Μια πρόσφατη έρευνα που στήθηκε από εμένα, οδηγήθηκε στο συμπέρασμα πως το 90% των skateboard graphics το 2014 δεν είναι ούτε για φτύσιμο. Μέσα σε αυτά τα 11 χρόνια κατά τα οποία έχω υπάρξει ιδιοκτήτης skateshop, έχω παρακολουθήσει με τρόμο τις εικόνες που εμφανίζονται πάνω στις σανίδες να ξεκινούν από έργα τέχνης, άξια να πιάσουν χώρο σε οποιαδήποτε γκαλερί και να έχουν πλέον καταλήξει σε επίπεδο κολεγιακής εργασίας για αρχάριους γραφίστες.
Banfield’ του Paul Parker, 2010
Videos by VICE
Δεν ήταν πάντα έτσι. Στις δεκαετίες του 80 και του 90, οι εικόνες και τα ονόματα των επαγγελματιών ήταν αυτά που ανέβαζαν τις πωλήσεις. Το να στέκεσαι μπροστά στον τοίχο ενός skateshop τότε, ήταν εκτυφλωτικό και εκθαμβωτικό, λες και πήγαινες για πρώτη φορά στο Λούβρο. Στο τέλος της δεκαετίας του 80, το skateboarding απέκτησε ένα πιο urban, street look. H Powell Peralta με το μηχανόβιο στυλ της, τα κρανία, τα σπαθιά και τους δράκους, είχε χάσει την δυναμική της και η World Industries πήρε τα ηνία με το κοφτερή της ματιά και τον σατιρικό της σχολιασμό, βασιζόμενη στην δουλειά του Marc McKee και του Sean Cliver. Ξαφνικά τα skateboard graphics δεν ήταν πια για μικρά παιδιά. Ήταν ακατάλληλα, βρώμικα και φορτωμένα με σχέδια που είχαν σεξουαλικά, πολιτικά και φυλετικά θέματα που απεχθάνονταν οι γονείς, πράγμα που το έκανε πιο θελκτικά για τους skateboarders.
Fuck the World Trader’ του Brice Raysseguier, 2011
O Sebastien Carayol, ένας Γάλλος συγγραφέας από το Narbonne, έχει περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του αποθανατίζοντας την κουλτούρα του skateboard της δεκαετίας του 90 σε βιβλία, εκθέσεις μουσείων και το Memory Screened την στήλη του και τον ομότιτλο ιστότοπο. Ο Carayol πρόσφατα κυκλοφόρησε ένα βιβλίο με 100 ανατρεπτικά skateboard graphics με τίτλο Agents Provocateurs (Gingko Press). Κάθισα μαζί του για να συζητήσουμε για την χρυσή εποχή του skateboard design.
‘Randy Colvin Censorship’ του Marc McKee, 1991
VICE: Τι σε έσπρωξε στο να φτιάξεις το Agents Provocateurs;
Sebastien Carayol: Το 2011 είχαν την ευκαιρία να οργανώσω μια έκθεση με σανίδες ως μέρος της έκθεσης τέχνης “Public Domaine” στο Παρίσι. Θέλοντας να αποφύγω μια απλή χρονολογική παράθεση, αποφάσισα να χρησιμοποιήσω ως θεματική την «πρόκληση», σανίδες δηλαδή που είχαν κάτι να πούνε για κλασσικά ταμπού θέματα όπως το σεξ, η θρησκεία, η βία, ο ρατσισμός, η πολιτική και άλλα. Μου καλλιέργησε τον θαυμασμό μου για το μεγαλείο της δεκαετίας του 90, που ήταν και η εποχή που ξεκίνησα το skateboard, αλλά και την ιστορία της πρόκλησης γενικότερα. Παρουσίασα λοιπόν 52 σανίδες στο “Public Domaine” και σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραίο να βγει ένα βιβλίο από όλο αυτό.
