Sport

Zo maakt deze e-sports-coach spelers beter in FIFA

Maarten Sonneveld is een van de eerste eSports-coaches van Nederland.

Ajax-trainer Erik ten Hag slijt zijn dagen met het analyseren van beelden van Excelsior of FC Emmen. Dat is binnen de voetballerij niet meer dan normaal, maar ook binnen het spel FIFA zijn er tegenwoordig coaches te vinden. Een van hen is Maarten Sonneveld (24). Hij is vaak druk bezig met het herkennen van vaste patronen in het spel van verschillende eSporters.

Sonneveld werkt voor Team Gullit, ‘s werelds eerste professionele en onafhankelijke FIFA-academie. Team Gullit coacht spelers, helpt ze groeien op social media en leert ze omgaan met de pers. Op deze manier kunnen de talenten als een volledig pakket worden opgepikt door een betaalde voetbalclub.

Videos by VICE

Sonneveld is de helft van zijn tijd kwijt aan marketing en de andere helft stopt hij in het beter maken van talenten. Zo analyseert hij beelden, denkt hij na over opstellingen en traint hij spelers door ze opdrachten mee te geven tijdens een potje FIFA. VICE Sports zocht de tacticus op bij het hoofdkantoor van Team Gullit in Alkmaar.

VICE Sports: Ha Maarten, kun je zelf eigenlijk een beetje FIFA spelen?
Maarten Sonneveld: Nou, vroeger was ik echt goed. Toen ik een jaar of vijftien was begon ik illegaal FIFA te spelen. Via een site kon je toen voor een tientje vanuit je slaapkamer tegen iemand anders spelen voor geld. Ik deed dat naast mijn school en mijn baantje bij Albert Heijn en ik verdiende er best goed mee. Ik zat bij de betere spelers van Nederland.

Waarom ben je zelf geen eSporter geworden?
eSports was nog heel anders op dat moment. Er waren nog geen grote offline-toernooien. Rond die tijd dat het zo lekker ging, kreeg ik een vriendin en ben ik gestopt met FIFA omdat ik andere prioriteiten kreeg. Anderhalf jaar geleden ging ik stage lopen bij Beyond Sports, een bedrijf dat zich heel erg bezighoudt met virtual reality. Een van de grote bazen daar was gek van FIFA en is me gaan stimuleren om het weer serieus op te pakken. Bij het begin van FIFA 18 stond ik 21e van de wereld. Ondertussen lanceerden we Team Gullit. Vanaf dat moment heb ik besloten om vanuit mijn eigen ervaring eSporters te helpen.

1550136207629-fullsizeoutput_d63

José Mourinho was een matige voetballer, maar hij is wel een goede trainer. Zou een matige FIFA-speler wel een goede coach kunnen zijn?
Ik denk dat zoiets bij eSports wat moeilijker ligt dan bij echt voetbal. Als je waardeloos in FIFA bent, kun je ook geen coach worden. Ik speel zelf nog altijd FIFA, maar geen veertig potjes per weekend meer. Toch doe ik het genoeg om op de hoogte te blijven van wat er momenteel goed of slecht werkt. Zonder die kennis wordt het moeilijk om met die jongens samen te werken.

Hoe probeer je spelers beter te maken?
We analyseren bijvoorbeeld verliespartijen van onze spelers. Om mee te draaien in de top van FIFA moet je in het weekend dertig potjes Weekend League spelen. Onze spelers nemen die potjes allemaal op en de verloren wedstrijden delen ze met mij. De speler en ik gaan vervolgens los van elkaar naar verschillende situaties uit zo’n potje kijken. We hebben dan een vast template met vragen als ‘wat ging er fout in deze situatie en hoe hadden we dit kunnen voorkomen?’ Via Skype kijken we daarna samen naar de beelden. Daar zijn we ongeveer anderhalf uur per potje mee bezig.

1550136073477-fullsizeoutput_d5d

De eSporter moet het nog wel in de praktijk brengen. Hoe help je daar bij?
Gedurende de week gaan die jongens werken aan de punten die we besproken hebben. We highlighten bepaalde facetten uit hun spel die wel of niet goed werken. Stel dat een speler bizar veel scoort via de linkerkant, dan geven we hem de opdracht om dat ook eens aan de rechterkant te proberen. Daarnaast kijk ik wekelijks ongeveer twee uur mee als de jongens live FIFA spelen.

