Er was eens een tijd waarin muzikanten nog gewoon muziek maakten, acteurs acteerden en chef-koks kookten. Maar naarmate de entertainmentindustrie groeide en beroemdheden langzaamaan veranderden in merken, begonnen deze grenzen steeds verder te vervagen. Zo bracht de Amerikaanse muzikant Sammy Hagar de Cabo Wabo Uno Tequila op de markt en vond Gwyneth Paltrow het nodig om het ‘lifestyle-merk’ Goop op te richten. Dankzij de actrice kun je nu 695 dollar (ongeveer 600 euro) neertellen voor een antipasti-messenset, of bescherm je je voor slechts 27 dollar tegen vampiers met deze anti-vampier-spray. Dit maakt het moeilijk te geloven dat we ooit leefden in een wereld waarin je naar muziek kon luisteren of over beroemdheden kon lezen zonder overspoeld te worden met de producten die ze aan je proberen te slijten. Ik wil daarmee niet zeggen dat alles vroeger beter was, maar het was wel een stuk makkelijker.
Toch hebben beroemdheden niet alleen maar slechte producten ontwikkeld. Een van mijn favoriete trends is de explosie van energiedrankjes die door rappers op de markt werden gebracht in de vroege jaren nul. Voor heel even kregen eenvoudige mensen zoals jij en ik hierdoor het gevoel dat we leefden in de nummers op de radio of de videoclips die MTV ons toen nog voorschotelde. Het voelde nieuw, spannend en verfrissend – alsof het consumentisme dat in de populaire muziek doordrong ons allemaal dichter bij elkaar zou brengen. Dankzij deze trend veranderde onze lokale benzinepomp in een culturele broedplaats. Bijna iedere dag kwamen mijn vrienden en ik er samen om blikjes energydrink te drinken. Ik heb me zelden zo cool gevoeld als toen.
Videos by VICE
Nadat Nelly de albums Country Grammar (2000) en Nellyville (2002) had uitgebracht, was hij niet meer weg te denken uit de hiphopwereld. Als er voor de rapper een moment was om een merk te lanceren, was het toen. En zo geschiedde het: Pimp Juice zag het levenslicht. Het was een van de eerste bekende energiedrankjes die door een rapper werd gepromoot, en het duurde niet lang voordat iedereen zijn voorbeeld volgde. Ice-T kwam met Liquic Ice, Lil Jon had Crunk, 50 Cent liet de jeugd zijn Street King Energie Shots drinken en zelfs Kanye West bracht Guru Energy uit. Maar voor mij stak Pimp Juice – “Hip-Hop’s #1 Energy Drink” – er met kop en schouders bovenuit. Er werd zelfs beweerd dat Pimp Juice de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamines zou bevatten, waardoor we massaal het idee hadden dat de blikjes zoete drank ook nog eens goed voor ons waren. Pimp Juice was voor mijn generatie een van de belangrijkste niet-koolzuurhoudende energiedrankjes. En nog steeds is het een van de grootste culturele successen die St. Louis, Missouri – de geboortestad van Nelly – heeft voortgebracht naast biergigant Anheuser-Busch, Jon Hamm en het ijshoorntje.
Zoals bij alles stierf ook deze rage na een tijdje een langzame dood. We werden volwassen en de energiedrankjes na schooltijd werden vervangen door koppen slappe koffie in de ochtend. Onze liefde voor MTV verdween en de radio maakte plaats voor podcasts, en afspeellijsten op Spotify en Apple Music. We raakten steeds verder verwijderd van onze zorgeloze jeugd. Alleen als er een nieuwe Star Wars-film verscheen of Nintendo een nieuw spel binnen de Mario– of Zelda-reeks uitbracht, voelden we ons nog voor even verbonden met het verleden.
Niets wist me echter zo hard te overvallen met een vlaag van nostalgie als een ongeopend blikje Pimp Juice dat een vriend om een of andere reden had bewaard. Jarenlang stond het ongestoord in zijn koelkast, verborgen tussen moeilijke speciaalbiertjes, verse groenten en half-opgegeten afhaalgerechten. In deze millenialkoelkast vormde het eenzame blikje een trieste herinnering aan die goeie ouwe tijd. Iedere keer dat ik bij die vriend langskwam om te gamen of een film te kijken, grapte ik bij het openen van de koelkast dat we het blikje Pimp Juice moesten verkopen of weggooien. Tot ik op een dag in een bijzonder sentimentele bui opnieuw de koelkastdeur opende. Zoals altijd stond het blikje daar, en een enorme golf van nostalgie spoelde over me heen. Ineens vielen alle puzzelstukjes in elkaar: de enige manier om dit eenzame blikje Pimp Juice en de gevoelens die het met zich meebracht te eren, was door het op te drinken.
Na wat onderzoek kwam ik erachter dat je de meeste drankjes in blik nog ver na hun houdbaarheidsdatum zonder problemen kunt opdrinken. Blijkbaar bevat de meestefrisdrank tegenwoordig zoveel conserveringsmiddelen en chemicaliën, dat ze bijna oneindig goed blijven. Alleen het koolzuur kan een beetje verdwijnen. Het zestien jaar oude blikje Pimp Juice zat zo vol conserveringsmiddelen dat het een kernoorlog zou overleven, dus kon ik het vast nog prima opdrinken. Hier zijn trouwens de ingrediënten, mocht je het je afvragen: water, glucose-fructosetroop, appelsapconcentraat, citroenzuur, natuurlijke smaakstoffen, d-Ribose, appelzuur, ascorbinezuur, inositol, maltodextrine, guaranazaadextract, niacine, calciumpantothenaat, taurine, pyridoxine hydrochloride, kunstmatige kleurstoffen, riboflavine en cyanocobalamine. Ik ben geen wetenschapper, maar ik kan je wel zeggen dat dit er niet al te best uitziet.
