We dronken een paar biertjes mee in gaydisco De Trut

Welkom bij Last Call, een rubriek waarin we bij doorgewinterde barmannen en -vrouwen aan de bar hangen om wat van hun levenswijsheid op te doen. Van hoe je over een gebroken hart heen komt tot welke drankjes je niet moet bestellen als je niet uitgelachen wil worden. Ik woonde nog maar net in Amsterdam toen een studiegenoot mij meenam naar De Trut. De naam vond ik wat intens, maar de alternatieve sfeer sprak mij juist aan. Behoefte om de platte gaybars aan de Reguliersdwarsstraat te bezoeken had ik namelijk niet. Elke zondagavond vormde zich een rij voor deze niet-commerciële potten- en flikkerdisco, zoals de organisatie de tent zelf omschrijft. Ik sloot mij bij de wachtende stoet aan en vanaf dat moment kreeg mijn seksuele geaardheid eindelijk vorm. Ik zoende er voor het eerst met een jongen en later ontmoette ik een jongen met wie ik acht jaar een relatie heb gehad.

Twaalf jaar na mijn eerste bezoek, kom ik er nog af en toe. De bekende rij die om elf uur ‘s avonds opdoemde op de Bilderdijkstraat is niet meer. De deur gaat een uur eerder open en dan druppelt iedereen naar binnen. Het recept is altijd hetzelfde gebleven: spotgoedkope drankjes, foto’s verboden, telefoons uit, sjansen, dansen en jezelf kunnen zijn.

De biertjes worden elke zondag getapt door een groep vrijwilligers en MUNCHIES sprak met twee van hen: Lot van Bemmel (48) en Roos Schut (26). We spreken het stel over tongen met de deurhost, indrinken in de rij en hoe je een vrouw versiert.

MUNCHIES: Hé Lot en Roos, hoe zijn jullie bij De Trut terecht gekomen?
Lot: Ik was achttien toen ik hier voor de eerste keer kwam en sindsdien ben ik een vaste bezoeker. Toen ik wat ouder werd en niet meer wekelijks uitging, leek me dit wel een leuke vrijwilligersbaan.

Roos: Ik had op internet over De Trut gelezen. Ik ging er in mijn eentje heen, maar in de rij leerde ik gelijk al allemaal mensen kennen. Iedereen neemt voor het wachten wat biertjes of een goedkope fles wijn van de avondwinkel mee. Het was voor mij voor het eerst dat ik mij ergens thuis voelde tijdens het uitgaan. Uiteindelijk stelde iemand van studentenvereniging ASV Gay voor om hier te werken en heb ik gesolliciteerd.

Is een sollicitatie bij De Trut lastig?
Roos: Het maakt niet uit of je bier kan tappen of dat je barervaring hebt. Je moet in het team passen en je moet vooral de filosofie van De Trut begrijpen.

Wat is die filosofie dan?
Lot: De Trut komt voort uit de krakersbeweging. Vroeger was dit hele complex een kraakpand. Eind jaren tachtig of begin jaren negentig zijn een hele hoop kraakpanden in Amsterdam gelegaliseerd, waaronder ook dit pand. Vroeger zat hier kraakdisco Flux. Dat was niet gay, maar gewoon kraak. Er kwamen daar een aantal potten en flikkers, zoals ze dat toen noemden, en zij wilden ook een eigen plek. Omdat de Flux ook alleen op zondagavond geopend was, heeft De Trut dat gewoon aangehouden. Het is een vereniging en een stichting. De vereniging is de discotheek en de stichting geeft de winst die daar wordt gemaakt weg aan projecten die zich inzetten voor de homogemeenschap en voorlichting over hiv.

Roos: Deze projecten mogen niet commercieel zijn en het zijn vaak voor organisaties die moeilijk aan subsidie komen.

Er hangt hier een bord met ‘Queers and Dykes only.’ Mogen hetero’s wel naar binnen?
Roos: Dat is heel lang zo geweest. Maar dat beleid is veranderd, omdat ook de maatschappij is veranderd. Het hele idee van wat seksualiteit of geaardheid is, is een stuk breder geworden. Kijk naar de hele discussie over genderneutraliteit.

Lot: Het bord is al heel oud en het woord queer heeft tegenwoordig een andere betekenis gekregen. Vroeger betekende queer gewoon flikker, nu omvat het woord veel meer. Ik had vroeger lang haar en dat was voor lesbo’s niet echt gebruikelijk in die tijd. Dus elke week werd mij gevraagd of ik wel een lesbo was. Zoiets is natuurlijk moeilijk te controleren. Er gaat een verhaal rond dat je vroeger alleen naar binnen mocht als vrouw als je eerst de vrouw aan deur had gezoend. Ik denk niet dat het vast beleid was, maar ik kan me goed voorstellen dat het weleens gebeurd is.

