Η Επιτυχία του "Squid Game" Δεν Πρέπει να Εκπλήσσει Κανέναν

Αν αναρωτιέσαι γιατί τα social media ξαφνικά γέμισαν με ανθρώπους με πράσινες φόρμες και bobbleheads των φίλων σου που τρέχουν να γλιτώσουν από μια τεράστια κούκλα, ρίξε μια ματιά στο Netflix.  Το πιο πιθανό είναι, όπου κι αν βρίσκεσαι στον κόσμο, πως η απάντηση θα είναι μπροστά σου, στο No.1 του Top 10: “Squid Game”.

To κορεάτικο δράμα επιβίωσης εννέα επεισοδίων είναι μια αλληγορία για τον καπιταλισμό. Δυστοπική, αλλά διαδραματίζεται στη σημερινή Σεούλ. Άνθρωποι διαγωνίζονται μεταξύ τους σε μια σειρά θανάσιμων προκλήσεων εμπνευσμένων από παιδικά παιχνίδια, για μια ευκαιρία να κερδίσουν 45,6 δισεκατομμύρια γουόν (38,3 εκατομμύρια δολάρια). Ή θα κερδίσεις τα πολλά ή θα πεθάνεις.

Είτε σου αρέσουν είτε όχι οι αιματοβαμμένοι θάνατοι, δύσκολα μπορείς να αγνοήσεις το hype. To Vulture έγραψε ότι το “Squid Game” έφτασε στην κορυφή του Netflix σε 90 χώρες, ανάμεσά τους οι ΗΠΑ. Το YouTube είναι γεμάτο θεωρίες οπαδών, το TikTok με αναπαραστάσεις των προκλήσεων και τα sites ηλεκτρονικού εμπορίου με merchandise εμπνευσμένο από τους χαρακτήρες. Ακόμη και όσοι δεν έχουν δει ακόμα τη σειρά έχουν δικά τους memes. 

Το μονοπώλιο της τηλεόρασης είναι σχεδόν ανύπαρκτο την εποχή του streaming, των αλγόριθμων και του εξειδικευμένου προγραμματισμού, έτσι η παγκόσμια επιτυχία μιας σειράς από τη Νότια Κορέα εξέπληξε πολλούς, όμως ήταν κάτι που θα γινόταν. 

Οι νοτιοκορεάτικες σειρές, ή αλλιώς K-dramas, είναι δημοφιλείς στην Ασία τουλάχιστον εδώ και δύο δεκαετίες. Σε αντίθεση με το “Squid Game”, οι περισσότερες σειρές στις αρχές της δεκαετίας του 2000 ήταν λιγότερο αιματοβαμμένες και πιο σαπουνόπερες, και τοπικοί τηλεοπτικοί σταθμοί μετέδιδαν ντουμπλαρισμένες εκδοχές σε prime time. Τη δεκαετία του 2010, τα είδη είχαν διαφοροποιηθεί και περιλάμβαναν ρομαντικές κομεντί, δράση και ιστορίες ενηλικίωσης. Μπορούσες να κατεβάσεις ή να στριμάρεις τις σειρές, τόσο επίσημα όσο και ανεπίσημα. Οι πρωταγωνιστές τους έγιναν πασίγνωστοι και έκαναν εμφανίσεις σε διαφημίσεις, αλλά και στους θαυμαστές. Τα K-dramas είχαν πιο ειδικό κοινό στη Δύση. Έπειτα, το 2016 μπήκε στο παιχνίδι το Netflix.

Τα επόμενα χρόνια η πλατφόρμα streaming βοήθησε να ενισχυθεί διεθνώς η δημοφιλία του είδους και από τότε έχει κυκλοφορήσει πολλές νοτιοκορεάτικες σειρές και ταινίες, που περιλαμβάνουν πρωτότυπες παραγωγές και συνεργασίες με τοπικές εταιρείες. Πλέον δεν είναι για όσους ξέρουν που να τα βρουν. Ο κόσμος παντού ανακαλύπτει τα K-dramas, μαζί με το “The Crown”.

To 2019 το Netflix έκανε την πρώτη πρωτότυπη σειρά του, το θρίλερ εποχής με ζόμπι, “Kingdom” κι έπειτα την ίδια χρόνια διένειμε τη ρομαντική κομεντί “Crash Landing on You”. Και τα δύο ήταν μεγάλες επιτυχίες.  Στο Twitter, όπου πολλές συζητήσεις αφορούν την κορεάτικη ποπ κουλτούρα, το “Kingdom” ήταν το K-drama με τις περισσότερες αναφορές, ενώ το “Crash Landing on You” ήταν στο 13 σύμφωνα με ανάλυση δεδομένα από την πλατφόρμα social media και την εταιρεία VAIV, στα παγκόσμια αγγλικά tweets από τον Ιούλιο του 2018 ως τον Ιούνιο του 2021.