Nadat ik het blikje van mijn vriend had gekregen, stelde ik een meesterplan op om het gevoel dat ik in 2003 had zo goed mogelijk te reconstrueren. Ik besloot om alle dingen te doen die ik toen graag deed. Het plan was om de Pimp Juice te drinken terwijl ik naar Nelly luisterde, Super Smash Bros. speelde en Taco Bell at. Daarna zou ik Lord of the Rings: Return of the King kijken om de ervaring compleet te maken. Helaas liepen dingen niet echt zoals gepland.
Eerst twijfelde ik tien volle minuten over in welk glas de Pimp Juice het best tot z’n recht zou komen. Had ik eigenlijk wel een glas nodig? Of kon ik het beter gewoon direct uit het blikje drinken? Het blikje voelde het meest nostalgisch, maar wilde ik met mijn lippen een stuk blik aanraken dat vijftien jaar in verschillende niet zo frisse koelkasten had doorgebracht? Nee. De volgende logische stap was dus om het blikje grondig schoon te maken en de inhoud in een mooi borrelglas te gieten. Dit was een bijzonder moment en met niemand in de buurt om me tegen te houden, leek een borrelglas me de beste optie. Nelly’s Air Force Ones – een van mijn favoriete nummers ooit – stond aan op de achtergrond. Niks kon meer fout gaan.
Toen ik het blikje opende, hoefde ik amper druk te zetten om het lipje te openen. Het voelde bijna alsof de Pimp Juice niet kon wachten om vrijgelaten te worden uit zijn gevangenis van aluminium. Ik rook meteen de vertrouwde geur van appels en chemicaliën. Pas toen ik de energiedrink in het borrelglas goot, viel me op hoe groen het was – als een soort overdreven felgekleurd vergif uit een kinderfilm. Ik rook nog eens goed aan de chemische geur en nam mijn eerste slok. Het smaakte als een combinatie van doodgeslagen appelcider en die ene belachelijke smaak die Red Bull naar Red Bull laat smaken. Om eerlijk te zijn was het eigenlijk best prima. Het was zelfs lekker. Ik wilde meer. Als je me had verteld dat de frisdrank gisteren pas was ingeblikt, had ik je misschien wel geloofd. Ah, het wonder dat moderne inbliktechnologie is.
Alle verantwoordelijkheden van het volwassen leven gleden van me af terwijl ik met iedere slok steeds dieper in het verleden wegzonk. Na een paar minuten begon ik iets te voelen dat nog het meest leek op een heftige cafeïnerush. Gebeurde dit echt, of beeldde ik het me allemaal in? Waarschijnlijk waren die twee kopjes koffie eerder op de dag toch niet zo’n goed idee. In mijn nostalgische enthousiasme was ik bovendien volledig vergeten dat Taco Bell eten onderdeel was van mijn meesterplan. Maar nu voelde ik me te vaag om nog ergens heen te rijden. Mijn gedachten vlogen alle kanten op. Wat als ik het verkloot heb? vroeg ik me af. Kan ik hier botulisme van krijgen? Ik wilde de symptomen googelen. Maar als er iets is wat je niet moet doen in situaties als deze, is het opzoeken welke erge ziekte je mogelijk fataal gaat worden. Dus zette ik mijn Nintendo Switch maar aan om Super Smash Bros. Ultimate te spelen en spoelde ik mijn zorgen weg met nog een slok.
Het is natuurlijk volkomen gestoord dat kinderen dit gewoon legaal mogen drinken. Als kind dronk ik na school makkelijk enkele liters van dit spul, maar als volwassene voelt één blikje al als een enkeltje richting het oneindige niets. Langzaamaan kwam ik in die welbekende buzz met hartkloppingen terecht die je voelt wanneer je te veel koffie hebt gedronken. Ik balanceerde op het randje van extreme focus, hysterie en ongekende angst. Wat als ik gewoon door blijf drinken? dacht ik. Wat als ik alle energiedrankjes overstijg, verderga dan een overdosis aan illegale middelen of een heftige voedselvergiftiging, en gewoon één wordt met de kosmos om me heen? Het was tijd om over te stappen op water.
Ik speelde twee potjes Super Smash Bros. voordat ik het niet meer trok. De snelle muziek was irritant en het tempo van het spel legde te veel druk op me, dus zette ik het uit. Diep van binnen zei iets me dat ik de lichten uit moest doen en The Disintegration Loops van William Basinski aan moest zetten, dus dat deed ik. Ik voelde me niet ziek, maar vooral heel hyper. Pas toen ik een half uur lang in het donker naar ambientmuziek had geluisterd, voelde ik me weer een beetje als mezelf. Ik overwoog nog even om Return of the King te kijken, maar dat voelde op dit moment nogal verkeerd. Dus begon ik maar met schrijven.
Na dit alles zou ik je nu graag wat diepgaand advies meegeven, maar ik denk dat je al weet wat ik wil zeggen. Onze cultuur zal je altijd blijven verleiden om terug te blikken op het verleden. Dat is prima, maar wees je bewust van de risico’s en doe het vóór je de uiterste houdbaarheidsdatum hebt bereikt. Het zal ons nooit lukken om echt terug te gaan in de tijd. En waarschijnlijk is dat maar goed ook.