Ik heb een fobie voor aardappelpuree

Vergeet hoogtes, spinnen en krappe ruimtes; probeer je eens voor te stellen hoe het is om bang te zijn voor aardappelpuree.

Ik ben dol op eten. Als ik er mee stop, wordt dat vrij letterlijk mijn dood. Maar er is één gerecht waarvan ik mezelf binnenstebuiten wil kotsen: aardappelpuree.

De meeste mensen slaan steil achterover als ik ze vertel dat ik moeite heb met het plakkerige, helse goedje. Ze reageren alsof ik ze zojuist heb verteld dat chocola gemaakt wordt van een mengsel van poep en behanglijm. Ze geloven het niet. Maar het is echt waar: sinds ik me kan heugen, ga ik kokhalzen en in sommige gevallen zelfs janken als ik in de buurt van aardappelpuree kom.

Vrienden hebben vaak geprobeerd me over te halen met de zogenaamde voordelen van aardappelpuree, maar inmiddels zijn ze overgestapt op pesterijen en dreigementen om mijn huis te vullen met aardappelpuree wanneer ik lig te slapen. Jarenlang heb ik mijn afkeer voor het spul afgeschoven op het feit dat het dezelfde consistentie heeft als dik braaksel – het soort dat blijft vastzitten in je neus – maar een deel van me is toch erg nieuwsgierig naar wat aardappelpuree me heeft aangedaan om zo'n enorme haat bij mij op te wekken. Hoe erg ik er ook van walg, ik weet heus wel dat aardappelpuree nooit mijn dood zal worden, tenzij iemand er werkelijk mijn huis mee volspuit wanneer ik lig te slapen.

Ik ben nooit een lastig kind geweest, en at zonder blikken of blozen op wat ik op mijn bord kreeg. Mijn bijnaam als kind was 'Ganit', wat veelvraat betekent. Volgens Urban Dictionary betekent het trouwens ook: "Een leuk meisje met krullen dat het leuk vindt om mensen te kijken en houdt van allerlei onvolwassen situaties." Wat ook een hoop verklaart. Hoe dan ook, het komt er op neer dat ik niet kieskeurig was. Ik vond als kind niets leuker dan door onze tuin te kruipen, in de modder te wroeten en een slak te vinden om die vervolgens fijn te knijpen en op te eten. Ik wijs mensen op dit verhaal wanneer ze me vertellen dat mijn afkeer voor aardappelpuree aan textuur kan liggen. Als ik hield van tuinslakken, dan zou aardappelpuree verdomme toch een eitje moeten zijn?

Tenminste, dat zou je denken. Volgens experts kunnen deze achtertuinsnacks juist hebben bijgedragen aan mijn afkeer voor iets wat op het eerste gezicht zo onschuldig is. "Kinderen die niet met hun eten mochten spelen, of lekker vies mochten worden in de tuin door te spelen in de modder en plassen kunnen op latere leeftijd problemen ontwikkelen met texturen," vertelt diëtiste en voedingsdeskundige Annemarie Aburrow me. "Of kinderen bepaalde texturen verdragen heeft te maken met een ouder die zegt: 'Niet doen, dat is vies!'. Dat werkt soms door op eten omdat dat iets is wat kinderen kunnen controleren."

Het kan een verklaring zijn, maar ik heb het idee dat het bij mij dieper zit. Al als klein kind stond ik te janken in de keuken als mijn moeder aardappels pureerde. En dan heb ik het niet over een paar kleine traantjes uit respect voor het overlijden van een pieper, maar vol overgave janken met mijn handen over mijn oren en snot op mijn T-shirt. Mijn moeder en zus gaven de schuld aan het geluid van de stamper tegen de pan, wat natuurlijk niets te maken heeft met de textuur of de smaak van het voedsel. Mijn moeder vertelde me laatst dat als ze aardappelpuree maakte, ze mijn aardappels eerst uit de pan haalde om vervolgens de rest te stampen. Of ik kreeg zelfs een totaal andere maaltijd als er aardappelpuree op het menu stond. Ik wil daarom even van deze gelegenheid gebruik maken om mijn excuses aan te bieden. Sorry mam, dat ik zo'n lul was.

Hoe langer ik er over nadenk, hoe meer ik me realiseer dat de textuur van puree het probleem niet kan zijn. Macaroni met kaas, pudding en risotto eet ik met alle plezier. Alleen aardappelpuree vormt een probleem. Volgens Alana MacDonald van de British Dietetic Association, had ik al lang van het probleem af moeten zijn, want dit soort voedselontwijkend gedrag – wat in extreme gevallen een selectieve eetstoornis wordt genoemd – is altijd psychosomatisch en iets waar goed functionerende mensen tijdens het volwassen worden overheen groeien. Ik niet dus.

"Als je als kind wordt gedwongen iets te eten, kan dat negatieve associaties met zich meebrengen," zegt MacDonald. "De meeste mensen lusten één of twee dingen niet omdat de textuur ze niet bevalt, en het vermijden gaat dan vooral om een bepaalde plek en niet om de stofjes die in het voedsel zitten." Het laatste wat ze zei deed me pijn: "Over het algemeen groei je over deze problemen heen. Maar bij sommige mensen gebeurt dit simpelweg niet."

Goed, als de voedingstoffen niet de reden zijn dat ik aardappelpuree haat, en het ook niet aan de sterke smaak kan liggen, moet mijn afkeer voor aardappelpuree wel in mijn hoofd zitten. Wat kan ik doen om hier van af te komen?

Onderzoekers hebben ontdekt dat je de kokhalsneiging van een kind kan onderdrukken door te drukken op een centraal punt in de handpalm terwijl het kind iets eet wat hij of zij niet lust. Helaas ben ik geen kind, en zowel Aburrow als MacDonald zeggen dat deze techniek niet werkt bij volwassenen. Hun suggestie voor het oplossen van dit probleem is simpel: zorg dat je de boel in je hoofd op een rijtje krijgt. Therapie dus?

"Een cognitieve gedragstherapeut bezoeken is misschien niet nodig," vindt MacDonald. "Het hangt er vanaf hoe graag je weer aardappelpuree wil eten."

"Het lijkt er op dat je als volwassene nooit aardappelpuree hebt willen proeven," suggereert Aburrow (ze heeft gelijk). "En daarom is het probleem nu veel groter geworden dan het eigenlijk is. Je moet er zelf voor zorgen dat het kleiner wordt." Maar hoe doe ik dat dan?

"Misschien is de eerste stap een aardappel te snijden?"

Goed, en dan?

"En dan kun je hem proberen te pureren, en met de stamper tegen de zijkant van de pan te slaan."

WAT, MEENT ZE DIT?

"Op die manier ga je de confrontatie aan met je angsten op een gecontroleerde manier. Daarna kun je misschien met je hand in de pan gaan en de puree aanraken."

Nope. Dit gaat te ver. Ik ben hier niet