En dan geef je tips terwijl ze aan het spelen zijn?
Ik kan live meekijken bij onze spelers via Share Play. Olle Arbin, een Zweedse eSporter van Team Gullit, kreeg veel doelpunten tegen uit situaties waarbij hij de bal zomaar inleverde. Ik geef hem tijdens een wedstrijd een opdracht mee: “Het is nu de zestigste minuut. Tot de 65ste minuut raakt de tegenstander de bal niet aan en daarna creëer je een kans.” Zo leer ik zo’n jongen om onder de druk uit te spelen. Tegenwoordig voelt Olle zich een stuk meer op z’n gemak in balbezit en dat betaalt zich uit in zijn Weekend League-scores.

Verplicht je spelers om per week een bepaald aantal uur te trainen?
Absoluut niet, dat is hun eigen verantwoordelijkheid. We verwachten wel dat ze er serieus mee bezig zijn. Een week niet spelen slaat natuurlijk nergens op. Behalve als je ziek bent of bijvoorbeeld een drukke periode op school hebt.

1550136239953-IMG_0692-1

Analyseer je tegenstanders voor een belangrijke partij?
Kwalificatiewedstrijden voor belangrijke toernooien zijn vaak in het weekend en daarbij weet je pas een kwartier van tevoren wie de tegenstander wordt. Daar kan ik niks betekenen voor de jongens, maar bij de eDivisie weten we twee of drie weken van tevoren wie de tegenstander wordt. Dan kun je werkelijk alles kapot analyseren. Stel Julien van den Berg moet namens De Graafschap tegen FC Emmen. Dan weten we echt alle vaste patronen van de eSporter van FC Emmen: zijn tactiek en hoe hij zijn corners en uittrappen neemt. Zo kan een speler ook eerst altijd terugkappen voordat hij een voorzet geeft, dat is belangrijke informatie voor een potje.

Hoeveel potjes analyseer je per tegenstander?
Dat ligt eraan hoe snel ik een beeld heb van het spel van zo’n jongen. Ik denk dat ik ongeveer twee tot vier potjes analyseer voordat ik een trend zie. Niet elk team bereidt zich zo voor, dus daar halen we veel voordeel uit. Samen met een eSporter van ons kijk ik naar die beelden en zo komen we tot een plan van aanpak.

Dat gaat vrij ver.
Absoluut, maar dit is pas een begin. We bouwen ook al een tijdje aan een programma waarin je precies de controller input kunt zien. Dat wil zeggen dat we elke beweging die de controller maakt kunnen analyseren. Ik kan op beelden exact zien hoe lang een speler de schietknop indrukt of hoeveel graden hij met zijn stick een bepaalde kant op mikt.

Het zou mooi zijn als we op de een of andere manier ook die controller input van de absolute topspelers zouden kunnen krijgen. We kunnen die gegevens dan naast die van onze eigen jongens leggen. ‘Oké jij zegt dat je genaaid wordt door FIFA omdat die kans er niet ingaat. Maar jij houdt je stick op 45 graden, terwijl die topspeler dat altijd op vijftig graden doet. Waarschijnlijk was het dan wel een goal geweest.’

1550136268020-fullsizeoutput_d5c

Met analyses kun je dus veel invloed hebben. Wat kun je als coach toevoegen tijdens een potje of een belangrijk toernooi?
Bij elk toernooi zijn er andere regels: soms mag ik constant coachen en de andere keer mag ik niet eens in de ruimte komen. Dat maakt het lastig om bij elk toernooi dezelfde invloed te hebben. Bij de eDivisie spelen de eSporters twee potjes tegen elkaar en mag ik meekijken. Ik probeer tussen die twee potjes aan te geven wat er goed en slecht gaat. Dat is fijn werken, maar het is ook weleens minder geregeld. Vorig jaar in Barcelona was het bijvoorbeeld volstrekt chaos.

Wat gebeurde daar?
In Barcelona kon iedereen achter de spelers staan. Hele vriendengroepen gingen bewust achter de tegenstander staan en door te schreeuwen probeerden ze andere eSporters te intimideren. Een zaakwaarnemer ging ook achter het scherm staan en alleen maar een tegenstander recht aankijken. Dat was vrij bizar en ook meteen de laatste keer dat iedereen eromheen kon staan.

