Alle illustraties door Timo ter Braak.Uit onderzoek blijkt dat we gemiddeld zo'n uur per dag op Facebook zitten. Aangezien dat een gemiddelde is, betekent het dat veel mensen dagelijks uren zitten te Zuckerbergen. Facebook is voor hen een beetje wat vroeger Startpagina.nl was: alles wat je (in je bubbel) nodig hebt op internet "heb gestaan op Facebook".Hetzelfde geldt voor Google. Waarschijnlijk gebruik ik het werkwoord 'googelen' vaker dan 'opzoeken', en zo'n 90 procent van Nederland gebruikt de zoekmachine. De twee techgiganten hebben een soort monopoliepositie en zijn daarmee een soort basis-internetvoorziening geworden.
Advertentie
Een leven zonder deze bedrijven kan ik me net zo slecht voorstellen als de tijd dat het Nederlands elftal zich probleemloos voor internationale toernooien plaatste. Het goede nieuws, voor zowel het Nederlands elftal als voor ons, is dat dingen kunnen veranderen. Volgens Paul Bessems, CEO bij Weconet Blockchain Technologies, en schrijver van het boek Blockchain Organiseren gaat het de businessmodellen van een hoop bedrijven veranderen. Sterker: Bessems denkt dat blockchain bedrijven als Facebook en Google kapot kan maken. En niet onbelangrijk: blockchaintechnologie gaat ervoor zorgen dat we weer de baas worden over onze eigen data.Ik sprak Paul over privacy, de macht van Facebook en Google, en hoe blockchaintechnologie die kan doorbreken.VICE Money: Hallo Paul, een sociaal medium als Facebook, denk je dat daar voor altijd behoefte aan blijft?
Paul Bessems: Natuurlijk is er behoefte aan, maar bedenk dat bedrijven als Facebook en Google in de kern advertentiebedrijven zijn. Hun verdienmodel zit hem erin dat zij allerlei gegevens van jou verzamelen en deze doorverkopen aan andere bedrijven.Waarom gaat blockchain daar verandering in brengen?
De blockchaintechnologie is niet in een paar zinnen uit te leggen, maar het heeft de potentie om onszelf weer de baas te laten zijn over onze eigen data. Nu laten we die rondslingeren op allerlei servers van bedrijven in plaats van dat persoonlijke data van mensen op een gedeeld netwerk staan waarin niemand leidend is. Dat kan met blockchain, dat je het beste kunt zien als een infrastructuur, een wegennet waar publiekelijk gebruik van kan worden gemaakt. Data worden weer eigendom van het individu, en bedrijven kunnen die met toestemming controleren op echtheid, maar worden er geen eigenaar van.
Paul Bessems: Natuurlijk is er behoefte aan, maar bedenk dat bedrijven als Facebook en Google in de kern advertentiebedrijven zijn. Hun verdienmodel zit hem erin dat zij allerlei gegevens van jou verzamelen en deze doorverkopen aan andere bedrijven.Waarom gaat blockchain daar verandering in brengen?
De blockchaintechnologie is niet in een paar zinnen uit te leggen, maar het heeft de potentie om onszelf weer de baas te laten zijn over onze eigen data. Nu laten we die rondslingeren op allerlei servers van bedrijven in plaats van dat persoonlijke data van mensen op een gedeeld netwerk staan waarin niemand leidend is. Dat kan met blockchain, dat je het beste kunt zien als een infrastructuur, een wegennet waar publiekelijk gebruik van kan worden gemaakt. Data worden weer eigendom van het individu, en bedrijven kunnen die met toestemming controleren op echtheid, maar worden er geen eigenaar van.
Advertentie
Als ik een boek bij Bol.com bestel hebben ze toch nog steeds m'n adresgegevens nodig?Dat klopt, maar die hoeft niet in hun database te zitten. Ik verwacht dat iedereen op termijn een Personal Data Service krijgt. Daarin zitten al je persoonlijke data en je bepaalt zelf of en hoe je die gegevens deelt. Bij het bestellen van je boek betekent dat dan dat Bol.com jouw adresgegevens versleuteld binnenkrijgt, alleen voor het doel van de verzending. Ze kunnen die niet opslaan op hun server.Als ze een sticker uitprinten kunnen ze dat adres toch ook ergens opslaan?
