«Νιώθω διαφορετικά. Είτε οφείλεται στη μικροδοσολογία είτε είναι placebo, τον τελευταίο μήνα πέρασα πολλές μέρες για τις οποίες εκ των υστέρων σκέφτηκα ότι ήταν καλές μερες». Έτσι έγραφε η Ayelete Waldman στο βιβλίο της, του 2017, “A Really Good Day”, όπου κατέγραψε το μεταμορφωτικό πείραμα ενός μήνα που έκανε με τη μικροδοσολογία LSD.
Η μικροδοσολογία, δηλαδή η χρήση ελάχιστης ποσότητας ψυχεδελικών που δεν προκαλεί οπτικές παραισθήσεις, «άκουσμα» ή ευθυμία που προκύπτει από καθημερινά αντικείμενα, έχει γίνει πανάκεια των millenials για τα πάντα, από το άγχος ως το δημιουργικό μπλοκάρισμα. Η Παγκόσμια Έρευνα για τα Ναρκωτικά του 2021 έγραψε ότι ένας στους τέσσερις χρήστες ψυχεδελικών το έχει δοκιμάσει και ο Τύπος παγκοσμίως ασχολείται ολοένα και περισσότερο. Υπάρχουν θεραπευτικά προγράμματα, συνήθως ακριβά, ενώ τα social media είναι γεμάτα λογαριασμούς που πουλάνε κάψουλες μικροδοσολογίας.
Videos by VICE
Δεν υπήρχε ιδιαίτερη επιστημονική έρευνα μέχρι πρόσφατα, όταν μερικές μελέτες έθεσαν εν αμφιβόλω τη δυνατότητά τους να αλλάζουν τη διάθεση – και ότι οποιαδήποτε βελτίωση μπορεί να είναι placebo. Έτσι προσπάθησα να μάθω αν η μικροδοσολογία είναι μύθος.
Σύμφωνα με το βιβλίο του 2019 του Dr Torsten Passie, “The Science Of Microdosing Psychedelics”, οι έρευνες για χαμηλές δόσεις LSD ξεκίνησαν το 1947. Τα πειράματα συνεχίστηκαν ως τα τέλη της δεκαετίας του ‘60 στο πλαίσιο του λεγόμενου πρώτου «κύματος» της έρευνας για τα ψυχεδελικά. Όμως υπήρχε περιορισμένη γνώση για τις επιπτώσεις της μικροδοσολογίας –μια δόση μεταξύ 5μg and 20μg LSD ή 0.1g ως 0.4g μαγικών μανιταριών– στην ψυχική υγεία.
Ο James Fadiman –Αμερικανός ψυχολόγος που ερευνούσε τα ψυχεδελικά από τη δεκαετία του ‘60– άρχισε να φτιάχνει μια βάση δεδομένων από αναφορές χρηστών το 2010 και τότε άρχισε να δημιουργείται ένα συμπαγές έργο σε ό,τι αφορά τη μικροδοσολογία. Κάποιες από αυτές τις εκθέσεις περιλήφθηκαν στο βιβλίο του το 2011 “The Psychedelic Explorer’s Guide” και σύντομα εντάχθηκαν στη συλλογική συνείδηση, αρχικά μέσω ενός άρθρου του 2015 στο Rolling Stone για τους tech workers της Silicon Valley.
