Η Αποκτήνωση του Έλληνα και η Μοντέρνα «Μεγάλη Κατάθλιψη» που Βιώνουμε

Ζούμε σε μια χώρα, όπου τα τελευταία χρόνια έχουμε συνηθίσει να μαθαίνουμε απίστευτα «μαύρες» ειδήσεις, οι οποίες φαντάζουν να είναι συνεχόμενες και με ροή που θα τη χαρακτήριζε κανείς ασταμάτητη. Λες και στην Ελλάδα έχει πέσει το απόλυτο σκοτάδι, μια κατάρα που δεν λέει να «σπάσει».

Το τελευταίο διάστημα έχουμε μεταπηδήσει από το τραγικό δυστύχημα στα Τέμπη -τον ακριβή αριθμό των θυμάτων του οποίου ακόμη δεν γνωρίζουμε-, στο ναυάγιο της Πύλου με τους 500 (plus) νεκρούς -ανάμεσά τους και παιδιά-, στις φωτιές που κατέστρεψαν  περίπου 1.720.000 στρέμματα (απίστευτο ρεκόρ), με τη δραματική πτώση του καναντέρ σε live μετάδοση και τους συνολικά 28 νεκρούς που άφησαν πίσω τους, στη δολοφονία του οπαδού της ΑΕΚ έπειτα από εισβολή Κροατών ακροδεξιών χούλιγκαν οι οποίοι ταξίδεψαν ανενόχλητοι οδικώς από τη χώρα τους μέχρι την Αθήνα, στη δολοφονία του Αντώνη Καρυώτη από το προσωπικό του «Blue Horizon» και φυσικά, καταλήγουμε στην απίστευτη καταστροφή που έφερε η κακοκαιρία Daniel.

Συγχωρέστε με για τη μεγάλη και κάπως άγαρμπη εισαγωγή. Ξέρω, είναι πολλά και μάλιστα δεν είναι όλα. Ωστόσο, αυτό που προσωπικά με σοκάρει περισσότερο είναι η αποκτήνωση που έχει επέλθει σε εκατομμύρια συμπολίτες μας, διαγράφοντας κάθε ψήγμα ανθρωπιάς που τους είχε απομείνει. Αυτή, τους έχει μετατρέψει σε άγρια θηρία που διψούν για αίμα.

Πρόκειται για ένα κοινωνικό φαινόμενο που έχει γίνει πολύ έντονο τα τελευταία χρόνια μέσω των social media. Οι μικρότερες ιστορίες που εκτυλίσσονται κάτω από τον «μανδύα» της εκάστοτε τραγωδίας δείχνουν την άσχημη ψυχική κατάσταση του Έλληνα. Έχουμε για παράδειγμα την περίπτωση των αυτόκλητων «σερίφηδων» του Έβρου, οι οποίοι, είχαν βγει για «κυνήγι» μεταναστών επειδή πίστεψαν σε μια θεωρία συνομωσίας που τους θέλει να βάζουν φωτιές στην «Ελλάδα μας».

Σύμφωνα με τη λογική τους δηλαδή, οι μετανάστες -20 από τους οποίους κάηκαν ζωντανοί- έβαλαν φωτιές σε Έβρο, Ρόδο, Κέρκυρα, Πάρνηθα και σε ένα σωρό ακόμη μέρη της χώρας -μάλλον χρησιμοποιώντας την υπερδύναμη του διακτινισμού. Ο λόγος που το κάνουν; Άγνωστος. Το γεγονός ότι όλοι έχουν απαλλαχθεί από τις κατηγορίες -που βασιζόντουσαν κυρίως στις μαρτυρίες των «σερίφηδων»- και πως την ίδια στιγμή Έλληνας εθελοντής πυροσβέστης ομολόγησε ότι έβαζε φωτιές σε δασικές περιοχές, μάλλον τους φαίνεται αδιάφορο.

Δεν βοηθάει στο αφήγημα ρε παιδί μου.

Έτσι, είχαμε εγκληματίες να στοιβάζουν ανενόχλητοι «κομμάτια», δηλαδή, ανθρώπους, σε κοντέινερ αυτοκινήτων και μάλιστα να αισθάνονται τόσο ασφαλείς με τις αρχές, που το έκαναν πραγματοποιώντας παράλληλα live στα social media. Κάτω από τα φρικιαστικά βίντεο που θυμίζουν μεσαίωνα, χιλιάδες χρήστες του διαδικτύου λειτουργούσαν σαν κοινό σε μια ψηφιακή ρωμαϊκή αρένα και τυφλωμένοι από το μίσος ζητούσαν από τον «σερίφη» να τους κάψει ζωντανούς.