Misschien kan het wel, maar jij hebt er geen toestemming voor gegeven. Dus als het bedrijf iets met die informatie zou doen en daar kom je achter, dan zijn ze aan de beurt.En als iedereen zo'n Persoonlijke Data Service heeft, dan kunnen Facebook en Google dus wel stoppen met het verkopen van advertenties.
Er is weleens berekend dat het gebruiken van Google Search ongeveer 9 dollar per jaar per persoon kost, terwijl je persoonlijke data ongeveer 1000 dollar per jaar waard zijn. Dus misschien ga je straks wel betalen voor een abonnement op een zoekmachine, of ga je een piepklein deel van je privacy tijdelijk opgeven om gebruik te kunnen maken van bepaalde diensten. Het is adapt or die voor Facebook en Google. En waarschijnlijk gaan ze dat niet doen, omdat ze dan hun eigen bedrijfsmodel onderuithalen.Van de andere kant: het gaat nu zoals het gaat en bijna niemand lijkt zich daar heel erg druk om te maken. Waarom zou blockchain dat ineens veranderen?
Als we blockchain gaan gebruiken kunnen we democratisch en zonder tussenkomst van derden onderling vertrouwen en zaken organiseren. We kunnen er bovendien veel productiever mee worden, dus er zijn heel veel redenen om blockchain te omarmen. Veel mensen maken zich wel degelijk zorgen om hun privacy en de nadelige effecten van hoe we het internet op dit moment georganiseerd hebben. Denk aan zoiets als nepnieuws, daar worstelen Facebook en Google nu mee, maar dat zou met blockchaintechnologie veel makkelijker te controleren en te filteren zijn. Uiteindelijke zullen de tegenkrachten zo groot worden dat de wal het schip keert.Wie is eigenlijk de baas van blockchain?
De meeste blockchainsoftware is opensourcesoftware. Je kunt de code copy-pasten van GitHub en gebruiken. Momenteel is de Nederlandse Wladimir van der Laan de belangrijkste ontwikkelaar van Bitcoin [de elektronische munt die op basis van blockchaintechnologie werkt, red.] en daarmee een van de belangrijkste mensen in de verdere ontwikkeling van blockchain en Bitcoin. Binnen de Bitcoin-gemeenschap werkt men op basis van consensus, er is dus niet één iemand de baas.Hoe zit het met de privacy?
Het is niet zo dat iedereen toegang heeft tot alle informatie die via blockchaintechnologie is opgeslagen. Het zit namelijk niet opgeslagen in een simpele database, maar wordt versleuteld opgeslagen in een gedistribueerde database. Er is zoveel rekenkracht nodig om de versleuteling te kraken dat dit onbegonnen werk is. Het aantal mogelijkheden is meer dan er zandkorrels in het heelal zijn.En welke rol speelt de overheid?
Die speelt een faciliterende rol en moet de stem van het volk vertegenwoordigen.
Netneutraliteit is bijvoorbeeld al door de overheid geregeld en er is Europese wetgeving, General Data Protection Regulation, die onze privacy verder gaat beschermen. Daardoor wordt de omarming van blockchain een steeds kleinere en logischere stap. Je ziet ook al initiatieven waarbij overheden zelf blockchain gaan gebruiken om effectiever en veiliger te kunnen werken. Ook de overheid heeft er uiteindelijk baat bij. Vergelijk de kracht van Facebook en Google met de afhankelijkheid van olie uit een klein aantal landen. Zij zijn zo machtig dat ze ook politiek een grote factor zijn.Mark Zuckerberg flirt met het idee om de politiek in te gaan. Is dat gevaarlijk?
Het is een goede zaak dat hij constateert dat een voorziening zoals Facebook er vooral voor de gebruikers moet zijn. "Building a global community" noemt Zuckerberg dat. Nu is Facebook vooral een 'machine' die ons aanzet spullen te kopen die we niet nodig hebben, met geld wat we moeten lenen om indruk te maken op mensen die we vaak niet eens mogen. Facebook speelt erg in op het mimetische gedrag van mensen en dat vind ik gevaarlijker dan zijn eventuele politieke ambities.
