“Nee.”
Ik drink een cola, terwijl ik vanaf een leren bank in een suite op de 38e verdieping van The Standard Hotel over de Atlantische Oceaan uitkijk en net aan Mike Levy gevraagd heb of we het over zijn modieusheid zullen hebben. Hij reageert meer verbaasd dan aangevallen – hij begrijpt niet waarom die vraag relevant is. Hij heeft gelijk. De vraag is niet relevant, want waar we het hier over hebben is niet Mike Levy en zijn smaak voor maatpakken en mooie overhemden. Het gaat om zijn brute, filmische technocreatie Gesaffelstein, die hij moeilijk kan scheiden van zijn persoonlijke leven. Hij heeft geen Instagram, wordt haast nooit geïnterviewd, en loopt niet over een festivalpubliek in een plastic bal. Levy laat de muziek liever voor zichzelf spreken.
Videos by VICE
“Er is geen brug tussen mijn leven het het Gesaffelstein project” legt hij uit in Frans gemompel. De naam Gesaffelstein is een samenvoeging van Albert Einstein en het Duitse gesamtkunstwerk, wat een soort vertaling is van een ‘totaalkunstvorm’. Wagner gebruikte de term in een proefstuk over hoe de combinatie van zang, bewegingen en verhaal samenkomen in opera. Levy is een soort Wagner van de videoclips; onze moderne gesamtkunstwerken. In plaats van hertogen met fluiten zien we de antiheld van “Hate Or Glory”, die je ketting steelt, hem omsmelt en zichzelf verandert in een gouden god. Als al deze amibitie, perfectie en geweld je aan Kanye doen denken, dan heb je gelijk. Tenminste, dat moet hij zelf gedacht hebben, want hij vroeg Gesaffelstein “Send It Up” op Yeezus te produceren. Een samenwerking die klopt; Levy is de terughoudende Yin, tegenover Ye’s razende Yang, en beide zouden het op geen andere manier willen hebben.
Tegenwoordig lijkt mainstream EDM vast te zitten in een vicieuze cirkel van oppervlakkigheid. De festivals en de Soundclouds van de gemiddelde luisteraar zijn daarentegen gevuld met vernieuwende geluiden uit de underground, die nu zijn opmars maakt. Gesaffelstein is een krachtig idee. Het is het logische vervolg op de Ed Banger electro; de mannelijke, snuggere richting die het heen is gegaan na 2008, Justice en “bloghouse”. Geef het nóg zes jaar en je zal zien dat Gesaffelstein bovenaan eindigt.
Ezra: Wat vind je van de tegenstrijdigheid tussen jouw sound en die van de grote EDM-namen op de festivals in Amerika?
Gesaffelstein: Weet je, in de VS, als je een Europese artiest bent die elektronische muziek maakt, kan je echt niet op een rockfestival spelen. In Europa kan je op een rockfestival spelen, want de mensen staan er voor open. Dus als ik op een Amerikaans festival wil spelen moet ik sowieso naar een EDM-festival. Dat is heel anders dan mijn muziek. Soms voel ik gewoon dat ze mijn muziek niet begrijpen, omdat mijn muziek eigenlijk veel agressiever is dan die van Tiësto. In EDM is veel hetzelfde. Elke keer is er dezelfde drop met dezelfde drum, weet je wel. Dan stopt het, en dan [hij maakt generiek electro-house geluid]. Mensen dansen dus ook zo. De manier waarop ik muziek maak is heel anders. Dus ik doe niet precies wat ze van me verlangen. Soms begrijpen ze dat niet.
Één ding dat duidelijk een probleem is in de electronische muziek van de afgelopen jaren is “de mysterieuze producer”. Ik weet dat je wel eens in een interview hebt gezegd dat je dat bedrieglijk vindt. Hoe vind jij dat artiesten van elektronische muziek met roem om zouden moeten gaan?
Als je mysterieus wil zijn, gaan mensen zien dat het nep is. Ik weet dat mensen in de VS én in Europa denken dat ik een mysterieuze gast ben en dat ik duister ben en al die shit. Maar dat ben ik niet. Alleen maar omdat ik me probeer te focussen op mijn muziek. En het enige wat ik deel met mensen is ook gewoon muziek. Ik heb geen Instagram. Ik deel mijn eten niet op Twitter. Ik maak geen foto’s van shit. Elke dj, elke muzikant doet deze shit tegenwoordig. Bizar. En als je dat niet doet ben je ineens mysterieus. Maar dat ben ik niet. Ik ben gewoon normaal. Ik ben een muzikant. Het enige wat ik kan geven aan de mensen is muziek. En als ze meer willen: fuck hen. Want ik ben hier om muziek te maken, niet om mensen te entertainen of op de foto te gaan met sterren. Ik hoef dat niet te doen, en het kan me eerlijk gezegd ook niks schelen.
