Ghana’s eerste microbrouwerij verandert de manier waarop bier gebrouwen wordt in Afrika

Op 62-jarige leeftijd drinkt Clement Djameh op zijn minst één biertje per dag. Sinds 2003 zijn dat biertjes die hij zelf brouwt, uitsluitend gemaakt met de Afrikaanse graansoort sorghum. Het enige ingrediënt dat hij importeert is hop.

Djameh en zijn compagnon Fash Sawyerr zijn de eigenaren van Ghana's eerste microbrouwerij, Inland Microbrewery. Het bevindt zich in een vervallen landhuis met Griekse zuilen in Kwabenya, een buitenwijk van de Ghanese hoofdstad Accra. De plek ziet er verlaten uit, met een verroeste auto op de oprit.

In het huis wacht je een verrassing: een volledig functionerende brouwerij, met zowel zelfgemaakte als geïmporteerde apparatuur, al is het soms tientallen jaren oud.

Het meest gewaardeerde apparaat van Djaweh en Fash is de "Kegerator," een koelkast met een tap erbovenop en een vat bier erin, zodat het bier koud gehouden wordt. Het wordt veel gebruikt bij evenementen in het land. Een vat kost ongeveer veertig euro, inclusief bezorging.

De brouwerij produceert verschillende soorten bier, allemaal gemaakt zonder geïmporteerde gerst, waar de twee grote brouwerijen in Ghana wel afhankelijk van zijn.

Inland, dat vooral privéfeesten verzorgt, staat voor een nieuwe markt in West-Afrika: speciaalbier dat voor een nieuwe bron van inkomsten kan zorgen voor boeren die sorghum verbouwen.

Na een korte tour door de brouwerij, schenkt Djameh een enorm goede stout voor me in. Het smaakt zachter – en past beter bij het tropische klimaat van Ghana – dan een Guinness Import Extra Stout, dat soms ook met sorghum wordt gebrouwen.

In 1986 voerde Nigeria een tijdelijk verbod in op de import van gerst, waardoor alle brouwerijen afhankelijk waren van sorghum of maïs.

"Toen het verbod werd doorgezet, kregen mensen het moeilijk," zegt Alex Speers, de directeur van de International Centre of Brewing and Distilling (ICBD) in Edinburgh. "Zo moesten een hoop werk doen om het perfect te krijgen."

Djameh had het in het begin ook moeilijk bij het maken van zijn bieren. Met financiële hulp van de VN testte hij meer dan zeventig soorten sorghum voordat hij twaalf soorten ontdekte die goed waren om mee te brouwen.

Voordat het elektriciteitsnet dit jaar gestabiliseerd werd, had Ghana regelmatig te maken met stroomuitval. Zonder een betrouwbare bron om zijn bier mee te koelen begon Djameh palmpitten te verbranden als brandstof.

Djameh kreeg al vanaf jonge leeftijd te maken met bier. Zijn vader gaf Duitse les, en ging veel om met Duitse toeristen die een tolk nodig hadden. Ze dronken samen Duits bier, dat fascineerde Djameh. Hij beloofde zichzelf ooit te leren hoe het gemaakt werd.

Na de middelbare school kreeg Djameh een beurs om in Duitsland te leren hoe bier gebrouwen werd op een technische universiteit in München. Hij keerde terug naar Ghana en werkte tientallen jaren in de grootste brouwerijen van het land.

Uiteindelijk begon hij voor zichzelf, en hij begon gebruik te maken van ingrediënten waar hij zijn land mee kon helpen.

"Dit is goed voor de trots van Ghana. Voor buitenstaanders ziet het er niet heel belangrijk uit, maar lokaal bier is iets wat we hebben en niemand van ons af kan pakken," zegt Mawuena Akyea, een Ghanese filmmaker.

Ondanks de nationale trots, is de markt voor speciaalbier in Ghana klein. De middenklasse lijkt door het aantal winkelcentra in de hoofdstad groot, maar is eigenlijk niet erg groot.

Uit onderzoek uit 2015 blijkt dat zes procent van de Afrikanen (Zuid-Afrika uitgezonderd) tot de middenklasse behoort en tien tot twintig dollar per dag verdient. Het is moeilijk voor te stellen dat de grote groep armen van het continent bereid is grote bedragen neer te leggen voor speciaalbier.

Maar Djameh kan zijn product kwijt aan toeristen en expats in het land. Het aantal toeristen in Ghana stijgt sinds 2011 enorm, volgens data van de Wereldbank.

Export zou ook nog een optie zijn, aangezien Amerikaanse en Europese consumenten staan te springen om speciaalbier.

Daarnaast zijn veel consumenten bezig met gezondheid en daarom op zoek naar bier gemaakt met andere soorten graan. Zeker omdat veel ervan glutenvrij zijn, net als sorghum. Maar tot op heden is het Afrikaanse graan nog niet erg populair.

"Bierfanaten zijn op zoek naar alternatieve graansoorten, maar sorghum wordt gezien als minderwaardig – iets wat je gebruikt als je geen gerst kunt krijgen," schrijven Jessica Boak en Ray Bailey, van het blog Boak & Bailey.

Toch is Djaweh optimistisch over de toekomst van zijn bedrijf, zeker nu hij de vraag naar zijn product ziet groeien. Zijn droom is een keten van brouwerijen openen door heel Ghana.

Tijdens de veertig minuten durende rit door de met verkeer gevulde straten van Accra wees Djameh me op een veld met grote uitpuilende hopen afval. Hij vertelde dat de gemeente dat veld gaat ombouwen tot een park.

"Eind dit jaar verhuis ik mijn brouwerij naar deze plek," zegt hij. "Hier wil ik een bierpark maken."