DIVERSIDEAS: Zijn we allemaal vetfobisch?

In onze DIVERSIDEAS-serie nodigen we inspirerende mensen uit om hun mening te geven over allerlei onderwerpen die zich onder de parapluterm van de “diversiteit” verschuilen.

Grappen maken over dikke mensen, de dikke persoon - zelfs onbewust - veroordelen omdat die bij McDo eet terwijl je zelf een tafel verder zit, of goedbedoeld een dieet aanraden dat je volgde… Al deze dingen zijn vetfobisch. Alleen al het denken dat een dik lichaam een lichaam is dat moet veranderen, is een vetfobische gedachte. Om beter te begrijpen hoe vetfobie in onze maatschappij aanwezig is, sprak VICE met Romy Curvy: een activist, plus size model en make-up artiest. 

Romy Curvy is een van de inspirerende personen in onze nieuwste aflevering van DIVERSIDEAS “Zijn we allemaal vetfobisch?”. Deze verschijnt op vrijdag 27 november op al onze platforms. Naast Romy delen Daddy Smalls (rapper), Sabine Peeters (make-up artiest en schrijver), Corpscools (activist), Naomi Waku (make-up artiest) en Silvano Coltro (plus size model) hun persoonlijke verhalen die universele ervaringen zichtbaar maken. 

VICE: Dag Romy. Hoe zou je vetfobie definiëren?
Romy Curvy: Ik zou vetfobie omschrijven als een fobie die heel ingeburgerd is in onze huidige, westerse maatschappij. Het is overal aanwezig, zoals dikke mensen die veel minder aanbod hebben in winkels om kleren te kopen. Of dat ik als dikke vrouw vaak scheef word bekeken op straat. Ook als ik boodschappen ga doen en ik heb iets ongezonds in mijn winkelkar liggen, zullen mensen mij sneller afkeurende blikken toewerpen. Soms zullen mensen me daar zelfs op aanspreken. Het is een fobie die mensen laat denken dat dik zijn bijna het ergste is dat je kan overkomen. 

Hoe vetfobisch is onze samenleving?
Naar mijn gevoel is onze maatschappij heel vetfobisch. Ik zie en ik hoor dat mensen worden gediscrimineerd op de arbeidsmarkt, enkel en alleen op basis van hun gewicht. Werkgevers geloven dat iemand slechter zal presteren op basis van hun gewicht. Maar je gewicht zegt helemaal niets over je capaciteiten, talenten en mogelijkheden. 

Het begint van jongs af aan al: jonge kinderen gaan ook pesten op basis van lichaamsgewicht of -vorm. Dikke kinderen zijn vaker en sneller het doelwit van pesterijen. Ik ben als kind ook heel vaak en door heel veel verschillende mensen gepest door mijn gewicht. 

Ik zie vetfobie op heel veel verschillende manieren terugkomen; ik kan moeilijker winkelen, daten of een baan vinden dan mijn dunnere vriendinnen. Ik moet mezelf ook 10 keer harder bewijzen als model omdat ik dik ben. Mensen zijn ook erg verbaasd als je dingen bereikt, dan hoor je ze zeggen: “Amai, heeft die dikke dat gedaan?”

Ben je nu tevreden met je lichaam, en is dat altijd al zo geweest? 
Nu ben ik over het algemeen content over mijn lichaam. Ik zie mezelf graag. Ik vind dat heel belangrijk, iedereen verdient dit gevoel. Eigenlijk zou het normaal moeten zijn om van jezelf te houden, maar dat is niet zo. Dat is een trieste gedachte. 

Ik ben zeker niet altijd tevreden geweest met mezelf, en ik denk dat dit zo is voor elke persoon die dik is opgegroeid. Ik ben al vaak tegen drempels gebotst die in deze maatschappij worden gelegd voor dikke personen. Elke keer als je zo’n barrière tegenkomt, is dat een klap voor je zelfvertrouwen. 