Ενώ δεν πρέπει να παραβλέπουμε τη σημασία της υποκειμενικής εμπειρίας, η αποτελεσματικότητα της μικροδοσολογίας θα πρέπει να αποδειχτεί σε ένα πιο αυστηρό πλαίσιο για να γίνει ιατρικά πειστική. Τι λέει, όμως, η έρευνα;
Μια μελέτη σε 24 άτομα που έγινε το 2020 στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ αναφέρει στην περίληψή της ότι «η μελέτη αυτή δείχνει επιλεκτικές, ωφέλιμες επιπτώσεις χαμηλών δόσεων LSD στη διάθεση και την γνωστική λειτουργία στην πλειοψηφία των παρατηρήσεων». Οι ίδιοι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η μικροδοσολογία LSD ενίσχυσε το επίπεδο BDNF, μιας πρωτεΐνης που έχει σχέση με τη νευροπλαστικότητα στον εγκέφαλο. Μια δυσλειτουργία της νευρικής πλαστικότητας (της ικανότητας δηλαδή του εγκεφάλου σου να προσαρμόζεται μέσα από την εμπειρία) εικάζεται ότι αποτελεί σημαντική πλευρά της κατάθλιψης. Έτσι η αυξημένη νευροπλαστικότητα θεωρητικά μπορεί να είναι αποτελεσματική θεραπεία.
Αλλά μια μελέτη που δημοσιεύτηκε τον επόμενο Μάρτιο από το Imperial College London’s Centre for Psychedelic Research άλλαξε τη στάση γύρω από τη μικροσοδολογία. Συνολικά 191 πολίτες-επιστήμονες πήραν μέρος σε μια μελέτη placebo, όπου δημιούργησαν τις δικές τους κάψουλες που είτε περιείχαν μια μικροδόση LSD (περίπου 13 mg) ή ένα placebo. Διάθεση, άγχος και δημιουργικότητα βελτιώθηκαν αλλά παρόμοια αποτελέσματα καταγράφηκαν και σε όσους πήραν το placebo. Η αντίδραση σε αυτό το άρθρο στα μίντια εστίαζε στα αρνητικά των αποτελεσμάτων, τον υπαινιγμό ότι η μικροδοσολογία δεν λειτουργεί. Αλλά ισχύει;
«Όσοι ήταν στην ομάδα με τη μικροδοσολογία βελτιώθηκαν σχεδόν στα πάντα, από ευεξία μέχρι ικανοποίηση με τη ζωή τους και ενσυνειδητότητα. Νομίζω ότι αυτό επικυρώνει πολλά από τα επιχειρήματα και γενικά πιστεύω ότι όσοι καταφεύγουν στη μικροδοσολογία γενικά νιώθουν καλύτερα απ’ όσους δεν το κάνουν», λέει ο Dr Balazs Szigeti, βασικός συγγραφέας του άρθρου. «Αλλά αυτό είναι ένα κομμάτι της ιστορίας – το άλλο είναι ότι αυτές οι επιπτώσεις μπορεί να αναπαραχθούν αν οι άνθρωποι παίρνουν ενεργό placebo. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει επίδραση».
Το placebo –που βοηθάει στα πάντα, από τον χρόνιο πόνο στη μέση ως την άρση βαριών αντικειμένων– είναι σύνθετο και ισχυρό εργαλείο, και αυτή η μετα-ανάλυση του 2018 δείχνει μικρές κλινικές διαφορές ανάμεσα στις επιπτώσεις των αντικαταθλιπτικών και τα placebo. Σύμφωνα με ένα άρθρο του 2021, οι θετικές προσδοκίες βελτίωναν την ψυχική υγεία σε περίπτωση μικροδοσολογίας.
Ρωτάω τον Dr Dimitrios Liokaftos, επιστημονικό συνεργάτη του Public Health Institute, στο Liverpool John Moores University, αν η θετική παρουσίαση στα μίντια της μικροδοσολογίας θα μπορούσε να προκαλέσει μεροληπτικά αποτελέσματα στην έρευνα. «Αναμφίβολα. Ιδίως αν σκεφτείς την κάλυψη που υπάρχει στα μίντια ενώ αρχικά ήταν κάτι πολύ ειδικό. Τα περισσότερα άρθρα βασίζονται σε προσωπικές αναφορές, κάτι που ενισχύσει την επίδραση πλασίμπο»
Δύο εργαστηριακές μελέτες ακολούθησαν το άρθρο του Szigeti, με μικρότερα σύνολα δεδομένων 56 και 75 συμμετεχόντων αρχικά, που έδειξαν ότι η μικροδοσολογία είχε μικρή επίδραση στη συναισθηματική επεξεργασία ή στη διάθεση.
