“Er is elke dag wel iemand die mijn kelder wil zien,” zegt Chasseuil. “Ik krijg aan de lopende band brieven en telefoontjes. Dan wil iemands zoon weer komen, dan de grootvader, of wil iemand een bruiloft of verjaardag organiseren. Ik laat geen bezoekers meer toe, daar heb ik echt de kracht niet meer voor. Als ze er eenmaal zijn, willen ze ook niet meer vertrekken.”

Ondertussen is er nog een andere kelder in aanbouw. Het wordt een aardbevingsbestendige bunker van vijftig meter lang, waar 3000 kisten met in totaal meer dan 40.000 flessen in zouden moeten passen.

Hij hoopt dat de prijzen van deze wijnen flink omhoog zullen schieten als hij ze eenmaal heeft gekocht. Dat zou niet voor het eerst zijn. In 2018 werd in New York een Romanée-Conti uit 1945 verkocht, voor 460.000 euro. Dertig jaar geleden kocht Chasseuil er ook twee, samen met een Romanée-Conti uit 1921, voor ‘slechts’ 1500 euro.

Hij mag er dan de energie niet voor hebben om bruiloften en verjaardagen te organiseren, maar vindt het wel degelijk leuk om rijke toeristen op bezoek te krijgen. Hij zegt dat er elke week wel een bezoeker met de helikopter in zijn tuin landt. En een luxe hotel in de buurt heeft hem al benaderd voor een samenwerking. “De Puy du Fou [het een-na-grootste attractiepark van Frankrijk] begon ook met vier vrouwen die een toneelstukje opvoerden. Saint-Tropez waren drie vissers met een boot,” zegt hij. “Waarom zou La Chapelle-Bâton dat niet ook kunnen?”

Chasseuil ziet zichzelf graag als een selfmade man en deinst er niet voor terug om zijn kelder het ‘Louvre van de wijn’ te noemen. Maar ondanks zijn verkooppraatjes is er niks te koop. “Mijn reputatie valt of staat met mijn collectie, net zoals het goud van de Franse bank garant staat voor de koers,” schrijft hij in zijn boek 100 bouteilles extraordinaires de la plus belle cave du monde (“100 buitengewone flessen uit de mooiste kelder ter wereld”).

En net als veel banken, is ook zijn kelder weleens het mikpunt geweest van dieven. Op 19 juni 2014 werd er bij hem aan de deur geklopt. “Hallo meneer Chasseuil, ik heb een pakketje voor u. Zou u hier willen tekenen?” Voordat hij de kans kreeg om erop te reageren kwamen er zeven mannen met capuchons binnen, die hem een paar uur lang gegijzeld hielden.

Een van hen pakte een slagersmes uit de keukenla en dreigde drie van zijn vingers af te snijden. Hij werd vastgebonden en geslagen, en wist ze ervan te overtuigen dat de sleutel van zijn kelder bij de bank werd bewaard. De mannen gingen weg, maar niet zonder een paar Bordeaux-flessen (Feytit Clinet en Pomerol) en zijn BMW mee te nemen. Chasseuil neemt het de indringers niet enorm kwalijk. “Ze kwamen niet voor mij.”

Chasseuil heeft ook een flinke waslijst aan critici, rivalen en politici die niks van zijn plannen moeten hebben om een museum te stichten. Sommige mensen nemen het hem kwalijk dat hij zoveel fantastische wijnen heeft gehamsterd, zonder ook maar enige intentie te hebben om ze open te maken. Aubery de Villaine, mede-beheerder van de prestigieuze wijngaard Romanée-Conti, vindt het maar zonde dat deze flessen zullen “sterven” zonder ooit de kurkentrekker te hebben gezien.

“Ik heb alles wel een keer geproefd,” zegt Chasseuil wanneer ik hierover begin. In zijn huis zijn inderdaad een hoop lege flessen te zien, die echt niet goedkoop zijn geweest. Toen hij bij vliegtuigfabrikant Dassault Aviation werkte, werd er vaak drank geschonken bij zijn maaltijden, en hij liet graag eersteklas sommeliers aanrukken om het beste van het beste te serveren. Hij verrijkte zijn smakenpalet op kosten van zijn baas.

Nu verrijkt hij vooral zijn kelder. Het is de facto al een beetje een museum, met als een van de topstukken een kleine witte gedenkplaat met een inscriptie erop: zijn opa’s drankvergunning, die hij nodig had voor zijn bistro. Uit de tijd dat je nog gewoon langsging bij de Chasseuils om een glaasje ingeschonken te krijgen.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Frankrijk

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram