Διασκέδαση

Γιατί το Σπέρμα είναι Τόσο Ακριβό;

Kοινοποίηση

Το θέμα δημοσιεύτηκε αρχικά στο Broadly.

Η τιμή για ένα φιαλίδιο σπέρματος, στην αγορά γονιμότητας, κοστίζει 370-890 δολάρια. Το κόστος καλύπτει μόνο το σπέρμα, ενώ η λήψη, η κατάψυξη, η αποθήκευση, η απόψυξη, η εισαγωγή στο ωάριο και η γονιμοποίηση, χρεώνονται χωριστά. Ενώ κάποια στάδια της διαδικασίας καλύπτονται από την ασφάλεια, το κόστος για το ίδιο το σπέρμα βγαίνει από την τσέπη του ασθενή.

Videos by VICE

«Υπάρχουν χρεώσεις για κάθε στάδιο, αλλά οι άνθρωποι έχουν επενδύσει τόσα στη διαδικασία που είναι πρόθυμοι να πληρώσουν για ο,τιδήποτε πρέπει» λέει η Carly, μητέρα δυο παιδιών τα οποία συνέλαβε με σπέρμα δότη.

«Βλέπουμε χιλιάδες χιλιάδων ανδρών στα πέντε παραρτήματά μας» λέει η Δρ Michelle Ottey, διευθύντρια εργαστηρίου στην τράπεζα σπέρματος Fairfax Cryobank στη Βιρτζίνια. «Και μόνο το 1% (περίπου) αυτών καταφέρνει να ολοκληρώσει τη διαδικασία. Στατιστικά, είναι δυσκολότερο να γίνεις δεκτός σε πρόγραμμα στη Fairfax από το να γίνει δεκτός σε σχολείο της Ivy League». Δεν είναι μόνο ο ποιοτικός έλεγχος του σπέρματος που εκτοξεύει το κόστος, αλλά όπως προσθέτει η Ottey και το ποιος είναι ο κάτοχος του σπέρματος επηρεάζει την τιμή.

«Δημιουργούμε προφίλ, “τραβάμε” επαγγελματικές φωτογραφίες, προσπαθούμε να γράψουμε ηχητικά αρχεία, αλλά και να φτιάξουμε τα ιατρικά και προσωπικά προφίλ».

Η τράπεζα Sperm Bank of California χρεώνει τους πελάτες έξτρα για «εκτεταμένα προφίλ» των δωρητών. Με 40 δολάρια επιπλέον, η τράπεζα σπέρματος, σου στέλνει τρεις παιδικές φωτογραφίες του δωρητή μαζί με περισσότερες πληροφορίες για εκείνον. Ορισμένοι ιστότοποι, όπως της California Cryobank, παρέχουν εγγραφή 90 ημερών με μέσο κόστος 100-200 δολάρια. Ωστόσο, καμία επιλογή δεν εγγυάται ότι οι γυναίκες θα βρουν τον σωστό δότη για εκείνες μέσα στον κατάλογο της τράπεζας σπέρματος.

Στα παραπάνω προσθέστε το γεγονός ότι πολλές γυναίκες δεν μένουν έγκυες στην πρώτη προσπάθεια ή -ούτε καν- στη δεύτερη. Η Carly, για παράδειγμα, κατάφερε να συλλάβει με την πρώτη προσπάθεια, αλλά για να αποκτήσει το δεύτερο παιδί της χρειάστηκε να προσπαθήσει τέσσερις φορές. Στο κόστος προστίθεται και η αγωνία ότι υπάρχει πάντα η πιθανότητα κάποια άλλη ασθενής να αγοράσει τα υπόλοιπα φιαλίδια από τον συγκεκριμένο δότη σπέρματος που έχεις επιλέξει. Αυτή η απειλή είναι περισσότερο πραγματική για τις γυναίκες που θέλουν να αποκτήσουν πολλά παιδιά με τον ίδιο δότη.

