Watertanden bij een virtuele biefstuk en geen grammetje aankomen

De ontwikkelingen rond virtual reality zijn hard op weg om onze visie op voeding te herdefiniëren. VR zou bijvoorbeeld een rol kunnen spelen in het behouden van smaken van vergeten voedsel voor toekomstige generaties, maar ook in het hier en nu is het fascinerend om te zien welke rol virtual reality speelt in de voedselindustrie.

In de jaren negentig was VR al gaande, maar destijds kwam de technologie niet veel verder dan een Nintendo. Inmiddels is de virtuele wereld volwassen geworden – Facebook telde vorig jaar twee miljard dollar neer voor Oculus VR, HTC ging samenwerken met gamegigant Valve, en ook Sony en Samsung mengen zich in de industrie. Terwijl alle grote spelers nog bezig zijn met het ontwikkelen van betaalbare headsets voor het grote publiek, worden er ondertussen al veel dingen en applicaties bedacht.

Sommige techneuten die zich bezighouden met het ontwikkelen van die apps, blijken ook gek op eten te zijn. Om meer te weten te komen over hoe de eetwereld zich mengt in de virtuele realiteit, reisde ik af naar Boston waar ik een bezoek bracht aan Boston Virtual Reality: een maandelijkse meeting van ontwikkelaars op het technologische instituut aldaar.

Aan de muren hangen iPads; ze dienen als beveiliging, maar herinneren mij er ook aan dat alles hier draait om technologie. Ik ben gekomen om Matheus DePaula-Santos te ontmoeten: samen met de mensen van zijn Myo Studios is hij de bedenker van , en daarmee hopen ze de manier te veranderen waarop wij over eten denken, en hoe we ermee omgaan.

DePaula-Santos vertelt me dat Perception Fixe gaat werken als een crossmediale website. Het wordt aan de man gebracht als de eerste blog over virtual reality en voedsel. Mensen zonder headset krijgen alsnog een 3D-ervaring, die in de website is geïntegreerd. En wie wel een VR-headset heeft zal een avontuur beleven dat nog veel indrukwekkender is: "Zij zullen een dure, restaurantwaardige steak voorgeschoteld krijgen maar hoeven dus niet drie maanden van tevoren te reserveren." Ook kun je er "vanuit een eerste-persoonsperspectief kookles krijgen." En DePaula-Santos vertelde me ook dat hij graag wil dat "er niet alleen foodfoto's worden gemaakt maar ook geanimeerd beeld op de blog komt, want het beeld van een steak die in de boter gebakken wordt spreekt weer een ander zintuig aan."

Dit is mogelijk dankzij de magie die heet. Myo Studios fotografeert eten en maakt daar 3D-modellen van – die geven de kijker het gevoel dat ze echt in dezelfde ruimte zijn als het eten, alsof ze het echt kunnen klaarmaken, opeten of anderszins verorberen.

Eén van de andere aanwezigen uit het publiek vraagt hoe het zit met de geur, maar zover is Perception Fixe nog niet – de virtuele ervaring draait om het visuele aspect. DePaula-Santos legt uit hoe belangrijk uiterlijk is in eten. "Als kind was ik er heilig van overtuigd dat een pak Froot Loops-cornflakes bestond uit de smaken citroen, sinaasappel en limoen. Ik dacht het echt te proeven, maar Kellogg's heeft inmiddels toegegeven dat er geen fruitvitamientje te vinden was in hun Froot Loops."

Perception Fixe is nog in ontwikkeling en kan voorlopig nog niet gebruikt worden. DePaula-Santos geeft als eerste toe dat "de uitdaging van VR vooral te maken heeft met de headsets die nog niet helemaal af en perfect zijn".

Het werk van DePaula-Santos kan dus de hele cultuur van foodblogs en kookboeken gaan veranderen. Maar het draait uiteindelijk allemaal om dat ene: het virtueel consumeren van eten. Hoe werkt dat? Via-via kom ik terecht bij een project in Los Angeles, waar men al aan het proberen is om onze manier van eten voorgoed te veranderen met hulp van virtual reality.

Het project heet Project Nourished en is bedacht door Kokiri Labs en Jinsoo An, en zij noemen het 'een culinaire VR-ervaring'. Gebruikers kunnen lekker eten zonder zich druk te maken over calorieën en andere gezondheidsnadelen.

Jinsoo An werkt vanuit een laboratorium op Skid Row, waar het volstaat met gadgets. "Ik ben een ervaren ontwerper en zie mezelf ook een beetje als onderzoeker, knutselaar, technicus, liefhebber van eten, nerd en gestoorde wetenschapper," vertelt hij me.

Project Nourished werkt zo: je zet je VR-headset, Oculus, of andere gadget op je hoofd. Je brengt vervolgens de 'food detection sensor' naar je mond (dit ziet eruit als een houten vork waarvan twee tanden in aluminiumfolie zijn gewikkeld). Vervolgens eet je een hydrocolloïde: een kleverige, emulgeerbare substantie met weinig calorieën. Deze substantie is met behulp van een 3D-printer in een vorm geprint die het kunstmatige eten toch nog enigszins herkenbaar maakt. Zo eet je een zeer geloofwaardige maaltijd, met hulp van een bewegingssensor en een geurverspreider.

"We ontdekten dat geur verschillende lagen en momenten kan hebben," vertelt An. Maar nog lastiger was het imiteren van textuur, zei hij ook. Hiervoor maken ze gebruik van een 'transducer' die – geloof het of niet – het geluid imiteert dat je maakt wanneer je ergens op kauwt.

Dus: nooit meer de nadelen van calorieën, koolhydraten of allergieën. En wat waren de eerste drie dingen die op de virtuele menukaart verschenen? Sushi, biefstuk en appeltaart. En An heeft ook al wilde plannen voor een klassieke donut. Het is niet ondenkbaar dat Project Nourished in de toekomst de beste dinerervaringen kan imiteren, waarin ook ingrediënten kunnen worden gebruikt die tegen die tijd helemaal niet meer bestaan.

Waar haalt An zijn inspiratie vandaan? Hij vertelt me over zijn allergie-verleden, en over zijn stiefvader die diabetes had. "Voor ons was eten een hele klus. Zo zou het niet moeten zijn. Ik weet zeker dat iedereen met een streng dieet er ook zo over denkt." Project Nourished zou zomaar de oplossing kunnen zijn voor anorexia, boulimia, diabetes, hart- en vaatziektes, obesitas en allergieën. Maar dat duurt allemaal nog wel even, dus voorlopig ga ik gewoon nog naar de supermarkt – om met mijn bloedeigen handen echt eten in mijn boodschappenmandje te stoppen.