Ποιος ξέρει πόσα παρόμοια περιστατικά έχουν συμβεί σε εκείνη την περιοχή χωρίς να τα μάθουμε ποτέ;

Επίσης, ποιος ξέρει αν θα είχε συλληφθεί ο συγκεκριμένος «πατριώτης» και οι συνεργοί του αν δεν είχε γίνει viral; Μάλιστα, τις επόμενες μέρες το «σεριφηλίκι» έγινε μόδα και έτσι είδαμε δεκάδες ακόμη φασισταριά να κατεβαίνουν για πογκρόμ!

Το ίδιο μπορεί κανείς να σκεφτεί και για την υπόθεση του Αντώνη Καρυώτη.

Τι θα γινόταν αν δεν είχε καταγραφεί ο θάνατός του σε βίντεο; Πιθανότατα θα μέναμε στην είδηση όπως ακούστηκε από τα πρώτα ρεπορτάζ: «έτρεξε για να προλάβει το πλοίο και πνίγηκε». Τελικά, αποδείχθηκε ότι οι υπεύθυνοι του «Blue Horizon», τον έσπρωξαν λες και είναι σκουπίδι στη θάλασσα και σαν να μην συμβαίνει τίποτα, απλά έφυγαν.

Το απόλυτο ψυχικό μούδιασμα. Κτηνωδία άνευ προηγουμένου σε μια χώρα που ζει από τη ναυτιλία. Μάλιστα, σύμφωνα με τις μαρτυρίες επιβατών, όταν τους έγινε παρατήρηση αυτοί απαντούσαν ότι ο άνθρωπος έπεσε μόνος του στη θάλασσα. Τους ζητούσαν δηλαδή να μην πιστέψουν στα ίδια τους τα μάτια, αλλά σε αυτό που θα τους πουν. Μια συνηθισμένη τακτική των τελευταίων ετών που χρησιμοποιείται από πολλούς φορείς. Ευτυχώς, η κάμερα δεν λέει ποτέ ψέματα και έτσι η αλήθεια βγήκε στην επιφάνεια.

Ακόμη και σε αυτή την περίπτωση όμως, υπήρξαν κάποιες -ευτυχώς ελάχιστες- φωνές που έσπευσαν να δικαιολογήσουν τα αδικαιολόγητα. «Μήπως πήγε να μπει χωρίς εισιτήριο;», ανέφεραν κάποιοι λες και τα 36 ευρώ που κοστίζει αυτό το κομμάτι χαρτί -το οποίο τελικά είχε στην κατοχή του ο Αντώνης- δικαιολογούν τον θάνατό του.

Παράλληλα, είχαμε και τις δηλώσεις του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιώτικης Πολιτικής, Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, ο οποίος, μεταξύ άλλων δήλωσε για το τραγικό συμβάν: «υπάρχουν και αυτοί που θρηνούν για αυτούς που πήγαν να κάνουν την δουλειά τους και βρίσκονται κατηγορούμενοι για δολοφονία». Ώρες αργότερα και έπειτα από την κατακραυγή που δέχθηκε ζήτησε συγγνώμη. Ωστόσο, όταν ο απλός πολίτης ακούει από κρατικά χείλη αυτή την αδιανόητη ατάκα, πώς θα συμπεριφερθεί;

Η δολοφονία του Αντώνη Καρυώτη μου θύμισε την περίπτωση του Κώστα Φραγκούλη. Του 16χρονου Ρομά που δολοφονήθηκε από σφαίρες Αστυνομικών, επειδή δεν πλήρωσε 20 ευρώ βενζίνη. Ήταν τότε που προσπάθησαν πάλι κάποιοι να μας πείσουν πως αξίζει να πεθάνεις για 20 ευρώ. Τουλάχιστον τώρα με τον πληθωρισμό η τιμή της ανθρώπινης ζωής έφτασε στα 36 ευρώ.

Σε μια χώρα που κάποτε καυχιόταν για τη μοναδική στα παγκόσμια λεξικά έννοια του «φιλότιμου» -που, όσο γραφικό και να ακούγεται είχε μια βάση-, είναι να απορεί κανείς σχετικά με το πώς φτάσαμε στο σημείο να γίνουμε από τους πιο μισάνθρωπους εκεί έξω. Παρακολουθώ ειδησεογραφικά site από όλο τον κόσμο και ειλικρινά, τέτοια σκατοψυχιά σε σχόλια μόνο από Έλληνες χρήστες βλέπω. Πολλές φορές μάλιστα, ακόμη και σε ξένα sites που ασχολούνται με τα δικά μας τερτίπια.

Το πιο ανεξήγητο φαινόμενο πάντως, είναι το μένος που έχουμε απέναντι στους μετανάστες. Ως λαός που έχει ζήσει με διάφορους τρόπους τον ξεριζωμό στο πετσί του, αυτό είναι απ’ τα Άγραφα .