Bepaal jij ook de opstelling waarmee iemand speelt?
Tot op een bepaalde hoogte. Ik ga gewoon een traject in met een speler en onderweg kom ik erachter wat werkt. Dani Visser kwalificeerde zich bijvoorbeeld voor een toernooi in een 4-1-2-1-2-opstelling, maar toch was het een beetje een blinde manier van spelen. Hij speelde een soort pingpongvoetbal met alleen maar een-tweetjes. Nu hebben we hem omgeschoold naar een jongen die 4-2-3-1 speelt vanuit de organisatie. We willen dat de jongens vanuit hun eigen kracht gaan spelen in plaats van reactievoetbal. Het heeft geholpen, want hij is er uiteindelijk kampioen van de eDivisie mee geworden.

Als je live mag coachen bij een toernooi, bepaal jij dan de wissels?
Het is niet dat ik dat in mijn eentje bepaal, vaak gaat dat in overleg. Dan zeg ik bijvoorbeeld: ‘Ik zou Thierry Henry als rechter aanvallende middenvelder brengen. Wat denk jij?’ Zij moeten ermee gaan spelen, dus zij bepalen of ze naar me luisteren.

Bij de kwalificaties voor grote toernooien in het weekend, kijk ik alle potjes bij de jongens live mee. Dan kan ik bijvoorbeeld wel aangeven dat het beter is om met twee spitsen in plaats van een te gaan spelen. Weet je wat het is? Zo’n speler bedenkt dat pas rond de zeventigste minuut of na een potje. Als coach zie ik dat veel eerder. Als zo’n aanwijzing goed uitpakt, geeft dat een heerlijk gevoel.

FIFA kan best frustrerend zijn, dus het mentale gedeelte lijkt me ook erg belangrijk. Hoe help je daarbij?
Ik kan ze vanuit mijn ervaring op een bepaald niveau helpen. Bij een jonge speler kan er iets knakken als hij zich net niet heeft gekwalificeerd voor een belangrijk toernooi. Ik kan wel op hem inpraten: ‘Heel goed gespeeld, de volgende keer komt het echt wel goed,’ maar we willen veel meer dan die amateurpsychologie. Bij Team Gullit staat het hoog op het lijstje om met een mental coach te gaan werken. Het liefst zou ik zien dat zo’n mental coach wekelijks even met de spelers belt. Hij heeft een veel beter idee hoe je jongens van die leeftijd moet buigen om ze goed te laten presteren.

1550136596655-fullsizeoutput_d67

Kun je als eSports-coach meer invloed hebben dan een trainer in de voetballerij?
Dat is een lastige vraag. Ik denk wel dat ik binnen een dag impact kan hebben op een speler. Stuur een jongen langs die regelmatig FIFA speelt en ik weet zeker dat ik hem binnen een dag beter maak. Als eSports-coach heb je wel een soort garantie dat je een speler beter kunt maken. Als voetbaltrainer is die zekerheid er niet, behalve als je Pep Guardiola heet.

Kunnen mensen al leven van een baan als eSports-coach?
Er zijn nu al coaches die ervan kunnen leven, maar niet binnen FIFA. Bij League of Legends of Dota bijvoorbeeld wel. Bij PSV heeft Roman Abdi een coachende rol en daarnaast is een enkeling zoals ik er veel mee bezig. Voor de rest zijn het meer jongens die spelers begeleiden en het coachen er een beetje bij doen.

Wat zou je nog willen bereiken als eSports-coach?
Het zou mooi zijn als talenten van Team Gullit op een gegeven moment meedoen om de prijzen in de wereldtop. Voorlopig blijf ik nog wel even eSports-coach, maar ik zie mezelf dit niet 25 jaar blijven doen. De maximale leeftijd van een coach binnen deze branche ligt denk ik ook rond de dertig jaar. Mijn weekenden zitten nu vol door toernooien en het live meekijken bij kwalificatiewedstrijden van de jongens. Dat is niet te combineren met een vrouw en kinderen. Als ik serieus aan huisje, boompje, beestje ga beginnen, is het denk ik wel klaar.

1550136624537-IMG_0693