Het Amerikaanse voedselsysteem heeft een rassenprobleem

Als je denkt aan de nieuwe voedselbeweging, wat komt dan als eerst in je op? Waarschijnlijk denk je aan jonge mensen die varkentjes in de stad houden, chef-koks die wildplukken en boeren die vergeten groenten verbouwen – zonder pesticiden natuurlijk – en deze direct aan restaurants of in groentepakketten verkopen.

De Amerikaanse boer en voedselactivist Natasha Bowens merkte iets opvallends op aan de mensen die de laatste tijd veel in het nieuws zijn vanwege de vooruitstrevende manier waarop ze met eten bezig zijn: iedereen is wit. Volgens haar wordt de food movement in de Amerikaanse media consequent afgebeeld als een groep mensen waarin Afro-Amerikaanse, Latijns-Amerikaanse en Aziatische boeren, ondernemers en chefs ontbreken.

"De voedingsmiddelenindustrie in dit land staat bol van de discriminatie en onderdrukking," schrijft ze op haar blog The Color of Food. "Het recht op gezonde voeding, op land, op een schoon milieu en gelijke kansen op succes en welvaart is voor boeren niet eerlijk verdeeld."

Omdat ze meer gelijkgestemden tegenkwam in haar opvattingen, besloot Bowens in 2010 een multimediaal project te starten. Dit project is inmiddels een boek geworden, The Color Of Food, waarin ze probeert om de diversiteit in de voedselbeweging te laten zien. Tijdens reizen door het land en ontmoetingen met groepen als de Black Farmers en de Traditional Native American Farmers Association, bracht ze gekleurde boeren in kaart. MUNCHIES sprak met Bowens over de onjuiste beeldvorming van de Amerikaanse voedselbeweging.

MUNCHIES: Hoi Natasha, hoe is het gekomen dat dit project je levenswerk is geworden?Natasha Bowens: Ik organiseerde allerlei bijeenkomsten in het land en op universiteiten en kreeg steeds meer het idee dat er een specifiek probleem verbonden was met onze gezondheid, sociale rechtvaardigheid en het milieu, namelijk voedsel.

Ik dook helemaal in de voedselbeweging en ging aan het werk op stedelijke boerderijen en in volkstuinen. Ook ging ik aan het werk op de markt voor lokale boeren. Ik ging mijn eigen eten verbouwen, woonde conferenties bij en las ontzettend veel boeken. Pas toen ik al die dingen deed, kwam ik erachter hoe groot de ongelijkheid is. Ik besefte me dat alles op het gebied van eten – biologisch en ook lokaal – een exclusieve beweging is. En ik dacht: waar worden de gekleurde mensen vertegenwoordigd?

De puzzelstukjes wat betreft onrechtvaardigheden begonnen op hun plek te vallen. Ik zag verbanden tussen de toegang tot vers voedsel en de hoge cijfers van diabetes en andere ziekten die van invloed zijn op bijvoorbeeld zwarte gemeenschappen. Ik begon te zien dat de ongelijkheden in hoe de voedselbeweging wordt afgebeeld, gelijkenissen vertoonden met discriminatie en ongelijkheid in het systeem. En in alle boeken die ik las en bij alle conferenties die ik bijwoonde werden minderheden niet vertegenwoordigd.

Hun stemmen worden niet gehoord, terwijl zij wel worden beïnvloed door het falende voedselsysteem.

Persoonlijk begon ik me ook een beetje misplaatst te voelen. Ik ben een gekleurde vrouw die op het land werkt, terwijl het typische beeld hiervan een blanke man is. En zo kwam de inspiratie voor The Color of Food.

Kun je uitleggen hoe jij vindt dat de voedselbeweging wordt neergezet? De weinige keren dat gekleurde mensen worden vertegenwoordig als het gaat over voedsel- en landbouw, is als het gaat om werknemers, arbeidsmigranten en toegang tot gezond voedsel. Je ziet gekleurde mensen die op de boerenmarkt in de rij staan met voedselbonnen. Daardoor kwam het gevoel dat het beeld eenzijdig is, omdat er genoeg mensen zijn die andere dingen doen in het voedselsysteem.

In de Verenigde Staten zijn hele gemeenschappen die aan landbouw doen of hebben gedaan: Native Americans, Aziatische, Latijns-Amerikaanse en Afro-Amerikaanse.

Ik interviewde allerlei boeren die al honderd jaar een boerderij hebben en al biologisch verbouwden voordat dat woord überhaupt bestond. Hun boerderijen werden doorgegeven in de familie, net zoals bij typisch Amerikaanse families. Een boer uit North Carolina, Gary Grant, zei: "Wij zijn ook een familiebedrijf, waarom worden wij niet zo genoemd? We zijn zwarte boeren, dat is het doosje waar we in gestopt worden. Maar we zijn ook een familiebedrijf."

Je zegt dat ons voedselsysteem niet werkt. Waarom? Boeren verliezen hun land en hun werk omdat er patenten worden aangevraagd op zaden. En dan hebben we nieuwe boeren die niet aan land kunnen komen, terwijl oude boeren hun land verliezen als gevolg van discriminatie. We hebben onenigheid met mensen die oogsten. Arbeiders en boeren krijgen te weinig betaald. En dan wordt er ook nog van alles op ons voedsel gespoten en voedsel wordt oneerlijk verdeeld. De gezonde voeding gaat naar gemeenschappen met hoge inkomens en niet naar gemeenschappen van minderheden. Er zijn zoveel probleem in ons systeem. Het werkt gewoon totaal niet.

Met je boek hoop je aan te tonen dat ons voedselsysteem veel diverser is dan wordt erkend. Hoe denk je dat dat kan veranderen? Ik denk dat we moet beginnen met het voeren van moeilijke gesprekken. Er worden bijeenkomsten gehouden door het hele land: Dismantling Racism in the Food System. Hier verzamelen alle activisten en boeren zich. Het helpt om iedereen in één ruimte te krijgen en plannen te maken voor hoe we deze problemen op groot niveau kunnen aanpakken.

En we moeten mensen op machtsposities krijgen. Een boer uit Virginia die ik interviewde, Renard Turner, klaagde over hoe lang het duurde om macht te krijgen als zwarte boer in zijn staat. Dit jaar is hij verkozen tot president van de Virginia Biological Farming Association. Dat is een voorbeeld van een stap in de goede richting.

Wat hoop je dat je lezers zullen leren van het boek? Ik hoop dat er een hoop voortkomt uit dit boek, maar dat is allemaal afhankelijk van de persoon die het leest. Ik hoop dat iemand het boek oppakt die niet op de hoogte is van gekleurde boeren en wat ze bijdragen aan de landbouw. Ik hoop dat er bij die mensen een lampje gaat branden. Ik zou willen dat een jong gekleurd persoon, die nadenkt over landbouw, het boek ziet en denkt: ja, dat is echt iets voor mij. Daarnaast hoop ik dat mijn boek gekleurde boeren het gevoel geeft dat ze niet alleen zijn. Het is vaak moeilijk om door te gaan als er zoveel obstakels zijn. Ik hoop dat het boek deze gesprekken echt op gang brengt.

Dankjewel voor dit gesprek, Natasha.