Nee, dit is niet Van Gogh die zich niet helemaal honderd voelt. Je kijkt hier naar een voorproefje van Ear Piece, het nieuwe interactieve kunstwerk dat kunstenaar Nick Verstand aankomende vrijdagavond in het Van Gogh Museum zal onthullen tijdens onze editie van Vincent op Vrijdag. Eerder gooide de Nederlandse kunstenaar al hoge ogen met zijn installatie ANIMA, dat een van de publiekslievelingen van South By Southwest van dit jaar was. We spraken met Verstand over zijn visie op de relatie tussen kunst en technologie, zijn samenwerking met Sevdaliza en we vroegen hem alvast een tipje van de sluier van Ear Piece te lichten.
Videos by VICE
Wat kunnen bezoekers straks precies verwachten? Welke beelden zijn er straks precies op die lichtmuur te zien?
Nick Verstand: Als je op 30 september de nieuwe entree van het Van Gogh Museum binnenkomt, vind je centraal in de ruimte een wand van licht van zeven bij vier meter. We starten de avond met beelden van schilderijen van Vincent van Gogh, waar bezoekers met hun bewegingen invloed op uitoefenen en hierdoor de beelden vloeiend vervormen. Zodoende creëren we samen met het publiek een nieuwe laag van interactie met zijn schilderkunst en plaatsen de historische werken in een moderne context. Het tweede deel van de avond, wat van start gaat tijdens het optreden van Sevdaliza, bestaat uit ons eigen visuele verhaal, gecreëerd in samenwerking met kunstenares Elsemarijn Bruys. Samen met haar hebben we 3D-animaties gemaakt, geïnspireerd door Van Gogh, die samen een abstract beeldverhaal vertellen. Ik wil nog niet alles onthullen, maar er komen onder andere verchroomde oren in voor.
Wat is je eigen relatie met Van Gogh en zijn werk?
Ik vind het interessant hoe Van Gogh vanuit zijn emotie werkte, heel anders dan veel kunst van nu, waar technologie vaak de overhand neemt. Daardoor wordt werk rationeler. Technologie is een fantastisch creatief medium, zolang het geen doel op zichzelf wordt. Ik focus me daarom op intuïtieve expressie en probeer mensen op een positieve manier op een onbewust niveau te raken. Om die artistieke doelen te realiseren werk ik veel samen met specialisten, zoals programmeur en AI-onderzoeker Dirk Broenink. Het samenwerken is ook het verschil tussen mij en Vincent Van Gogh. Hij maakte alles in zijn eentje. Dat is in de kunsten tot de dag van vandaag een punt van discussie: wat is een betere methode?
En hoe werkt Ear Piece precies?
Dit kunstwerk hebben we ontworpen samen met projectie-experts van Beamsystems, die rear-projectie gebruiken om schaduwen te vermijden als men zich voor de wand bevind. Op het moment dat bezoekers dichtbij komen, reageert het levensgrote object op je beweging, en worden de geprojecteerde beelden realtime vervormt alsof je voor een reusachtige muur van vloeistof staat. De sensor die wij hiervoor gebruiken is een industriële infraroodcamera, welke onder andere gebruikt wordt op de nieuwe generatie maanlanders van ESA.
Hoe verhoudt dit werk zich tot je eerdere projecten?
Ik ben gefascineerd door hoe de natuur werkt en hoe wij hier als mensen invloed op uitoefenen. Het is een relatie van ontdekken en beïnvloeden, net zoals het leven zelf. Op het moment ben ik gefascineerd door ‘fluid-dynamics’: hoe vloeistoffen zich gedragen en wat hier de elementaire beginselen van zijn. Dat is onder andere terug te zien in mijn vorige werk ANIMA.
Tijdens de avond zal Sevdaliza voor het kunstwerk een nieuwe liveshow opvoeren. Werk je vaker met muzikanten samen? Hoe zie je jouw rol als moderne kunstenaar binnen die relatie?
Muzikanten zijn veruit mijn favoriete mensen om mee samen te werken. Ze begrijpen de interactie met publiek op een hele energieke en intuïtieve wijze, waardoor je samen iets groters kunt maken dan jezelf. Dat vind ik erg belangrijk. Ik heb zelf meer dan tien jaar als dj op het podium gestaan, en maak mijn kunstinstallaties vanuit dat perspectief. Ik ervaar geen harde scheidingslijn tussen deze disciplines, uiteindelijk is alles een expressie van menselijkheid. Het label van een discipline wordt later op je werk geplakt, niet andersom.
Is het lastig om een kunstwerk te maken dat in essentie nooit hetzelfde is?
Zeker. Ik heb geleerd om met interactief werk in drie lagen te denken. De basis wordt van tevoren gemaakt, en heeft als functie een aanleiding voor een spanningsboog te zijn. De twee laag is de ‘langzame interactie’, die op basis van het gedrag van het publiek de grote lijnen creëert. De derde laag, tenslotte, is de ‘snelle interactie’, die als functie heeft directe en waarneembare terugkoppeling aan publiek geven – het bewijs dat hun gedrag daadwerkelijk invloed uitoefent op het werk. Als je dat laatste niet doet, mislukt het vertellen van je verhaal.
Hoe hoop je dat mensen vrijdag op het kunstwerk reageren?
Ik hoop dat we mensen kunnen verwonderen, en dat het werk zijn technologisch beginsel ontstijgt.
Bekijk de onthulling van Ear Piece aanstaande vrijdagavond live in het Van Gogh Museum tijdens Vincent op Vrijdag. Voor meer info en tickets, klik hier.