Natuurlijk heb ik nog slechte dagen, ik denk dat dat normaal is. Je zou altijd in je achterhoofd moeten houden dat iedereen goede en slechte dagen - of periodes - heeft. Dat is menselijk. Meestal durf ik te zeggen: ik hou van mezelf. En ik vind dat ik dat verdien. Ongeacht je dik of dun, wit of zwart, jong of oud bent, iedereen verdient het om zichzelf graag te zien. 

Vind je het belangrijk dat er dikke lichamen getoond worden? 
Ja, representatie is super belangrijk voor het bouwen van zelfvertrouwen. Toen ik als dikker kindje naar tv keek, naar muziek luisterde of magazines las, zag ik nooit mensen die op mij leken. Ik keek rond me en zag niemand zoals ik, niet in de media en niet bij mijn vriendinnetjes. Daardoor begon ik me af te vragen of ik wel normaal was en of er iets mis was met me.

Naarmate ik ouder werd besefte ik dat er heel veel mensen zoals ik zijn. Zeker nu ik me erin heb verdiept, besef ik dat er zelfs meer mensen zijn met overgewicht dan dunne mensen. Er is helemaal geen representatie van dikke mensen, en dat is een enorme deuk in het zelfvertrouwen van dikke mensen. Waar zijn de dikke mensen met talent, zoals dikke zangers, dikke acteurs, dikke comedians? Ook steeds als die er zijn, wordt er altijd gefocust op hun gewicht. Alsof hun gewicht het enige is dat ze zijn. En dat is natuurlijk niet zo, iemand is altijd zo veel meer dan hun gewicht. 

Welke clichés krijg je vaak te horen? 
Er zijn heel veel clichés, en die komen allemaal van dunne mensen. De typische, meest gehoorde zijn: “Alle dikke mensen zijn lui.”, “Dikke mensen sporten niet en eten altijd ongezond.”, “Ze houden niet van hun lichaam.” “Dikke mensen verzorgen zichzelf niet.”.

Er zijn zeker dikke mensen die niet graag sporten en die, helaas, zichzelf niet graag zien. Maar als ik voor mezelf spreek: ik hou ontzettend veel van mezelf. Ik ga graag wandelen en sporten. Ik hou van gebalanceerd eten; het ene moment eet ik veel groenten, fruit, rijst en kip, het andere moment ga ik naar de frituur. Maar dat is normaal, iedereen eet wel eens ongezond. Ik vind het erg dat dikke mensen hiervoor afkeurende blikken krijgen, terwijl dunne mensen ook regelmatig ongezond eten.

Ik ben het ook beu om te bewijzen dat ik wél graag sport. Het zijn achterhaalde clichés. Ik ga ook fitnessen om mijn hoofd leeg te maken, niet om af te vallen. En ik word altijd scheef bekeken als ik ga sporten. Nog een gigantische drempel als je dik bent: het is helemaal niet evident om als dik persoon de juiste sportkleding te vinden. Is dat niet tegenstrijdig? Aan de ene kant worden we gepusht om te gaan sporten en af te vallen, aan de andere kant worden er bijna geen sportkleren in onze maat gemaakt en worden we scheef bekeken als we een fitness binnenstappen.

Is het een goed idee om sportteams te creëren die enkel bestaan uit dikke mensen? 
Normaal ben ik geen fan van het opsplitsen in groepen, ik zou liever zien dat er gemengde groepen zijn. Maar in de sportwereld is er een enorme drempel voor dikke mensen. We zitten allereerst met een lichamelijke barrière, we kunnen fysiek niet zo fit zijn als dunne mensen. En ten tweede zijn er ook heel veel mensen die ons anders bekijken. Daarom gaan veel dikke mensen niet naar sportclubs en groepslessen. 

Ik heb een tijd deelgenomen aan groepslessen, zumba workouts, met enkel dikkere mensen. Toen voelde ik me veel vrijer om te bewegen. Het lichaam van een voller persoon beweegt anders; we hebben grotere borsten, een buik die in de weg kan hangen, meer vet,… Dat kan gênant zijn als jouw lichaam het enige is dat zo beweegt. Als er sportlessen zouden bestaan op maat van dikkere mensen - meer op ons tempo, minder stigmatiserend - zou ik me veel meer welkom voelen. 