Η Amanda Feilding είναι ιδρύτρια του Beckley Foundation, που χρηματοδοτεί έρευνες για ψυχεδελικά, όπως έρευνες στο Imperial College και στο Μάαστριχτ. Παρότι έχει κάποιες επιφυλάξεις για το άρθρο του Szigeti –οι οποίες καταγράφονται εδώ– προτείνει κάποιες περιοχές όπου οι μελλοντικές σπουδές μικροδοσολογίας θα μπορούσαν να βελτιωθούν.
«Η ομάδα μας έχει δείξει ωφέλιμες επιδράσεις στη διάθεση πιο προφανής μετά την υψηλότερη δόση LSD (20 mg), που είναι το ανώτατο όριο του τι θεωρείται μικροδοσολογία», λέει. «Η εκτεταμένη άποψη ότι η μικροδοσολογία θα έπρεπε να είναι ελάχιστης ποσότητας πρέπει να ληφθεί ξανά σοβαρά υπόψη, τουλάχιστον στις επιπτώσεις στη διάθεση».
Συμπληρώνει ότι αυτήν τη στιγμή αναπτύσσονται μελέτες που θα μπορούν να καθορίσουν ποια είναι η ιδανική μικροδοσολογία για κάποιον και ότι «δεν υπάρχουν ενδελεχείς μελέτες μέχρι σήμερα που να έχουν εξετάσει την επίδραση της μικροδοσολογίας σε άτομα με κατάθλιψη. Η έρευνα που έγινε μέχρι στιγμής εξετάζει υγιή άτομα και πιθανόν έτσι εξηγείται η διάσταση ανάμεσα στις προσωπικές αναφορές και τα εργαστηριακά αποτελέσματα».
Το Beckley Foundation σύντομα θα ξεκινήσει έρευνα για την πιθανή συνέργεια μεταξύ μικροδοσολογίας και διαλογισμού, κι ύστερα άλλη μία που θα αναλύει την αναλγητική δυνατότητα των ψυχολογικών για τον χρόνιο πόνο. Επίσης υπάρχει μια μελέτη που γίνεται στο Μάαστριχτ για την επίδραση της μικροδοσολογίας LSD για τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής. Στο άρθρο του 2015 στο Rolling Stone, ο James Fadiman λέει ότι η μικροδοσολογία LSD είναι μια πολύ υγιής εναλλακτική για τα φάρμακα τύπου Adderall, που χρησιμοποιείται για τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και βοηθάει στη μελέτη.
Ρωτάω τη Fielding αν το hype στα μίντια για τη μικροδοσολογία έχει βοηθήσει ή δημιουργεί προβλήματα. «Κατά κάποιον τρόπο βοήθησε να ανέβει το προφίλ των ψυχεδελικών, μέσω μιας μορφής χρήσης που είναι πολύ πιο αποδεκτή από τον γενικό πληθυσμό, καθώς πολλοί διστάζουν να δοκιμάσουν φουλ δόση ψυχεδελικών», λέει. «Όμως η φασαρία στα media δυστυχώς δεν βασίζεται σε ενδελεχείς επιστημονικές μελέτες».