Μάλιστα, έχει γίνει μόδα και ο ρατσιστικός όρος «λαθρομετανάστης». Μια λέξη που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στις αρχές του 20ου αιώνα από τους Αμερικανούς, για να περιγράψει αποκλειστικά τους «παράνομους» Έλληνες μετανάστες που έφευγαν χωρίς χαρτιά για ένα καλύτερο αύριο στις ΗΠΑ. Να προσθέσουμε ότι και σε αυτούς φορτώθηκε τότε η «ρετσινιά» του εγκληματία.

«Oh, the irony», που θα έλεγαν και οι φίλοι μας οι Αμερικάνοι -δανειζόμενοι το όνομα του Είρωνα από την Αρχαία Ελληνική Κωμωδία.

Μπορούμε να πούμε και να γράψουμε πολλά πάνω σε αυτό. Όλα θα είναι σωστά και ταυτόχρονα, λάθος. 

Όταν ένας λαός νιώθει την αδικία στο πετσί του, βλέπει την απόλυτη ατιμωρησία στα υψηλά στρώματα και στα απανταχού αφεντικά, ενώ, οι των χαμηλών «ζουν από τύχη», σαν να παίζουν σε ταινία δράσης με πλημμύρες, φωτιές, τρένα που συγκρούονται, λεωφορεία που παίρνουν φωτιά μέσα στον καύσωνα και όταν διαμαρτύρονται για όλα τα παραπάνω έρχονται αντιμέτωποι με την αστυνομική αυθαιρεσία, προφανώς και κάπου θα ξεσπάσουν. Ειδικά όταν για όσα βαραίνουν τις εκάστοτε κυβερνήσεις υπάρχει πάντα μια φτηνή δικαιολογία.

Αν σε όλα τα παραπάνω προσθέσεις την ατελείωτη κρίση και την καταπάτηση εργασιακών και ανθρωπίνων δικαιωμάτων, δημιουργείται ένα δυνατό «κοκτέιλ» μίσους.

Πού θα αντιδράσουν λοιπόν όταν δεν υπάρχει αίσθηση δικαίου πουθενά;

Στον αδύναμο.

Σε αυτόν δηλαδή για τον οποίο αν δεν υπάρξει βίντεο, καλή ώρα, δεν θα νοιαστεί κανείς.

Στον μετανάστη, στα άτομα ΑΜΕΑ, στην LGBTQ+ κοινότητα, στα ζώα και σε όποιον δεν έχει τη δύναμη να αντισταθεί.

Σε καμία απολύτως περίπτωση τα παραπάνω δεν αποτελούν δικαιολογία. Και τα παλαιότερα χρόνια υπήρχε φτώχια, αλλά παράλληλα υπήρχε και αλληλεγγύη. Κάτι πιο βαθύ και «μαύρο» κρύβεται πίσω από αυτό που συμβαίνει.

Βιώνουμε το δικό μας σύγχρονο great depression -κυριολεκτικά και μεταφορικά. Το χειρότερο είναι πως ο Έλληνας ζει φοβισμένος και με την ελπίδα ότι ίσως θα έρθουν μέτριες -δεν μπορούμε να καν να ονειρευτούμε για καλές- μέρες.

Προς το παρόν πάντως, είτε ζει πάνω σε στάχτες και χαλάσματα είτε καταβάλλοντας ενοίκια που έχουν φτάσει το ύψος ενός μισθού, σε πόλεις που καταστρέφονται από τα τερτίπια των Δημάρχων τους και δίπλα σε τουρίστες που νομίζουν ότι όλο αυτό είναι μια ατρακσιόν. Μια σύγχρονη Ελληνική τραγωδία που θα φέρει likes στα social media.

Οι τελευταίοι είναι οι μόνοι χαίρονται την όμορφη αυτή χώρα. Στην τελική η Ελλάδα  λειτουργεί σαν να υπάρχει κυρίως γι’ αυτούς, έχοντας σε δεύτερη μοίρα τους δικούς της πολίτες.

Τουλάχιστον κάποιος περνάει καλά εδώ. Και είμαστε εδώ για να μπούμε μέχρι τον λαιμό στο νερό -είτε στη θάλασσα είτε στην πλημμύρα- για να τους σερβίρουμε «επειδή δίνουν καλά tips».

Εμείς, απλά «πάμε κι όπου βγει».  

Ακολουθήστε τον Αντώνη Κωνσταντάρα στο Ιnstagram.

Περισσότερα από το VICE

Γιατί Νιώθουμε Ακόμα Άβολα να Πάμε Μόνοι/ες μας Διακοπές;

Ero Seagull: Η Διάγνωση ότι Ανήκει στο Φάσμα του Αυτισμού Ήταν Λυτρωτική

Ο Γεράσιμος και Άλλοι 16 Κρατούμενοι Έγιναν Δωρητές Οργάνων Μέσα από τη Φυλακή

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.