Misschien kan het wel, maar jij hebt er geen toestemming voor gegeven. Dus als het bedrijf iets met die informatie zou doen en daar kom je achter, dan zijn ze aan de beurt.En als iedereen zo'n Persoonlijke Data Service heeft, dan kunnen Facebook en Google dus wel stoppen met het verkopen van advertenties.
Er is weleens berekend dat het gebruiken van Google Search ongeveer 9 dollar per jaar per persoon kost, terwijl je persoonlijke data ongeveer 1000 dollar per jaar waard zijn. Dus misschien ga je straks wel betalen voor een abonnement op een zoekmachine, of ga je een piepklein deel van je privacy tijdelijk opgeven om gebruik te kunnen maken van bepaalde diensten. Het is adapt or die voor Facebook en Google. En waarschijnlijk gaan ze dat niet doen, omdat ze dan hun eigen bedrijfsmodel onderuithalen.Van de andere kant: het gaat nu zoals het gaat en bijna niemand lijkt zich daar heel erg druk om te maken. Waarom zou blockchain dat ineens veranderen?
Als we blockchain gaan gebruiken kunnen we democratisch en zonder tussenkomst van derden onderling vertrouwen en zaken organiseren. We kunnen er bovendien veel productiever mee worden, dus er zijn heel veel redenen om blockchain te omarmen. Veel mensen maken zich wel degelijk zorgen om hun privacy en de nadelige effecten van hoe we het internet op dit moment georganiseerd hebben. Denk aan zoiets als nepnieuws, daar worstelen Facebook en Google nu mee, maar dat zou met blockchaintechnologie veel makkelijker te controleren en te filteren zijn. Uiteindelijke zullen de tegenkrachten zo groot worden dat de wal het schip keert.Wie is eigenlijk de baas van blockchain?
De meeste blockchainsoftware is opensourcesoftware. Je kunt de code copy-pasten van GitHub en gebruiken. Momenteel is de Nederlandse Wladimir van der Laan de belangrijkste ontwikkelaar van Bitcoin [de elektronische munt die op basis van blockchaintechnologie werkt, red.] en daarmee een van de belangrijkste mensen in de verdere ontwikkeling van blockchain en Bitcoin. Binnen de Bitcoin-gemeenschap werkt men op basis van consensus, er is dus niet één iemand de baas.Hoe zit het met de privacy?
Het is niet zo dat iedereen toegang heeft tot alle informatie die via blockchaintechnologie is opgeslagen. Het zit namelijk niet opgeslagen in een simpele database, maar wordt versleuteld opgeslagen in een gedistribueerde database. Er is zoveel rekenkracht nodig om de versleuteling te kraken dat dit onbegonnen werk is. Het aantal mogelijkheden is meer dan er zandkorrels in het heelal zijn.En welke rol speelt de overheid?
Die speelt een faciliterende rol en moet de stem van het volk vertegenwoordigen.
Netneutraliteit is bijvoorbeeld al door de overheid geregeld en er is Europese wetgeving, General Data Protection Regulation, die onze privacy verder gaat beschermen. Daardoor wordt de omarming van blockchain een steeds kleinere en logischere stap. Je ziet ook al initiatieven waarbij overheden zelf blockchain gaan gebruiken om effectiever en veiliger te kunnen werken. Ook de overheid heeft er uiteindelijk baat bij. Vergelijk de kracht van Facebook en Google met de afhankelijkheid van olie uit een klein aantal landen. Zij zijn zo machtig dat ze ook politiek een grote factor zijn.Mark Zuckerberg flirt met het idee om de politiek in te gaan. Is dat gevaarlijk?
Het is een goede zaak dat hij constateert dat een voorziening zoals Facebook er vooral voor de gebruikers moet zijn. "Building a global community" noemt Zuckerberg dat. Nu is Facebook vooral een 'machine' die ons aanzet spullen te kopen die we niet nodig hebben, met geld wat we moeten lenen om indruk te maken op mensen die we vaak niet eens mogen. Facebook speelt erg in op het mimetische gedrag van mensen en dat vind ik gevaarlijker dan zijn eventuele politieke ambities.