Σύμφωνα με το Netflix είχαν 150% μέση αύξηση στη θέαση K-drama στην Ασία μεταξύ Μάρτη και Ιούλη 2020 –το αποκορύφωμα των μέτρων της πανδημίας σε πολλές πόλεις– σε σχέση με τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο της ίδιας χρονιάς. Το Netflix επίσης είπε ότι, πέρσι, η θέαση κορεάτικου περιεχομένου τετραπλασιάστηκε τουλάχιστον στην Ασία σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Αλλά μόνο φέτος, με το “Squid Game”, τα K-dramas έκαναν πραγματικά παγκόσμια επιτυχία. Σύμφωνα με το Twitter, η σειρά έχει 10 εκατομμύρια tweets παγκοσμίως από την πρεμιέρα της στις 17 Σεπτεμβρίου. «Η κορεάτικη κουλτούρα γίνεται άλλο ένα φαινόμενο», είπε στο VICE ο YeonJeong Kim, επικεφαλής του global K-Pop και K-content partnerships του Twitter.

O σεναριογράφος και σκηνοθέτης της σειράς Hwang Dong-hyuk είπε ότι πάντα είχε στο μυαλό του παγκόσμιο κοινό για τη σειρά. 

«Ό,τι πιο κορεάτικο είναι ό,τι πιο παγκόσμιο. Οι BTS, ο PSY και ο σκηνοθέτης Bong Joon-ho το έχουν αποδείξει», είπε ο Hwang στους Korea Times. «Τα παλιά παιδικά παιχνίδια της Κορέας, που χρησιμοποιήθηκαν στη σειρά μου, είναι απλά και παλιά, αλλά είδα τη δυνατότητα να τα κάνω ενδιαφέροντα για όλο τον κόσμο».

Η σειρά δουλευόταν χρόνια. Η Wall Street Journal γράφει ότι ο Hwang ειχε την ιδέα πριν από μια δεκαετία, αλλά την απέρριπταν ως πολύ γκροτέσκα και μη ρεαλιστική. Η καθυστέρηση όμως φαίνεται να τον ευνόησε.

Το “Squid Game” σε απορροφά –έχει πολύ καλό concept και υψηλή ποιότητα– αλλά η ιδέα δεν είναι καινούργιο, και γίνονται μάλιστα συγκρίσεις με αντίστοιχα θρίλερ όπως τη γιαπωνέζικη σειρά του 2020, “Alice in Borderland”, επίσης στο Netflix. To “Squid Game” κυκλοφόρησε το 2021 και δεν μπορούσε να έρθει σε καλύτερη στιγμή, λίγο αφότου το κορεάτικο φιλμ “Parasite” κέρδισε τέσσερα βραβεία Όσκαρ (ανάμεσά τους το «Καλύτερης Ταινίας») και καθώς η K-pop αυξάνει σε δημοφιλία στη Δύση.

Η Bela Bajaria, επικεφαλής του Global TV του Netflix, είπε στο Fortune ότι στις ΗΠΑ, η θέαση μη αγγλικών σειρών έχει ανέβει 71%, ενώ τα K-dramas συγκεκριμένα 200% από το 2019. Αυτό συμβαίνει σε μια χώρα όπου πολλοί αποφεύγουν ταινίες όπου πρέπει να διαβάζουν υπότιτλους. Είναι ατυχές ότι μια καταξίωση σαν κι αυτή από το Hollywood είναι αυτό που βοηθάει τελικά να προωθηθούν αξιόλογες δουλειές από άλλα μέρη του κόσμου στο mainstream. Φυσικά, για όσους είχαν ήδη καβαλήσει το κορεάτικο κύμα, ήταν μόνο ζήτημα χρόνου μια σειρά να κάνει χαμό όπως το “Squid Game”.

«Διαπιστώσαμε ότι πολλοί οπαδοί της K-pop εκτός από μουσική, στρέφονται και στις σειρές, στο Webtoon και στις ταινίες», είπε ο Kim, με βάση την ανάλυση του Twitter.

«Η K-pop δεν είναι μουσική ειδώλων. Η K-pop είναι ένα κορεάτικο είδος ποπ κουλτούρας».

Το άρθρο δημοσιεύτηκε αρχικά στα αγγλικά (www.vice.com/en).

Φωτογραφίες Queer Έργων που Ξεχειλίζουν Σεξουαλικότητα, Γυμνό και Ερωτισμό

Ένας Χρόνος Από την Καταδίκη της Χρυσής Αυγής: Τι Έχει Αλλάξει;

To VICE Greece «Σήκωσε» 10+1 Digital Media Awards

Ακολουθήστε το VICE σε Facebook, Instagram και Twitter.