Όταν ένας άνδρας δωρίσει (οι δωρεές αμείβονται με 35-55 δολάρια) το σπέρμα του, τα φιαλίδια συνήθως αποθηκεύονται στην τράπεζα σπέρματος, επειδή το σπέρμα δεν μπορεί να επιβιώσει στον οικιακό καταψύκτη. Κάποιες γυναίκες πρέπει να πληρώσουν και για την φύλαξη. Οι χρεώσεις είναι συνήθως 50 δολάρια το μήνα. Ορισμένες τράπεζες, όπως η Sperm Bank of Seattle, θα σου πετάξουν το «τυράκι» του ενός μήνα δωρεάν φύλαξης, αλλά κι αυτό είναι σπάνιο. Οι υποψήφιοι γονείς, έπειτα, πρέπει να μεταφέρουν ή να αποστείλουν αμέσως τα φιαλίδια στο γραφείο του γιατρού, κάθε φορά που η γυναίκα βρίσκεται σε ωορρηξία. Το κόστος της αποστολής μπορεί να ξεπεράσει τα 200 δολάρια -πιθανώς ακόμα περισσότερο εάν τύχει να έχεις ωορρηξία τα Σαββατοκύριακα- και γίνεται σε δεξαμενή αζώτου, που φυσικά έχει κόστος ενοικίασης, 25-50 δολάρια την ημέρα.

Καθαρό VS Ακαθάριστο Σπέρμα

Τώρα, ας πούμε ότι έχεις διαλέξει το υγιές σπέρμα, με κολεγιακή μόρφωση άνδρα που έχει μικτή ευρωπαϊκή καταγωγή και πως έχεις πληρώσει για τις φωτογραφίες του όταν ήταν μωρό, τα φιαλίδια και την αποστολή τους. Και τώρα έχεις ωορρηξία. Ποιες είναι οι επιλογές σου για γονιμοποίηση; Πολλές γυναίκες επιλέγουν την ενδομήτρια σπερματέγχυση (ICI), κατά την οποία ο γιατρός εισάγει έναν καθετήρα πίσω από τον τράχηλο ώστε το σπέρμα να εισάγεται απευθείας στη μήτρα. Το ποσοστό επιτυχίας συχνά αναφέρεται περίπου στο 12,5%, αλλά η διαδικασία μπορεί να στοιχίσει 375 δολάρια ανά προσπάθεια ή 435 δολάρια εάν έχεις ωορρηξία το Σαββατοκύριακο ή κάποια αργία. Μέρος του κόστους προέρχεται από το ότι το σπέρμα θα πρέπει να «πλυθεί», δηλαδή να υποστεί διαδικασία διαχωρισμού των καλών κολυμβητών από τους κακούς ή τους νεκρούς, ώστε να βελτιωθούν οι πιθανότητες σύλληψης.

Η Carly και η σύντροφός της επέλεξαν να χρησιμοποιήσουν την ICI και για τις δυο εγκυμοσύνες. «Δεν είμαι στείρα. Απλά χρειαζόμουν τη βοήθεια του γιατρού για να βάλω το σπέρμα μέσα και για αυτό η ασφάλειά μου δεν κάλυψε τίποτα από το κόστος», λέει η Carly. Ορισμένα ασφαλιστικά προγράμματα καλύπτουν τη γονιμοποίηση για ζευγάρια που ίσως υποφέρουν από υπογονιμότητα ανδρική ή γυναικεία, αλλά εκείνες που πάσχουν από «κοινωνική στειρότητα» όπως είναι η λεσβίες και οι γυναίκες που είναι μόνες, πρέπει να πληρώσουν.

Ο καλύτερος τρόπος για να μείνει έγκυος μια γυναίκα με τεχνητή γονιμοποίηση είναι μέσω της εξωσωματικής (IVF), όπου το ήδη γονιμοποιημένο ωάριο εισάγεται χειρουργικά στη μήτρα, διαδικασία που είναι επίσης πολύ ακριβή. Σύμφωνα με το Forbes, ένας συνηθισμένος κύκλος IVF κοστίζει 12.000 δολάρια, εκτός των φαρμάκων που προσθέτουν επιπλέον κόστος 3.000-5.000 δολαρίων.

Μια λιγότερο ακριβή αλλά και λιγότερο αποτελεσματική μορφή γονιμοποίησης είναι η ενδοτραχηλική σπερματέγχυση (ICI) με «ακατέργαστο» σπέρμα. Ακατέργαστο σπέρμα, σημαίνει το παλιό καλό «άπλυτο» σπέρμα. Μπορεί να εφαρμόσει κανείς τη διαδικασία στο σπίτι μόνος του χρησιμοποιώντας σύριγγα ή καθετήρα. Αφού τοποθετηθεί το σπέρμα όσο πιο κοντά στον τράχηλο γίνεται, η γυναίκα ξαπλώνει με τους γοφούς της προς τα πάνω και ελπίζει ότι το σπέρμα θα κολυμπήσει προς τα πάνω επίσης. Η ICI μπορεί να γίνει στο σπίτι. Το ποσοστό γονιμοποίησης είναι μάλλον χαμηλό, με κάποιους να εκτιμούν ότι κυμαίνεται -το πολύ- στο 6% ανά προσπάθεια.

