Wetenschappers zeggen dat eten in de vorm van een driehoek het beste werkt op Instagram

Ik fotografeer eten, en daar verontschuldig ik me niet voor. Ik ben zo'n irritante klootzak die een snelle foto van zijn salade maakt als de kleine kruiden nog op groene toverplantjes lijken, of als het lamsvlees nog zo delicaat glinstert dat het lijkt op een soort kleine trampoline van vlees.

Maar ik ben niet de enige. We hebben een obsessie voor het fotograferen van alles wat we eten. @ItsFoodPorn heeft meer dan 1,3 miljoen volgers op Twitter en op Tumblr zien we voortdurend wafels en cupcakes voorbij komen, in een poging onze culinaire uitspattingen te laten zien.

Vorige week kwam een restaurant in Tel Aviv in het nieuws. Dit restaurant houdt zogenaamde 'Foodography'-diners, speciaal ontworpen om in onze fotografiebehoefte te voorzien. De maaltijden worden geserveerd op borden die precies op maat gemaakt zijn voor online media. Aan de gasten wordt uitgelegd hoe ze hun eten zo mooi mogelijk kunnen fotograferen (voordat het eten koud is geworden, hopelijk).

Gastronomie is een serieuze kunstvorm geworden, en we zijn allemaal amateurfotografen. Niet doorvertellen aan Charles Campion.

Het Instagrammen van onze lunches begint een beetje een fetish te worden. Een onderzoek van het Department of Experimental Psychology in Oxford suggereert dat het ons niet alleen te doen is om het uitsloven, of om ons enthousiasme over een hamburger.

Het onderzoek, geschreven door chef-kok en wetenschapper Charles Michel en gepubliceerd in Food Quality and Preference, laat zien dat onze interesse in het eten op een bord "er echt toe doet" en dat het een impact kan hebben op onze waardering voor eten.

Michel en zijn team werkten samen met het Science Museum en ondervroegen een groep mensen. Ze maakten gebruik van een op internet gebaseerde methode om de impact van verschillende maaltijden in allerlei vormen vast te stellen. Ze ontdekten dat er een bepaalde kijkhoek is die ervoor zorgt dat mensen een voorkeur ontwikkelen voor dat wat ze zien.

Een gerecht dat in het onderzoek werd gebruikt bevatte een driehoek van zilveruitjes, die de van de eter af wezen. Het onderzoeksteam ontdekte dat deze positie van de uitjes voor bijna alle mensen voor het meest aantrekkelijke resultaat zorgde. Gerechten met een driehoek die als het ware naar beneden wijst, werden daarentegen als bedreigend ervaren.

Hoe esthetischer een gerecht eruit ziet, des te meer willen de klanten ervoor betalen. Niet geheel onbelangrijk voor restaurateurs. Het onderzoek bevestigt dit: "Mensen zijn bereid beduidend meer te betalen voor een gerecht dat er goed uitziet."

"Het opmaken van het bord is zo'n klein detail in de hele ervaring rondom een diner, mensen staan er nauwelijks bij stil, maar het doet er wel toe," vertelt Michel me. "Bij eten gelden dezelfde basisregels die we kennen van visuele esthetiek en kunst."

Het onderzoek maakt duidelijk waarom we gaan kwijlen van sommige plaatjes op Instagram, en is volgens Michel handig voor iedereen die met eten werkt. "Het is mijn doel om mensen uit te dagen meer na te denken over hoe ze het eten op hun bord neerleggen, ik wil het bewustzijn verhogen," legt hij uit. "Ook wil ik moderne technologie en internet gebruiken om handvaten te bieden aan chefs en andere mensen die veel met eten werken. Ze zullen hun werk daardoor alleen maar leuker gaan vinden."

Een van de foto's die in het onderzoekt gebruikt werden, is van een signature dish van Alberto Landgraf, een Michelin-chef bij Epice in Sao Paulo en co-auteur van het onderzoek.

"Hoe ik naar schoonheid kijk, vertaalt zich in de manier waarop ik mijn eten presenteer. Eten is prachtig. Een Michelin-restaurant onderscheidt zich door z'n finesse," vertelt Landgraf me. "Of je nu een hotdog of een heel duur stuk vlees presenteert, het moet finesse hebben."

Niemand belichaamt de kunst van het opmaken van een hotdog meer dan Jacques la Merde. Deze Instagram-saboteur kan overal een meesterwerk van maken, zelfs van dinosaurussnoepjes. Het zijn natuurlijk parodieën, de foto's van la Merde. Toch denkt Michel dat de presentatie van eten te vaak over het hoofd wordt gezien in ons dagelijks leven.

"Eten speelt een belangrijke rol bij hoe we ons elke dag voelen, en we kunnen daar nooit genoeg aandacht aan geven," zegt hij. "Met name de laatste decennia was er te weinig waardering voor al het werk dat achter een gerecht zit, van de boerderij tot aan de keukentafel."

Maar hoewel het uiterlijk belangrijk is, blijft de smaak voor Michel het belangrijkste.

"Ik geloof ook wel dat de essentie van iets lekkers zit in de smaak, niet in wat we zien. De kwaliteit van de ingrediënten komt op de eerste plaats, net als de techniek om respectvol met natuurlijke producten om te gaan," zegt hij. "Maar de presentatie is het laatste detail waar we elke dag weer schoonheid in kunnen vinden. Volgens Plato is schoonheid de belichaming van wat we op psychologisch gebied 'goedheid' noemen."

Vergeet Plato even. Voor Peter McGunnigle, hoogleraar in Hospitality Management aan Oxford Brookes en voormalig chef-kok (voordat haute cuisine zijn intrede deed), draait eten altijd om het vinden van de beste ingrediënten.

"Oké, ik heb volgens mij nooit echt nagedacht over een psychologische voorkeur voor waar dingen op een bord liggen", zegt McGunnigle, die les kreeg op een koksschool waar vlees werd geserveerd met saus en de rest allemaal apart. "Maar toch: ik leerde mijn studenten over het design van een menu, en daarbij was ik me bewust van de 'gaze motion theory' uit de consumentenpsychologie. Die theorie suggereert dat we met onze blikken een standaard patroon volgen, en dat de positionering van de elementen op een bord invloed kan hebben op welk gerecht we kiezen."

McGunnigle wekt met zijn kennis de interesse van restaurants, als het gaat over het opmaken van borden. Niet om schoonheid na te streven, maar puur voor de winst die er te halen valt.

"Menu-ontwerpers van doorsnee restaurants passen deze kennis toe op de gerechten die kostbaar zijn, waardoor de inkomsten toenemen", zegt hij. "Volgens mij is het mogelijk om hetzelfde te doen met het opmaken van een bord."

In de echte fine dining restaurants weten ze al lang dat er geld te halen valt als een bord er sexy uitziet. Het onderzoek van Michel en zijn team geeft ons nog meer inzicht in hoe een mooi bord eruit ziet, tot de kijkrichting van een kabeljauwfilet aan toe.

We kunnen er in elk geval van uit gaan dat het fotograferen en posten van aantrekkelijke groentes voorlopig nog wel even blijft gebeuren.

En waarom ook niet? Eten kan zo mooi zijn.