Wat frustreert je nog meer aan de hedendaagse dance cultuur?
Gesaffelstein: Ik zag ooit een volle live set van mezelf op YouTube. Die gast kocht kaartjes om me te zien en staat vervolgens de hele avond met zijn telefoon in zijn hand. Hij heeft niet genoten van de show. En weet je, het is kut want als je dat doet ben je dus niet aan het dansen. En voor mij is dat het coole aan zo’n show. Het is een van de coolste dingen die je kan doen in de wereld. Ik snap niet dat je kaartjes koopt om een artiest te zien en dat je dan zo gaat doen. Geniet van de muziek.
Als je overal ter wereld een show zou kunnen geven. Waar zou je spelen?
Op de maan.
Welke kant?
De duistere, natuurlijk.
Wie heeft je muzikaal geïnspireerd?
Kraftwerk, sowieso. Ik heb elektronische muziek ontdekt met techno door een Green Velvet track. En toen herontdekte ik Kraftwerk, die de elektronische muziek hebben uitgevonden.
Wanneer hoorde je voor het eerst Kraftwerk?
Geen idee. Misschien op het internet, of een cd. Ik weet dat ik fan ben sinds mijn zestiende. En tegenwoordig inspireren ze me nog steeds. De visie die zij hebben voor hun projecten – visuals, videos, covers, alles. Ik probeer precies hetzelfde te doen, want ik kan niet alleen maar muziek maken en het op internet zetten. Ik wil een video. Ik wil visuals. Ik wil iets speciaals om de muziek heen bouwen. Want als mensen tegenwoordig een album kopen gaan ze naar iTunes en dan; tja. Een link. Ze hebben niks. Als je iets nieuws aan mensen wil geven, moet je met wat meer komen dan een link. Want tegenwoordig doen we niet meer aan cd’s. Als je alleen een link hebt, is het net of je niet bestaat, dus je moet meer creëren: zoals een video, goede visuals, een goede live show zodat je anders bent.
Wat voor ideeën gingen er door je hoofd tijdens het maken van je laatste album, Aleph?
Het ging allemaal om het begin. Daar staat Aleph voor. Dat staat voor het begin, de alpha. Je hebt de alpha en de omega. Het idee van het album was om iets nieuws te creëren vanuit het niets, zoals de oerknal. Het belangrijkste voor mij was dat ik een sound had met identiteit. Net of je een jongen of een meisje ontmoet. Dat kan vrolijk zijn, het kan gewelddadig zijn, het kan bedroevend zijn. Net als met mijn muziek. Het kan vrolijke muziek zijn, bedroevend, gewelddadig of melancholisch.
Vertel me meer over het concept gesamtkunstwerk. Hoe komt dit terug in jouw werk?
Het staat voor perfectie in videokunst, fotografie, muziek, alle kunst in één. Het kan pretentieus zijn om te zeggen, maar ja, ik probeer magie te ontdekken. Ik probeer dat want mocht ik ooit de magie ontdekken, dan zal ik denken; oké, ik ben klaar. Ik vind het geweldig om dat te proberen.
Denk je dat kunst ooit tot dat punt is gekomen?
Chopin. Hij deed dat. Maar ja… Chopin.
Alleen hij?
Ja. Het is heel, heel zeldzaam. Alles wat hij deed was van zo’n hoog niveau. Het is meer dan muziek. Het is een soort taal. Iedereen op de aarde vindt de muziek van Chopin leuk. Je kan niet zeggen dat het slecht is. Dat is onmogelijk. Wetenschappers deden een experiment met zijn muziek. Ze gaven mensen een helm op waarmee ze connecties in je brein konden meten. En zelfs als je zei dat je zijn muziek haat, doet de muziek iets met je hersenen wat goed is voor je lichaam. Zelfs als je zegt dat je het kut vindt. Bizar.
Wat verwacht je dat wetenschappers zien als ze iemand onderzoeken, die jouw muziek luistert?
Ik heb geen idee. Eerlijk, ik wil het niet weten als het iets slechts is. Ik wil niet zien dat mensen een slecht gevoel hebben bij mijn muziek. Ik zie ze liever vrolijk. Het is zo gek om dat te zeggen omdat de muziek zo duister is. Het is nogal ironisch om duistere muziek te maken, want ik ben helemaal niet zo. Maar als ik iets duisters kan gebruiken om mensen vrolijk te maken, heb ik gewonnen.
Vertaald uit het Engels van NOISEY, omdat Gessafelstein zaterdag in Paradiso staat.