‘The Disneyland Memorial Orgy 1967’ του Wally Wood, 2012
Ποιο graphic έχει την καλύτερη ιστορία από πίσω του;
Θα έλεγα πως Jovontae Turner Napping Negro του Marc McKee, που κυκλοφόρησε η World Industries είναι η πιο αμφιλεγόμενη σανίδα που σχεδιάστηκε ποτέ με την θεματική του «αντίστροφου ρατσισμού». Θυμάμαι μια διαφήμιση για αυτό στο Thrasher που έλεγε πως «οι νέγροι έχουν μοιραστεί μια ζωντανή και πολύχρωμη ιστορία με τους λευκούς. Ξεκίνησε στα 1600, όταν τους πήραν από το σπίτια τους, τους αλυσόδεσαν, τους στοίβαξαν σε πλοία και τους μετέφεραν στην Αμερική. Μέσα στους επόμενους τρεις αιώνες, αγοράστηκαν, πουλήθηκαν, σκλαβώθηκαν, βασανίστηκαν, βιάστηκαν και δολοφονήθηκαν. Και ξαφνικά, το 1954 τους άφησαν να πιούν νερό από τα ίδιες βρύσες και εκεί χάλασε όλη η φάση».
Jovontae Turner ‘Napping Negro’ του Marc McKee, 1992
Cairo Foster ‘Dog Meat’ τουWinston Tseng, 2009
Όσο απαίσια ρατσιστική κι αν ακούγεται μια σανίδα που απλά σε φλομώνει με όλα τα κλισέ σχετικά με τους μαύρους, οι κριτικοί πάντα ξεχνάνε ότι η ιδέα άνηκε στον Jovontae Turner, ένα αφροαμερικάνο skateboarder. Ο Τurner είχε πει σχετικά: «Όταν η World με είχε ρωτήσει πως θέλω να είναι τα graphics μου, τους είχα πει ότι ήθελα old school πράγματα με βάση την μαύρη σκλαβιά, με πιάνεις; Κάτι από αυτή την εποχή. Βασικά για να δώσεις κάτι πίσω σε όλο αυτό και σε φάση να γελάσεις μαζί του. Η πρώτη μου σανίδα λεγόταν “Jovontae at Night”. Πήγα στους τύπους και τους είπα αν ξέρουν αυτό που λένε ότι τον μαύρο μέσα στην νύχτα τον βλέπεις μόνο όταν χαμογελάει. Μετά κάναμε μια σανίδα που είχε έναν δραπέτη σκλάβο που κρύβονταν σε ένα δέντρο και μετά το Napping Negro. Εγώ και η μάνα μου είχαμε αγοράσει στον Marc McKee όλες αυτές τις κάρτες που απεικόνιζαν την λεγόμενη μαύρη λαογραφία, που ήταν βασικά πολύ κακοφτιαγμένα καρτούν που απεικόνιζαν μαύρους. Μου άρεσε όταν βγήκε. Μου άρεσε που δημιούργησε τόση κουβέντα. Έκανε τους ανθρώπους να φάνε φρίκη. Μου αρέσει να παίζω με τους ανθρώπους και αυτό λειτούργησε όπως το ήθελα».
From the ‘Chore Series’ του Ben Horton, 2010
Οι σανίδες που επέλεξες από την δεκαετία του 90, πριν έρθει το ίντερνετ, ήταν σοκαριστικές για την εποχή, αλλά αλήθεια πιστεύεις πως οι σημερινοί έφηβοι, μεγαλωμένοι με το ίντερνετ και τις εικόνες αποκεφαλισμών, fistings και ξέρω ‘γω τι άλλο μπορεί να τους παρέχει, μπορούν να σοκαριστούν με κάτι που έχει αυτό το βιβλίο; Υπάρχει κάτι που μπορεί να σοκάρει τον έφηβο του 2014;
Το σκέφτομαι αυτό που λες κάποιες φορές, αλλά είναι πολύ δύσκολο για έναν 40άρη που μεγάλωσε στην επαρχία της Γαλλίας, πριν την έλευση του ίντερνετ, να ξέρει τι μπορεί να σοκάρει τον έφηβο του σήμερα. Δεν ξέρω καν αν ο έφηβος του σήμερα θα αγόραζε ένα βιβλίο, έτσι δεν είναι; Αφού υπάρχει το Street League, που είναι πολύ πιο ενδιαφέρον!