Φαίνεται ότι τώρα κινούμαστε προς μια νέα φάση ψυχεδελικής έρευνας, με πιο σημαντική κάλυψη όπως φάνηκε από μια πρόσφατη online διαφωνία ανάμεσα σε επιστήμονες ως προς τα υποτίθεται λάθος αναφερόμενα αποτελέσματα ενός άρθρου για την ψιλοκυβίνη. Τι σημαίνει όμως αυτό για τη μικροδοσολογία;
Ο Zeus Tipado γράφει για ψυχεδελικά και έχει PHD από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ. Μου λέει ότι ίσως η επιστήμη δεν έχει αναπτύξει όργανα ακριβείας για να εντοπίζει τα πολύ μικρά γνωσιακά οφέλη». Αλλά δεν είναι πεπεισμένος ότι θα υπάρξουν τα απαραίτητα δεδομένα για να ληφθεί σοβαρά η μικροδοσολογία. «Νομίζω ότι έχουμε εξαντλήσει τις πιθανότητες να τοποθετήσουμε τη μικροδοσολογία στο πλαίσιο της επιστήμης».
Ο Szigeti, που παραδέχεται ότι η ομάδα του έλαβε πολλή κριτική από την κοινότητα που κάνει μικροδοσολογία μετά το άρθρο του, λέει «Αν επένδυα σε ένα πρότζεκτ ή μια startup μικροδοσολογίας, θα ασχολιόμουν με τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής».
Παρά τις σημαντικές επιπτώσεις του πειράματός της, η Ayelet Waldman τελειώνει το κεντρικό κομμάτι του βιβλίου της με ένα μετρημένο κάλεσμα για καλύτερη έρευνα για τη μικροδοσολογία. Της έστειλα ένα μέιλ αργά ένα βράδυ να τη ρωτήσω τι πιστεύει γι’ αυτό τώρα.
«Πάντα πίστευα ότι ήταν πιθανό κάποιες από τις επιδράσεις να ήταν placebo – και οι έρευνες αυτή τη στιγμή δείχνουν ότι μπορεί να ισχύει κάτι τέτοιο. Με ενδιαφέρει τελευταία η ιδέα των μέτριων δόσεων σε ημι-τακτικά διαστήματα – 50mg κάθε λίγους μήνες για παράδειγμα. Θα ήθελα να δω έρευνες γι’ αυτό. Επίσης θα ήθελα να εστιάζουν στις γυναίκες, διότι πολύ συχνά δεν γίνονται επαρκείς μελέτες σε μας».
Τον Μάιο δημοσιεύτηκε η μεγαλύτερη συστηματική εξέταση 44 μελετών πάνω στη μικροδοσολογία, στο περιοδικό Neuroscience & Biobehavioral Reviews. Υποστηρίζει ότι οι ισχυρισμοί ότι η επίδραση της μικροδοσολογίας οφείλεται στην προσδοκία είναι πρώιμοι και πιθανόν λάθος.
Έναν μήνα αργότερα, μια άλλη μελέτη χωρίς plaecbo στη μικροδοσολογία ψιλοκυβίνης δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Scientific Reports. Αναγνώρισε μικρές ως μέτριες βελτιώσεις στη διάθεση και την ψυχική υγεία. Επίσης δείχνει ότι έρευνες placebo θα μπορούσαν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να καταλάβουν πόσο επηρεάζουν τη διαδικασία μικροδοσολογίας οι θετικές προσδοκίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στη μελέτη υπήρχε ένα τμήμα σύγκρουσης συμφερόντων αναφορικά με τους συγγραφείς της.
Προς το παρόν, όμως, η Fielding και οι συνάδελφοί της το ερευνούν. «Ελπίζω ότι η δουλειά που κάνω με το Beckley Foundation σύντομα θα συμπληρώσει το κενό», λέει. «και θα δώσει μια πιο σαφή εικόνα του τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει η μικροδοσολογία».
Κάνε subscribe στο YouTube – VICE Greece.
Περισσότερα από το VICE
Στα Παρασκήνια του Lío, του Καμπαρέ που Ήρθε από την Ίμπιζα στη Μύκονο
Ινέ, Πώς θα Πεις στα Αγγλικά «Άσπρο Πάτο»;
Περισσότερα από το VICE
-
Screenshot: Epic Games -
-
Screenshot: The Pokémon Company -
Photo Credit: Amigos