De Trut geldt als een veilige plek voor homo’s en lesbiennes. Hebben jullie nooit gedoe met bezoekers?
Lot: Er zijn een paar gevaren met hetero’s. Je hebt van die mannen die op lesbiennes vallen en hier dan vrouwen lastig vallen. Je hebt ook van die heterostelletjes die denken: we gaan het toch proberen om binnen te komen. Maar die gaan dan vervolgens heel vervelend doen. Dan doen ze bijvoorbeeld heel denigrerend tegen een achttienjarig lesbische meisje doen dat misschien nog wel in de kast zit en hier voor het eerst is. Of ze gaan heel provocerend zoenen op de bar.

Een biertje kost anderhalve euro en fris 50 cent. Hoe krijgen jullie dat voor elkaar?
Lot: We hebben geen winstoogmerk. De lage prijzen komen ook voort uit de kraaktijd, want mensen hadden in die tijd vaak echt geen geld. Die mensen zijn er nog steeds. Je hoeft hier maar een tientje uit te geven om leuke avond uit te hebben.

Roos: Het zorgt ook voor een sociale vibe. Je geeft heel makkelijk een rondje.

Welke drankjes zijn populair?
Roos: Een Lotka! Dat is een vodka-bitter lemon, het drankje van Lot. Vooral bier, gin tonic en vodkamixen zijn populair. Onder het personeel is koffie plus een favoriet, ofwel koffie met Baileys.

Lot: In vergelijking met bier is sterk niet heel goedkoop. Dat kost drie euro. Fris is wel goedkoop. En dan hebben we ook nog echte fris, geen pre-mixsiroop. Met een mixdrankje ben je daarom heel goedkoop uit.

Roos: Tequila, maar bij ons is het zonder zout of citroen. Daar doen we niet aan.

Komen bezoekers vaak hun hart luchten aan de bar?
Roos: Het is vaak te druk om gesprekken aan te gaan als je werkt. Er is wel contact met bezoekers, maar dat is dan als je even vrij bent, vaak wat later op de avond.

Lot: Dat kan gaan over liefdesverdriet of iets heel anders. Vaak willen die mensen zo graag hun verhaal kwijt, dat jij de zoveelste op de avond bent die het verhaal moet aanhoren. Maar als mensen iets leuks hebben meegemaakt, willen ze dat ook delen. Dat kan natuurlijk ook.

Roos: Bij Welling (een ander cafe waar Roos werkt, red.) heb ik meer contact met klanten. De bar is bij De Trut dieper waardoor je verder van de klanten staat.

Is er een standaard advies dat je aan die bezoekers geeft?
Lot: Er is geen vast advies wat ik ze geef. Dat verschilt per situatie. Ik geef advies op maat. Ik krijg wel eens de vraag 'hoe versier je nou een vrouw.'

Ik heb geen idee. Hoe versier je een vrouw?
Roos: Je moet vooral goed kijken. Bij de ingang is een balustrade vanaf daar heb je een goed overzicht.

Lot: Je moet contact maken. Pick up your tits en voor je het weet sta je te zoenen. Ik word ook weleens als klankbord ingezet. Dan vraagt iemand “Ken je hem?, denk je dat-ie mij leuk vindt?” Hoe staan we er in Nederland voor wat betreft het omarmen van alle seksuele voorkeuren? Je hoort nog zo vaak dat er mensen zijn mishandeld vanwege hun seksuele geaardheid.
Lot: Het is niet duidelijk of er meer incidenten zijn dan eerst. Het werd vroeger niet geregistreerd, dus je kan er in dat opzicht moeilijk iets over zeggen. Het is wel zo dat homo’s zichtbaarder en mondiger zijn geworden.

Roos: Dat homo’s zichtbaar zijn, betekent ook dat ze het zelfvertrouwen hebben om zich zo te uiten. Mensen zijn bijvoorbeeld heel uitgesproken in hun kleding.

Lot: Vroeger kon je als lesbo niet naar een gewone discotheek. Nu kunnen twee vrouwen er gewoon zoenen. Al verschilt dat wel per plek, het kan zeker niet overal. Maar de noodzaak om gay uit te gaan is daarmee wel aan het verdwijnen. Kijk naar de Zeedijk en Warmoesstraat. Dat was vroeger was allemaal gay, dat is nu niet meer zo.

Bij De Trut is de rij die er altijd stond ook verdwenen.
Lot: Sinds twee jaar is die er niet meer. Mensen gaan steeds later uit, uiteindelijk is het vaak wel volle bak, maar niet vanaf het begin. Vroeger ging De Trut om elf uur open. Nu is dat tien uur. Misschien is het een idee om dat weer naar elf uur te verplaatsen.

Ik sluit graag aan in de rij. Bedankt, Roos en Lot!