Chico Brenes ‘Day at the Beach’ του Sean Cliver, 1994
Πιστεύω πως το μόνο μεγάλο ταμπού που έχει μείνει μέσα στον κόσμο του skateboarding είναι η ομοφυλοφιλία. Αν και έχουν βγει ως ομοφυλόφιλοι κάποιοι άνθρωποι τα τελευταία χρόνια, είναι ακόμα κάτι που λίγοι τολμούν να ακουμπήσουν και είναι πραγματικά κρίμα. Θα ήθελα πάρα πολύ να δω μια skateboard εταιρία που υποστηρίζει τον ομοφυλοφιλισμό να είναι περήφανη για αυτήν της την διαφοροποίηση, θα ήταν φανταστικό και πραγματικά θα βοηθούσε τα παιδιά να είναι πιο ανοιχτόμυαλα.
Jim Thiebaud ‘Hanging KKK’ των Natas Kaupas και Kevin Ancell, 1990
Ο Marc McKee και ο Sean Cliver ήταν στην πρώτη γραμμή των φοβερών graphics της δεκαετίας του 90. Ποιος πιστεύεις ότι κάνει κάτι αντίστοιχο το 2014;
Νομίζω πως ο Sean ακόμα ασχολείται. Και ο Marc McKee μαζί με κάποιους άλλους βετεράνους όπως ο Todd Francis που πάντα εντυπωσιάζουν. Ανάμεσα στους (σχετικά) καινούργιους, μου αρέσουν οι δουλειές του Ben Horton για την Slave και την περιστασιακή έκρηξη σκανδαλώδους διάνοιας που έρχεται από την Skate Mental ή την enjoi ας πούμε. Α ναι, και όλη αυτή η μανούρα σχετικά με την σανίδα “Gooks of Hazzard” του Baker το 2012 με είχε κάνει να δακρύσω τώρα στα γεράματα! Υπάρχουν τσογλάνια που το κάνουν και σήμερα! Είναι ένα πραγματικό θαύμα που η πρόκληση ακόμα λειτουργεί, πάνω που λες ότι ο κόσμος τα έχει δει όλα.
Matt Mumford ‘Positive’ του Ben Horton, 2012
Don Nguyen ‘Gooks of Hazzard’ του Jason Moore, 2012
Anaesthesia’ του Eli Morgan Gesner, 1996
Τελειώνοντας, συζητάμε για καλλιτέχνες που έχουν μορφοποιήσει το οπτικό τοπίο του skateboarding εδώ και δεκαετίες. Η δουλειάς τους έχει αποτελέσει εφαλτήριο για κόσμο, ώστε να γίνουν καλλιτέχνες, skaters ή και τα δύο. Τι γνώμη έχεις για το γεγονός ότι μετά από τόσα χρόνια και μετά από τα τόσα λεφτά που οι εν λόγω καλλιτέχνες έβγαλαν για τις εταιρίες τους, η κλασσική αμοιβή για ένα board graphic παραμένει καρφωμένη στα 150 με 300 δολάρια;
Ναι και μετά σκέφτεσαι πόσα να βγάζει ο σχεδιαστής που φτιάχνει το σήμα για μια ηλεκτρική σκούπα σωστά; Σίγουρα είναι άδικο, αλλά λέει πολλά και για τα graphics του ποδαριού. Όταν βλέπεις ας πούμε ότι ο Sean Cliver ξοδεύει το λιγότερο μια εβδομάδα για να φτιάξει ένα graphic στο χέρι, κάτσε κάτω και βγάλε στα πόσα βγαίνει αυτό ανά ώρα. Ειλικρινά δεν ξέρω πως μπορεί να αλλάξει όλο αυτό, το μόνο που ξέρω είναι πως θα ήθελα πολύ αυτό το βιβλίο, ή του Cliver ή οποιαδήποτε άλλο skateboard design βιβλίο, να βοηθήσει στην σύνδεση των έργων με τους δημιουργούς τους, να βοηθήσει να φανούν αυτοί οι άνθρωποι παραπάνω από την προβολή που παίρνει μια σανίδα τους στις τρεις εβδομάδες που θα μείνει στο ράφι του skateshop. Δεν θα τους βοηθήσει να βγάλουν καλύτερα λεφτά, αλλά τουλάχιστον θα τους κάνει πιο ορατούς…οπότε κι αυτοί να μπορέσουν να πάρουν και ένα σκασμό ακόμα από αυτές τις φοβερές δουλειές των 150 δολαρίων!
‘Colored Only’ one-off του Alyasha Owerka-Moore, 2012