Το Υψηλό Κόστος της Κοινωνικής Στειρότητας

Οι ασφαλιστικοί φορείς και οι νόμοι του κράτους δεν έχουν παρακολουθήσει τις αλλαγές στη βιομηχανία της γονιμότητας.

«Όταν η Fairfax Cryobank άρχισε τη δεκαετία του ’80» εξήγησε η Δρ Ottey, «ήταν σχεδόν αποκλειστικά, εάν όχι εντελώς αποκλειστικά, τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια που αντιμετώπιζαν την ανδρική υπογονιμότητα. Σήμερα, προφανώς εξυπηρετούμε ακόμα αυτό το κομμάτι του πληθυσμού, αλλά η πλειοψηφία των ανθρώπων που χρησιμοποιούν την υπηρεσία της τράπεζας σπέρματος είναι είτε γυναίκες χωρίς σύντροφο είτε λεσβίες που χρειάζονται σπέρμα για να δημιουργήσουν οικογένεια».

Μόνο 15 αμερικανικές πολιτείες απαιτούν από τους ασφαλιστικούς φορείς να καλύπτουν ή να παρέχουν μέρος κάλυψης για την αντιμετώπιση της υπογονιμότητας. Όμως, ακόμα και σε αυτές τις πολιτείες, εκείνοι που δεν μπορούν σωματικά να παράγουν σπέρμα δεν τους εγγυώνται ότι θα λάβουν οικονομική βοήθεια για να πληρώσει τη συγκεκριμένη υπηρεσία, παρά το ότι τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια είναι μόνο ένα κλάσμα εκείνων που κάνουν θεραπείες γονιμότητας και ψάχνουν δωρητή σπέρματος.

Ενώ ορισμένες ασφαλιστικές εταιρείες μπορεί να παρέχουν στις χωρίς σύντροφο γυναίκες ή σε ζευγάρια λεσβιών βοήθεια με τη μορφή της από κοινού πληρωμής των ιατρικών επισκέψεων, των υπερήχων ή ενός μέρος της ίδιας της IUI, το ίδιο το σπέρμα είναι αποκλειστικά ευθύνη των υποψήφιων γονέων για εκείνους που είναι ιατρικά ή κοινωνικά στείροι. Κι ενώ οι μόνες γυναίκες και τα ζευγάρια των λεσβιών φαίνεται να δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο να πληρώσουν για αυτή τη διαδικασία και τα ετεροφυλόφιλα ζευγάρια μπορούν να εξαιρούνται σε κάποιες πολιτείες, όπως το Αρκάνσας, με δρακτόντειους κανόνες που προβλέπουν ότι τα ζευγάρια θα πρέπει να έχουν παντρευτεί.

Δυστυχώς, η διαδικασία γίνονται όλο και πιο ακριβή. Στη Fairfax, για παράδειγμα, από το 2015 έως το 2016, οι τιμές έχουν φτάσει τα 55 δολάρια το φιαλίδιο. «Όπως μπορείτε να φανταστείτε, όσο η τεχνολογία προχωράει και προσθέτουν επιπλέον τεστ, το κόστος ποικίλλει και αυξάνεται με το πέρασμα του χρόνου, όπως και όλα τα πράγματα», λέει η Δρ Ottey. Η Fairfax επίσης, προσφάτως άρχισε να εφαρμόζει νέα προγράμματα, όπως εκείνο της παρακολούθησης απόκτησης αδερφιών, που επίσης αυξάνουν την αξία των φιαλιδίων της Fairfax.

«Θα ήταν φανταστικό εάν η ασφάλεια μπορούσε να καλύψει περισσότερα από αυτά τα κόστη» λέει η Ottey, «αλλά δεν ξέρω πόσο πιθανό είναι κάτι τέτοιο».

Περισσότερα από το VICE

Γιατί Θεωρείται Ιεροτελεστία να σε Φωτογραφίσει η Maya Fuhr;

Μπορείς να Παρατήσεις τη Δουλειά σου και να Γυρίσεις τον Κόσμο;

Ο David Bowie Ήθελε να Είναι Κάτι Περισσότερο από Άνθρωπος

Ακολουθήστε το VICE στο Twitter, Facebook και Instagram.