Hoe kunnen mensen die niet dik zijn hun gedrag verbeteren tegenover dikke mensen? 
Het eerste dat zeker moet veranderen: de vieze ondertoon uit het woord dik halen. Heel veel mensen nemen het woord ‘dik’ niet in de mond, omdat het als iets heel vies wordt gezien. Terwijl het gewoon een term is om iemand te omschrijven. “Ik ben dik en jij bent dun.”, is net hetzelfde als zeggen: “Ik ben groot en jij bent klein.”. Als we zouden stoppen met dik als iets negatiefs te zien, en het normaliseren, zou dat al een enorme stap zijn. 

Als ik zeg dat ik dik ben, zie je veel mensen gechoqueerd kijken en me verbeteren: “Maar nee, je bent mooi!”. En dat weet ik, ik ben ook mooi! Ik heb helemaal niet gezegd dat ik lelijk ben. Ik zeg dat ik dik ben, en dat is gewoon zo. 

Ik wil ook graag geloven dat dunne mensen onze allies zijn, in plaats van onze vijanden. Soms lijkt het een strijd te zijn tussen dik en dun, maar dat is voor mij niet zo. Je gewicht identificeert je zijn en je persoon helemaal niet. Ik vind het heel belangrijk dat we samenwerken in de strijd tegen vetfobie. Een dun persoon met een groot platform kan bijvoorbeeld het probleem van vetfobie eens aankaarten. 

Welke bewegingen hebben een impact gehad op jouw manier van denken? 
De body positive beweging gaat erom dat iedereen gelijk zou moeten worden behandeld, ongeacht hoe zijn, haar of hun lichaam eruitziet. Voor dikke mensen is dit heel belangrijk want die worden vaak als minderwaardig behandeld omwille van hun dik-zijn. De body positive beweging is opgestart door dikke mensen; meer specifiek door dikke, zwarte vrouwen. Dat is voor mij een heel inspirerende beweging. 

Ook de fat liberation beweging, of de fat acceptance beweging, hamert heel hard op van jezelf houden. De beweging kaart ook de obstakels en stigma's aan waar je als dik persoon tegen opbokst. Veel mensen hebben niet door dat dikke mensen anders worden behandeld, het zit in de kleine dingen; zoals vliegtuigstoelen die heel smal zijn waardoor dikke personen er moeilijk of zelfs niet tussen passen, dikke mensen moeten zo soms meer betalen voor de vlucht. Dat is discriminatie, en die zit zo diep ingeburgerd in onze maatschappij dat niemand er nog bij stilstaat, iedereen vindt het normaal. 

Mensen moeten beseffen dat het schoonheidsideaal dat we hebben, gericht is op dun zijn. Maar dun zijn wordt pas de laatste decennia als schoonheidsideaal gezien. Vroeger werden dikke mensen en volle lichaamsvormen in allerlei culturen aanbeden. In onze huidige, westerse maatschappij wordt dik zijn verafschuwd. Mensen moeten zich ervan bewust zijn dat dit iets cultuur- en tijdsgebonden is. 

Wat moet er volgens jou veranderen? 
Plus size mode moet als gelijkwaardig worden gezien in de fashion wereld - plus size modellen verdienen dezelfde plaats als dunne modellen. Ik ben het beu dat we als minderwaardig worden behandeld omdat we dik zijn. Er is echt nood aan bewustwording in de modewereld. Op wereldwijde schaal zijn er meer dikke dan dunne mensen, en toch wordt slechts 15% van de kleren in plus size model gemaakt. 

Ik vind het sowieso ook heel belangrijk dat mensen hun manier van doen en kijken naar dikke mensen veranderen. Je ziet nog te vaak haatcomments naar dikke personen op social media. Ik kreeg al eens reacties die zeiden “Romy, maak jezelf maar gewoon af want je bent dik”. Ik vind het ongelofelijk dat mensen durven te zeggen dat ik me van het leven zou moeten beroven omdat ik dik ben. Die haatdragende manier van leven moet écht veranderen. 

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram